Το μονόπρακτο « Lugh and Balor» είναι μέρος της μουσικό – θεατρικής παράστασης «Εμείς τους ονομάζουμε Γαλάτες» που ετοιμάζει για τα τέλη Αυγούστου το ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής και βασίζεται στα κοινά στοιχεία που υπάρχουν στην Κέλτικη και στη Θρακική μουσική παράδοση, όπως και στις κοινές μυθολογικές κι ιστορικές μνήμες. Το σενάριο μαζί με την θεατρική μεταφορά τεσσάρων μύθων, υπογράφει ο Χρήστος Χαρτοματσίδης. Την θεατρική μεταφορά του μύθου για τον «Lugh and Balor» έχει γράψει ο Ιρλανδός συγγραφέας Jack Harte. Σκηνοθεσία: Άννα Μαχαιροπούλου, Μουσική: Γιώργος Εφραιμίδης, Σκηνικά – κουστούμια: Γιάννης Καραγκιουλμέζης. Πρόεδρος του ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής: Σοφία Μενεσελίδου.

 

 

 

Χαρακτήρες:

 

Λου: Μυθικός πρωταθλητής. Νίκησε τον Μπέιλορ. Καθιέρωσε τους Ταϊλτιανούς Αγώνες, μια ιρλανδική εκδοχή των Ολυμπιακών Αγώνων.

Αρχηγός της φρουράς

Βασιλιάς Νουάντου: Ο Βασιλιάς της Ιρλανδίας. Αναγκάστηκε να παραιτηθεί από το θρόνο, όταν έχασε το χέρι του κατά τη διάρκεια μάχης. Αποκαταστάθηκε στη βασιλεία του όταν απέκτησε ένα χέρι φτιαγμένο από ασήμι.

Μπέιλορ: Ξακουστός αρχηγός και πρωταθλητής των Φομοριανών. Το διαβολικό του μάτι μπορούσε να καταστρέψει οτιδήποτε κοιτούσε.

Μπρέας: Ανέβηκε στο θρόνο όταν ο Νουάντου αναγκάστηκε να παραιτηθεί. Αποδείχτηκε τύραννος. Καθαιρέθηκε από το θρόνο όταν ο Νουάντου, έγινε ξανά αρτημελής αποκτώντας ένα χέρι φτιαγμένο από ασήμι.

 

Το έργο

 

 

Αρχηγός         Αλτ και μεταβολή νεαρέ.

Λου                 Επιθυμώ να γίνω μέλος της αυλής του Βασιλιά Νουάντου και να τον υπηρετήσω.

Αρχηγός          Κανείς δεν επιτρέπεται να γίνει μέλος, εκτός εάν κατέχει μια δεξιότητα που θα ήταν χρήσιμη στο Βασιλιά. Πες μου λοιπόν, πώς μπορείς να τον υπηρετήσεις και θα σου πω εάν ο Βασιλιάς χρειάζεται τις υπηρεσίες σου.

Λου                 Είμαι χτίστης.

Αρχηγός          Γελώντας Διαθέτουμε πολλούς χτίστες, τους καλύτερους στη χώρα.

Λου                 Είμαι σιδηρουργός, επιδέξιος στην κατασκευή όπλων από σίδερο και στο να πλάθω περίτεχνα στολίδια από ασήμι και χρυσό.

Αρχηγός          Και σιδηρουργούς έχουμε πολλούς και δε χρειαζόμαστε άλλους.

Λου                 Είμαι ταχυδακτυλουργός και μάγος και μπορώ να επικαλεστώ ξόρκια που επηρεάζουν τον καιρό.

Αρχηγός          Έχουμε τον πιο ικανό μάγο της Ιρλανδίας και ένας δεύτερος θα ήταν περιττός.

Λου                 Είμαι θεραπευτής, ικανός να θεραπεύσω κάθε πάθηση με τα φίλτρα μου.

Αρχηγός          Έχουμε ήδη ένα θεραπευτή. Λυπάμαι, ατύχησες.

Λου                 Είμαι άριστος λόγιος και γνωρίζω τις παραδόσεις της Ιρλανδίας από της απαρχές του χρόνου. Μπορώ να απαγγείλω τις ιστορίες των προγόνων του Βασιλιά και να απαριθμήσω τα ηρωικά τους κατορθώματα.

Αρχηγός          Διαθέτουμε ήδη αρκετούς λόγιους.

Λου                 Είμαι αρπιστής, ικανός να προσφέρω συγκίνηση ή γέλιο στην παρέα του Βασιλιά, ή ακόμα και να τους χαλαρώσω τόσο πολύ ώστε να πέσουν σε βαθύ ύπνο.

Αρχηγός          Έχουμε αρπιστές, παραπάνω από ότι μπορούμε να θρέψουμε. Οι αρπιστές έχουν ακόρεστη όρεξη για φαγητό και ποτό.

Λου                 Είμαι ποιητής και μπορώ να χαρίσω την αθανασία στον Βασιλιά Νουάντου και σε όλα του τα κατορθώματα.

Αρχηγός          Ένας ποιητής είναι το τελευταίο πράγμα που χρειαζόμαστε. Διαθέτουμε υπεραρκετούς και όπως άλλωστε και στην περίπτωση των αρπιστών έτσι και σε αυτούς δεν προλαβαίνουμε να ικανοποιούμε τη μεγάλη τους όρεξη.

Λου                 Είμαι πολεμιστής και μπορώ να νικήσω κάθε εχθρό του Βασιλιά.

Αρχηγός          Ένας πολεμιστής! Αυτή είναι στ’ αλήθεια μια δεξιότητα που θα μπορούσε να είναι χρήσιμη. Από τότε που ο Μπρέας εκδιώχθηκε από το θρόνο έχει συσπειρώσει τους Φομοριανούς και απειλεί να κινηθεί εναντίον μας. Όμως ως πολεμιστής θα πρέπει να παρουσιαστείς στις τάξεις του στρατού και ο διοικητής σίγουρα θα ενδιαφερθεί να σε κατατάξει.

Λου                 Προσφέρω τις υπηρεσίες μου στον Βασιλιά Νουάντου και μόνο. Πήγαινε να του πεις ότι είμαι άριστος γνώστης όλων των τεχνών. Αν έχει κάποιον άλλο σαν εμένα υπό τις διαταγές του θα φύγω και δε θα τον ενοχλήσω άλλο.

Αρχηγός          Πολύ καλά, περίμενε εδώ και εγώ θα πάω να μάθω τη βούληση του Βασιλιά.

 

Ο Αρχηγός πλησιάζει το Βασιλιά Νουάντου, ο οποίος κάθεται στο θρόνο του σκεπτικός και απεγνωσμένος.

 

Αρχηγός          Μεγαλειότατε, ένας παράξενος νεαρός άντρας περιμένει στην πόρτα ισχυριζόμενος ότι είναι άριστος γνώστης όλων των τεχνών και επιθυμεί να σας υπηρετήσει. Υποστηρίζει μάλιστα ότι ως πολεμιστής μπορεί να νικήσει οποιονδήποτε από τους εχθρούς σας. Σκέφτηκα ότι κάτι τέτοιο ίσως να σας ενδιέφερε.

Βασιλιάς Νουάντου     (Εμφανώς καλοδιάθετος, γελάει.) Πάντα με ενδιαφέρει να αποκτήσω ακόμα έναν πολεμιστή. Μπορεί κανείς ωστόσο εύκολα να εξετάσει τα καυχήματα ενός νεαρού άντρα και να αποκαλυφθεί εάν είναι λόγια του αέρα.

 

Ο Αρχηγός παρουσιάζει τον Λου στον Βασιλιά.

 

Νουάντου        Ισχυρίζεσαι λοιπόν ότι είσαι άριστος γνώστης όλων των τεχνών και πρωταθλητής σε όλους τους άθλους.

Λου                 Αυτό είναι αλήθεια.

Νουάντου        Μια πέτρινη πλάκα βρίσκεται κάτω από τα πόδια σου. Ο πρωταθλητής μας ο Όγκμα την έφερε και την τοποθέτησε εκεί. Μετακίνησε την και πήγαινε την έξω.

 

Ο Λου κοιτάζει την πέτρινη πλάκα, τη σηκώνει, την πηγαίνει μέχρι την πόρτα και την πετάει έξω σαν να μην είχε καθόλου βάρος.

 

Νουάντου        Πιστεύω ότι ακόμα και ο Όγκμα θα παραδεχόταν ότι δυσκολεύτηκε αρκετά παραπάνω να την κουβαλήσει μέσα. Σου αναγνωρίζουμε ότι είσαι μεγάλος πρωταθλητής. Και τώρα ας σε δοκιμάσουμε ως γνώστη των τεχνών. Πάρε λοιπόν την άρπα και παρουσίασε μας τις τρεις μεγάλες δεξιότητες ενός αρπιστή.

 

Ο Λου παίρνει την άρπα και ξεκινά να παίζει ένα ζωηρό ρυθμό. Ο Βασιλιάς και ο Αρχηγός δείχνουν ιδιαίτερη ζωντάνια, γελούν και χτυπάνε τις παλάμες τους στο ρυθμό της μουσικής. Ύστερα ο Λου πιάνει έναν αργό και θλιμμένο τόνο και εκείνοι μελαγχολούν ώσπου ξεσπούν σε δάκρυα. Για άλλη μια φορά ο Λου αλλάζει σε μια μελωδία απαλή και χαλαρωτική. Τότε αυτοί χαλαρώνουν τόσο πολύ που αποκοιμιούνται. Ο Λου σταματάει να παίζει, αφήνει την άρπα στην άκρη και χτυπά δυνατά τα χέρια του ώστε να τους ξυπνήσει.

 

Λου                 Είσαι ευχαριστημένος τώρα που απέδειξα ότι είμαι τελικά γνώστης όλων των τεχνών;

Νουάντου        Έχω πειστεί. Από ποιόν διδάχτηκες σε τόσο νεαρή ηλικία τις ικανότητες σου;

Λου                 Πέρασα επτά χρόνια στο νησί που βρίσκεται στην ανατολική θάλασσα με τον πιο σπουδαίο δάσκαλο από όλους, τον Μανάνναν.

Νουάντου        Ο Μανάνναν! Χωρίς αμφιβολία είναι ο καλύτερος δάσκαλος από όλους. Και φαίνεται ότι σε δίδαξε καλά. Λες ότι είσαι σπουδαίος πολεμιστής. Πού έχεις δοκιμάσει τις ικανότητές σου;

Λου                 Οι ικανότητες μου ως πολεμιστή δεν έχουν δοκιμαστεί ακόμα, μεγάλε Βασιλιά. Όμως είμαι βέβαιος ότι δεν υπάρχει κανένας πολεμιστής στην Ιρλανδία που μπορεί να με νικήσει σε μάχη.

Νουάντου        Λοιπόν, αφού ενδιαφέρεσαι να με υπηρετήσεις, η γενναιότητά σου θα δοκιμαστεί και σύντομα μάλιστα.

Λου                 Θα περιμένω με ανυπομονησία. Ο Αρχηγός σας μου είπε ότι έχετε μια επικείμενη μάχη.

Νουάντου        Αυτό είναι αλήθεια. Όταν έχασα το χέρι μου στη μάχη, δεν είχα άλλη επιλογή από το να παραιτηθώ από Βασιλιάς κι από τότε απαγορεύτηκε να αναλάβει τη βασιλεία της Ιρλανδίας οποιοσδήποτε θα είχε κάποια σωματική ατέλεια.

Λου                Αυτό το γνωρίζω. Και τότε ο Μπρέας επιλέχτηκε να σας διαδεχθεί.

Νουάντου        Όλοι πιστέψαμε ότι θα ήταν η ιδανική επιλογή. Ο πατέρας του ήταν ένας Φομοριανός, η μητέρα του καταγόταν από τους Τουάθα των Ντανάνν.

Λου                 Δεν ακολούθησαν ειρηνικά χρόνια;

Νουάντου        Όχι. Ο Μπρέας αποδείχτηκε τύραννος συνωμοτώντας με τις δυνάμεις των Φομοριανών ώστε να επιβάλλει δυσβάσταχτους φόρους στο λαό μας.

Λου                 Ο Μπρέας είναι άριστος γνώστης των μυστικών καλλιέργειας της γης.

Νουάντου        Πιστέψαμε ότι θα μοιραζόταν τις γνώσεις του με τον λαό μας. Αντιθέτως αυτός τις απέκρυψε ακόμα και όταν ο φρικτός χειμώνας των Φομοριανών αντικατέστησε την άνοιξη και το καλοκαίρι μας. Όταν μάλιστα ο λαός της Τουάθα των Ντανάνν λιμοκτονούσε, εκείνος το μόνο που έκανε ήταν να χρησιμοποιήσει τη δύναμη του για να επιβάλλει περισσότερους φόρους.

Λου                 Δεν του άξιζε να είναι βασιλιάς.

Νουάντου        Αυτή είναι η σύμφωνη γνώμη όλων. Έτσι λοιπόν ο Ντιάν Τσαχ κατασκεύασε ένα χέρι από ασήμι για μένα κι έτσι έγινα και πάλι αρτιμελής, χωρίς κανένα ψεγάδι, έγινα και πάλι ο νόμιμος βασιλιάς.

Λου                 Ο Μπρέας όμως δυσαρεστήθηκε πολύ.

Νουάντου        Ακριβώς, κι έτσι κατέφυγε στους Φομοριανούς και συγκέντρωσε ένα ισχυρό στρατό, ώστε να εισβάλλει στα εδάφη μας. Ακόμα και αυτή τη στιγμή μετακινούνται προς το νότο, αφήνοντας τα φρούρια τους και τη σιγουριά του βορρά.

Λου                 Όμως οι Τουάθα των Ντανάνν είναι κι εκείνοι δυνατοί πολεμιστές. Εάν προετοιμάζεις ήδη τους στρατιώτες σου για μάχη, θα τους ακολουθήσω. Έχω κι εγώ διπλή καταγωγή όπως ο Μπρέας, η μητέρα μου καταγόταν από τους Φομοριανούς και ο πατέρας μου από τους Τουάθα των Ντανάνν.

Νουάντου        Θα χρειαστούμε όσους περισσότερους πολεμιστές μπορούμε να βρούμε. Οι Φομοριανοί καταφθάνουν με τον φοβερό τους πρωταθλητή, τον Μπέιλορ. Για αυτόν ακριβώς το λόγο μας έχει κυριεύσει ο φόβος. Κανένας δεν μπορεί να αντισταθεί στον παντοδύναμο Μπέιλορ. Με μία μόνο ματιά από το καταστροφικό του μάτι μπορεί να εξοντώσει έναν ολόκληρο στρατό. Μπορεί να κάνει τα φύλλα ενός δέντρου να ξεραθούν και το γρασίδι κάτω από τα πόδια μας να μαραθεί.

Λου                 Έχω μάθει για αυτόν και για το καταστροφικό του μάτι, που βρίσκεται στο κέντρο του μετώπου του. Όμως έχω εξοπλιστεί με τη μαγική ασπίδα του Μανάνναν, καθώς και με το δόρυ του. Θα προκαλέσω τον Μπρέας σε μονομαχία και θα τον εξοντώσω.

Νουάντου        Είσαι σίγουρος για αυτό που λες; Όλοι πιστεύουν ότι το να προκαλέσει κανείς τον Μπέιλορ σε μάχη ισοδυναμεί με βέβαιο θάνατο.

Λου                 Εγώ δεν είμαι σαν τους άλλους και αυτός που θα βρει το θάνατο θα είναι ο Μπέιλορ. Ας επιτεθούμε στους Φομοριανούς. Διαπραγματεύσου με τον Μπρέας και ζήτα η μάχη να ξεκινήσει με μια μονομαχία. Προκαλώ τον Μπέιλορ σε μάχη σώμα με σώμα μέχρι θανάτου.

Νουάντου        Όπως επιθυμείς. Ας πηγαίνουμε τώρα.

 

Οι στρατιώτες σχηματίζουν ένα κύκλο. Εμφανίζεται ο Μπρέας

 

Μπρέας            Καλή μέρα για μάχη. Ποιός είναι εκεί; Καλύπτει τα μάτια του σαν να έχει θαμπωθεί κοιτάζοντας τον Λου. Μήπως ο ήλιος ανατέλλει κι από τη δύση σήμερα εκτός από την ανατολή; Αν ναι αυτό πρέπει να είναι καλός οιωνός για εμάς.

Νουάντου        Ένας καινούριος ήλιος ανατέλλει, Μπρέας, ένας ήλιος που θα εξορίσει εσένα και τις σκοτεινές σου δυνάμεις πίσω στο βορρά, όπου ανήκετε.

Μπρέας            Σφετεριστή με το ασημένιο χέρι, οι μέρες σου είναι μετρημένες. Η βασιλεία θα επιστραφεί σε εμένα, τον νόμιμο διάδοχο και όλες οι δυνάμεις σου θα έχουν εξοντωθεί μέχρι να δύσει ο ήλιος.

Νουάντου        Ο πρωταθλητής μας ονομάζεται Λου και προκαλεί τον Μπέιλορ σε μονομαχία, ώστε η μάχη να αρχίσει συναρπαστικά.

Μπρέας            Γελώντας. Βλέπω έναν νεαρό άντρα, ο οποίος είναι αναμφίβολα παραπληροφορημένος. Έχει άραγε συνειδητοποιήσει ότι ο Μπέιλορ είναι ανίκητος; Πες του να γυρίσει στο σπίτι του προτού ο Μπέιλορ σβήσει τη φλόγα της ζωής του σαν να ήταν ένας αδύναμος πυρσός.

Λου                 Αυτά είναι μόνο λόγια Μπρέας, αλλά εγώ δεν πολεμώ με λόγια. Στείλε τον Μπέιλορ ώστε να βάλω ένα τέλος στον τρόμο που προκαλεί.

Μπρέας            Πολύ καλά λοιπόν. Είσαι ένας εμφανίσιμος νέος, κρίμα που δε διαθέτεις την ανάλογη σοφία.

 

Ο Μπρέας φεύγει και εμφανίζεται με τον Μπέιλορ, ο οποίος είναι ένας γιγαντόσωμος άντρας, άσχημος και επιθετικός. Έχει το μάτι του καλυμμένο με ένα κομμάτι ύφασμα. Όλοι τρέχουν να κρυφτούν εκτός από τον Λου, ο οποίος σηκώνει την ασπίδα του ώστε να εμποδίσει την οπτική επαφή με το σατανικό μάτι του Μπέιλορ. Ο Μπέιλορ απομακρύνει το ύφασμα από το μάτι του.

 

Μπέιλορ          Ποιός είναι αυτός που τολμά να προκαλέσει τον ανίκητο Μπέιλορ σε μάχη;

Λου                 Το όνομά μου είναι Λου. Να το θυμάσαι γιατί σύντομα θα πεθάνεις από τα χέρια μου.

Μπέιλορ          (Γελά δυνατά)  Είσαι ακόμα πολύ νέος. Γύρισε σπίτι στη μητέρα σου μικρέ. Ο Μπέιλορ είναι αήττητος.

Λου                 Η προφητεία λέει το αντίθετο.

Μπέιλορ          Η προφητεία λέει ότι ο Μπέιλορ μπορεί να νικηθεί μόνο από κάποιον απόγονό του. Όμως εγώ δεν έχω απογόνους. Το έχω φροντίσει αυτό. Κλείδωσα την μοναδική μου κόρη στο μεγάλο πύργο στο νησί Τόρι, όπου δε θα μπορούσε να τη συναντήσει κανένας άντρας.

Λου                 Μάθε λοιπόν τύραννε ότι εγώ είμαι ο γιος της κόρης σου της Έθνε. Ο πατέρας μου όταν έφτασε στο Τόρι κι αντίκρυσε την όμορφη Έθνε στον πύργο την ερωτεύτηκε, σκαρφάλωσε το τείχος και της χάρισε εμένα. Οι υπηρέτριες της με φυγάδεψαν από τον πύργο αμέσως μόλις γεννήθηκα, ώστε να μη μάθεις ποτέ τί είχε συμβεί.

Μπέιλορ          Τα λόγια σου τα σκέφτηκες περίτεχνα ώστε να με αποθαρρύνεις. Υποψιάζομαι όμως ότι είναι αναληθή. Ας παλέψουμε λοιπόν για να κρίνουμε από το αποτέλεσμα αν λες την αλήθεια.

 

Ξεκινούν την αναμέτρηση. Υπάρχει μουσική υπόκρουση και θόρυβος που υποδεικνύει ότι οι αντίπαλες πλευρές έχουν πάρει κι εκείνες μέρος στη μάχη. Ο Λου χρησιμοποιεί την ασπίδα ώστε να εκτρέψει την πορεία της ακτίνας του ματιού του Μπέιλορ. Τότε εξαπολύει το δόρυ του και χτυπά τον Μπέιλορ ακριβώς στο κέντρο του ματιού του. Ο Μπέιλορ σωριάζεται. Τότε ακούγεται ένας θρήνος, καθώς οι Φομοριανοί αντιλαμβάνονται το θάνατο του πρωταθλητή τους.

Ο Μπρέας τρέχει και σκουντουφλάει πάνω στη σκηνή, ενώ τον ακολουθεί ο Αρχηγός, τον οποίο ακολουθεί ο Νουάντου. Ο Αρχηγός ετοιμάζεται να δώσει θανατηφόρο χτύπημα στον Μπρέας, αλλά ο Λου τον σταματά.

 

Λου                 (Προς τον Αρχηγό.) Όχι ακόμα. Χάρισε του τη ζωή μέχρι να διαπραγματευτούμε. Προς τον Μπρέας. Η ήττα σου ήταν δίκαιη. Η ζωή σου τώρα βρίσκεται στα χέρια μας. Πες μου αν είσαι έτοιμος να διαπραγματευτείς. Είσαι άριστος γνώστης των μυστικών καλλιέργειας της γης και τα ταλέντα σου θα μας ήταν χρήσιμα.

Μπρέας            Θα μπορούσα να σας εξασφαλίσω ότι οι αγελάδες της Ιρλανδίας δε θα στερεύουν ποτέ από γάλα.

Λου                 Αυτό δεν είναι χρήσιμο. Μια αγελάδα πρέπει να στερεύει από γάλα εφόσον πρέπει να θρέψει το μοσχαράκι που έχει στα σπλάχνα της.

Μπρέας            Θα μπορούσα να εγγυηθώ τέσσερις σοδειές κάθε χρόνο, μία σε κάθε εποχή.

Λου                 Αυτό δεν είναι χρήσιμο επίσης. Η γη χρειάζεται χρόνο για αγρανάπαυση μετά από κάθε σοδειά. Μεταχειρίζεσαι τεχνάσματα, Μπρέας. Θα βρεις το θάνατο εάν δεν επωφεληθούμε από τα ταλέντα σου.

Μπρέας            Εντάξει λοιπόν. Θα διδάξω στους Τουάθα των Ντανάνν τα μυστικά της γης, πότε να σπέρνουν και πότε να θερίζουν. Όλες μου τις γνώσεις θα τις μεταλαμπαδεύσω στο λαό σας.

Λου Αυτό είναι ικανοποιητικό. Αν τηρήσεις την υπόσχεση σου θα σου χαρίσουμε τη ζωή. (Προς το Νουάντου) Επίτρεψε του να διδάξει στο λαό μας τις ιδιαίτερες γνώσεις του. Θα διοργανώνουμε μια γιορτή κάθε χρόνο γιορτάζοντας τη νίκη μας ενάντια στις δυνάμεις του βορρά, γιορτάζοντας τη συγκομιδή. Και θα διοργανώνουμε επίσης ειρηνικούς αγώνες κατά τη διάρκεια των οποίων νεαροί άντρες από όλη τη χώρα θα κάνουν αναμέτρηση των δεξιοτήτων τους. Οι αγώνες θα πραγματοποιούνται στη Ταϊλτίου. Και τώρα, ας ξεκινήσει το γλέντι, ας ξεκινήσουν οι αγώνες.

 

μετάφραση: Αμαλία Ρέλλου

 

Ο Jack Harte γεννήθηκε στην δυτική Ιρλανδία Έχει ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο Δουβλίνο. Είναι ιδρυτής της Ένωσης Ιρλανδών Συγγραφέων και του Ιρλανδικού Κέντρου Συγγραφέων. Έχει εκδώσει δύο μυθιστορήματα και τρεις συλλογές διηγημάτων. Το 2015 το πρώτο θεατρικό του «Η γλώσσα της σιωπής» ανέβηκε στο Δουβλίνο και στη συνέχεια περιόδευσε στην Ιρλανδία. Το δεύτερο θεατρικό του «Η μυστηριώδης ιστορία των πραγμάτων» θα παρουσιαστεί στο Θέατρο Βίκινγκ στο Δουβλίνο κατά τους μήνες Ιούλιο / Αύγουστο του 2016. Έργα του έχουν μεταφραστεί σε δέκα γλώσσες.