Η Επόμενη
Επανάσταση Θα Είναι Η Ζωή
Ή Δεν Θα Είναι Καθόλου

Η ποίηση είναι ίσως η πλέον επώδυνη κι επικίνδυνη τέχνη: κινείται στα όρια της ανθρώπινης ύπαρξης, άλλωστε η αληθινή ποίηση γράφεται με αίμα, όπως και η ζωή: υπάρχει/ ο κόσμος των ποιητών/ ο κόσμος των μουσικών/ ο κόσμος των ζωγράφων/  των χορευτών/ των ηθοποιών/ των σκηνοθετών// και υπάρχει κι ο κόσμος («και να σκεφτείς πως μόνο θελήσαμε τη ζωή»).

Η ποίηση της Κατερίνας Ζησάκη είναι μεστή, ουσιαστική, καθημερινή, ποίηση σκληρή και ταυτοχρόνως αποφασιστική στη μοναξιά και το φόβο: [ ] έστηνε τη φανταστική κηδεία της και έβλεπε να κλαίνε/ έκλαιγε σκουπιζόταν γελούσε πονηρά/ σχεδόν την έπνιγε/ την έπνιγε η χαρά/ δεν θα μου το σκοτώσετε/ το ‘κρυψα εδώ – δικό μου// σας φοβόμουν μα μ’ έσωσα/ έθαψα τον εαυτό μου.

Ποίηση ενσωματωμένη στα σύγχρονα κοινωνικά status που φέρνουν το βάρος της ύπαρξης: δώσε μου μια θηλιά/ ή το χέρι και την ανάσα σου/ με κάποιο τρόπο πρέπει/ ν’ ανέβω στον ουρανό…

…αλλά και την ενσυναίσθηση του άλλου κάτω απ’ το βάρος της ανθρώπινης ύπαρξης:

και δε μου λες: γιατί είναι χάρτινα τα μάτια σου;
είπε εκείνος

δε βρίσκω πια κανένα νόημα στους ποιητές
εκείνη

τυλίχτηκαν ύστερα κόκκινο
ύστερα τυλίχτηκαν
κόκκινο μελάνι
κάθισαν ήσυχα
και τους κατάπιε η νύχτα
 

το σώμα της δε βρέθηκε ποτέ
της νύχτας λέω
δε βρέθηκε ποτέ το σώμα

(«ποίημα για το τέλος του κόσμου»). Και σε άλλο ποίημα:

να μασάς πορτοκάλια – μου έλεγε/ κι ήταν πικρά/ να μου γλείφεις τα δάκρυα – έλεγε/ κι ήταν πικρά/ να δαγκώνεις τα όστρακα/ μ’ όλο το αλάτι τους/ μέσα απ’ την όμορφη θάλασσα – έλεγε/ κι ήταν πικρά/ με κερνούσε αμύγδαλα/ ήταν πικρά/ να θυμίζουν τα γέλια μας / που ήταν πικρά/ και το βλέμμα των πλασμάτων/ στα ex nihilo νησιά μας/ που κατοικούν εκεί – πικρά/ δοκίμασα έτσι λαίμαργα/ όλες τις χαρές/ κι ήταν πικρές/ πικρές/ πικρές («πικρό»).

Το βιβλίο είναι δομημένο σε τρεις ενότητες: η σκιά, επικράτεια και η έξοδος, με την αγωνία της ποίησης-ζωής να διατρέχει τις σελίδες. Με απλότητα αλλά και σαφήνεια βάζοντας συνειδητά κάθε λέξη και κάθε στίχο της στο σημείο που πρέπει, δίχως τίποτα το περιττό, με απόλυτη συναίσθηση του βάρους της τέχνης και της οδύνης του βίου, η Κατερίνα Ζησάκη αντιστέκεται ποιητικά και παίρνει θέση σε μια ισοπεδωτική κι αμήχανη εποχή: θα ήθελα η ποίησή μου/ να είναι ελεύθερη/ όπως εκείνη τη φορά στη/ θάλασσα χωρίς τα ρούχα/ όχι – καλύτερα/ όπως μια νύχτα απα-/ γορευμένα στο ασανσέρ/ ή πιο καλύτερα όπως τότε που/ το σκάσαμε απ’ τη μάντρα [ ] // θα ήθελα να είναι ελεύθερη/ να κάνει ό,τι θέλει [ ]// έτσι ελεύθερη θα ήθελα την ποίηση/ και τη δική μου.

Δεν χρειάζονται μεγαλόσχημες λέξεις («αλήθεια σύντροφοι: ποιος αγώνας») και βαρυφορτωμένα μηνύματα. Γιατί ποίηση είναι εντιμότητα και μαγκιά, είναι ο προσωπικός τόνος/πόνος: Για να λυθεί το θέμα με τον θάνατο/ πρέπει να αγαπήσω, αλλά και η αποφασιστική θέληση να σταθούμε απέναντι και να διεκδικήσουμε από τον έρωτα μέχρι την καταστροφή του: θέλει μεγάλη βάσανο/ προκειμένου να ζεσταθείς από την αγάπη.

H Κατερίνα Ζησάκη γεννήθηκε στη Λάρισα το 1984. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Είναι μέλος της συντακτική επιτροπής του περιοδικού «Μανδραγόρας». Η μισέρημος είναι η δεύτερη ποιητική της συλλογή.

 

* Κατερίνα Ζησάκη, μισέρημος, φωτογραφία εξωφύλλου: Αντιγόνη Κουράκου, πορτρέτο Χρήστος Αλαβέρας, Σύγχρονη Ελληνική Ποίηση, εκδ. Μανδραγόρας, Αθήνα, Οκτώβριος 2018, σελ. 64, αριθμ. έκδοσης: 291, ISBN 978-960-592-073-9, τιμή 8,48 ευρώ.