«Απο-Λογισμός»: «Τόσα ήξερα, Τόσα πίστευα, Τόσα έδωσα, Τόσα άντεξα, Τόσα άξιζα, Για τα υπόλοιπα ας με κρίνουν οι θεοί των ανθρώπινων λαθών και το DNA των λαθών της φύσης».
Γιάννης Πανούσης, Μοιρόγραφτο, εκδόσεις Ι. Σιδέρης
– Πληροφορία είναι κάθε στοιχείο
απλό ή σύνθετο
στο οποίο μπορεί να γίνει
κάποια επεξεργασία.
Φαίνεται ότι απέτυχε η επικοινωνία του ανθρώπου με τη συνείδησή του και φαίνεται αληθινά τραγικό, πως ίσως μπορεί να επικοινωνήσει, μέσα απ’ τους διακόπτες ολοκληρωμένων αγωγιμοτήτων των chips, αφού σε επίπεδο συνείδησης ομοιάζει να είναι χρεωκοπημένος και φυλακισμένος σε πληροφορίες τρόμου. Τι είδους πληροφόρηση χρειάζεται ο άνθρωπος; Μήπως πληροφορία είναι ο «Πήλινος στρατός» ή τα ρυθμικά βήματα των στρατιωτών της Κίνας και του πόλεμου, ή μια νέα προκήρυξη Μπολιβάρ;
Μεγάλα σχέδια σαν το Ροκφέλλερ Σέντερ και η Wall Street της Ν. Υόρκης, και τα τεχνολογικά θηρία των πολυεθνικών, δείχνουν την τεχνολογική απροσωπία.
Οι τράπεζες πληροφοριών του παρόντος και περισσότερο του μέλλοντος, μας υπόσχονται μια περισσότερο ανισοκατανομή της πληροφορίας. Η λογική συνοχή των κριτηρίων και πληροφοριών και επεξεργασία τους, μπορούν να υποκαταστήσουν τους ποταμούς των πληροφοριών που διαθέτουν οι κυρίαρχες δυνάμεις… του πλούτου και των πολυεθνικών μονοπωλίων και απ’ τους αντιπροσώπους τους.
– Η «αντικειμενικότητα» πολλές φορές όπως παρουσιάζεται είναι η ψευδαίσθηση του αντικειμένου, «παρατηρώντας ότι η αντικειμενικότητα, μπορεί να υπάρχει και χωρίς το αντικείμενο» όπως έλεγε ο αείμνηστος φίλος μου ο Ποιητής Μιχάλης Κατσαρός και «ένας υπολογιστής θα άξιζε να ονομαστεί ευφυής αν μπορούσε να εξαπατήσει τον άνθρωπο, να νομίσει ότι ο υπολογιστής αυτός είναι άνθρωπος» έλεγε ο Alan Turing (1912-1954), ο Βρετανός Μαθηματικός, κρυπτογράφος και ο εμβληματικός νους των Η/Υ και τεχνικής νοημοσύνης, του test Turing (1936), το οποίο βαθμολογεί τις υποψήφιες νοήμονες μηχανές… Καμία μηχανή δεν ξεπέρασε το test.
– Ο μεγάλος Γερμανός μαθηματικός Leibnitz (1646-1716) και στις ιδέες του «ό,τι κινείται υπάρχει», η «παγκόσμια επιστημονική γλώσσα και στο “λογικό των προτάσεων” φανερώνονται ότι οι υποθέσεις είναι όσο δυνατόν απλούστερες και τα φαινόμενα όσο δυνατόν πιο πλούσια και απείρως πολύπλοκα». Για την επικοινωνία των υπολογιστικών μηχανών με τις γλώσσες κατανόησης, αφορούσαν κυρίως το «Λογικό Λογισμό» και τη σήμανση. Η πολυπλοκότητα των πληροφοριών αφορούν την ταξινόμηση, του μεγαλύτερου – του μικρότερου και του ίσου, ανά πεδίο και σύνολο: Γράμματα και αριθμοί… και το κενό.
Για την καλή λειτουργία και εκμετάλλευση ενός Η/Υ, ο ίδιος ο κατασκευαστής παρέχει στον πελάτη μια σειρά από έτοιμα προγράμματα τα οποία είναι προσαρμοσμένα, στο μέγεθος και την ποικιλία των περιφερειακών οργάνων, ως και της Κεντρικής μνήμης. Τα utilities προγράμματα γενικής χρήσεως : λογισμικά (Hard και soft, μηχανικά και μαλακά, χαμηλής στάθμης λειτουργικά – αλλά ουσιαστικά).
– Ο Grey Walter και στο βιβλίο του «Ο Ζωντανός Εγκέφαλος», περισσότερο εξετάζει τις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές επιπτώσεις, παρά στην τεχνητή νοημοσύνη και τα εργαλεία της. Η εταιρεία IBM κυρίαρχη στο χώρο σε συνέργεια με άλλες εταιρείες, Space, Bull, Pacard, και άλλες πολυεθνικές, έχουν αρχίζει τα tests της τεχνητής νοημοσύνης. Με το γραμμικό προγραμματισμό επικεφαλής (ασχολείται με τον καθορισμό ορισμένων παραμέτρων ώστε να έχουν το ελάχιστο κόστος παραγωγής). (Απ’ το 1995). Η μελέτη του «Ευφυούς πλανήτη» και το «INTERNET» της νέας τεχνολογικής τάξης με την ιδέα του μετα-ανθρώπου, το Deep Mind τεχνικής νοημοσύνης και ο έλεγχος ψηφιακού κόσμου προχωράει μεθοδικά. Στο όνομα «γνώση και σοφία» δόθηκαν «δικαιώματα». Τα ρομπότ επιθυμούν, όταν τους γίνεται ερώτηση, τι θέλουν, απαντούν, θέλουν να αποκτήσουν απογόνους, να αναπαραχθούν μέσα στους ηλεκτρονικούς κήπους… της Google, με τα test της προσομοίωσης.
Οι λογαριασμοί των χρηστών στο Facebook, τα Links, τα likes, τα twitter, τα instagram, τους followers,τους υπηκόους δηλαδή και τ’ άλλα εργαλειακά συστήματα, φανερώνουν ότι τα πληροφοριακά δεδομένα πρόκειται να γίνουν αντικείμενα αγοραπωλησίας. Οι κατακλυσμιαίες πληροφορίες κάποτε δίχως ελέγχους μπορούν να οδηγήσουν τους χρήστες σε αποδόμηση της λογικής και της κριτικής τους σκέψης. Προσέτι αναπτύσσεται κι ένα είδος τεχνολογικού ελιτισμού και ναρκισσισμού – απ’ τους σχεδιαστές των μηχανών της τεχνολογικής Νοημοσύνης. Ο άνθρωπος χρήστης συμμετέχει ως οθόνη προγραμματισμού σε ένα αδιόρατο πείραμα.
– Ο εγκέφαλος μπορεί να καταλάβει τον εγκέφαλο; Αυτή η ερώτηση που είναι τόσο παλιά όσο και ουσιαστική, τίθεται από όταν ο άνθρωπος άρχισε να προβληματίζεται για τον εαυτό του – δηλαδή από πάντα. Ανώφελο όμως να επιμένουμε στον τεράστιο και παράδοξο χαρακτήρα της όλης απόπειρας: είναι πολύ δύσκολο να κατανοηθεί ο ρόλος και ο τρόπος λειτουργίας των οργάνων του ανθρωπίνου σώματος.
Τι συμβαίνει όμως με τον εγκέφαλο; Με όλα αυτά τα οποία αφορούν τον τρόπο σκέψης, τη συνείδηση, το πνεύμα, τη μνήμη, τις συγκινήσεις – που δεν μπορούν να έχουν ούτε μια συγκεκριμένη ερμηνεία…; Το μυαλό του ανθρώπου όμως δεν είναι παρά 1.500 γραμμάρια «κρέατος». Ο Κάρλος Σαγκάν είχε μιλήσει για τρισεκατομμύρια κουρδισμένα ρολόγια του «κρέατος».
Αλλά τι «κρέας»; Αποτελείται από 100 δισεκατομμύρια νευρώνες με τις απολήξεις τους, που συνδέονται μεταξύ τους με 100 τρισεκατομμύρια σημεία επαφής (συνάψεις). Κάθε μορφή κίνησης έχει ένα εκκρεμές που συνδέει τον ήλιο, τη γη. (Σ.Σ. Sagan, αστροφυσικός, αστρονόμος).
Η όλη σύνθεση του εγκεφάλου είναι ασύλληπτη για κάθε συνηθισμένο μυαλό. Και έτσι βρισκόμαστε σε πλήρες μυστήριο. Και αυτό επιδεικνύεται ακόμη περισσότερο με τις αμέτρητες επιστημονικές μελέτες οι οποίες έχουν γίνει και όπου το μόνο κοινό σημείο το οποίο διαθέτουν, είναι η αδυναμία τους να επικοινωνήσουν μεταξύ τους.
Μια ικανότητα να ανήκει το Hard ware, στον φυσικό του εξοπλισμό. Να κινείται το Ρομπότ και να επιστρέφει στο χώρο του, να εξαρτάται από έναν μηχανισμό ενός διακόπτη, ON, OFF, ο οποίος λειτουργεί ωσάν πυξίδα. Τα προγράμματα λειτουργούν σαν μνήμη εδάφους. (αυτοκίνητα χωρίς οδηγό). Είναι ακόμα και στα μαθηματικά, η «αντικειμενική αλήθεια» και η «λογική επαλήθευση», πόρρω απέχουν για να είναι απόλυτες σ’ όλα. Οι απορίες υπάρχουν και τα αινίγματα. Το ίδιο και στη φυσική, υπάρχουν αντικρουόμενες ερμηνείες των δεδομένων. Αλλά, και τα δύο: άνθρωπος – μηχανή έχουν χαρακτηριστικά: ο άνθρωπος αποτελείται από 70% νερό και 30% «κόκκαλα». (Ασβέστιο, Κάλιο, Νάτριο κ.α.)
Το μυαλό αντιδρά όπως ένα διαπασών τού ψάλτη σ’ ένα καθαρό τόνο.
– Ο ανθρώπινος εγκέφαλος ρυθμίζει τις λειτουργίες του σύμφωνα με τις επαναλαμβανόμενες εμπειρίες του παρελθόντος και τις παρατηρήσεις του παρόντος. Τις ταυτοποιεί.
→ Η Νευροπλαστικότητα του εγκεφάλου είναι σήμερα δεδομένη. Ότι δηλαδή, δέχεται, απορρίπτει, προσθέτει – διαγράφει, διαμορφώνει ανάλογα με τα ερεθίσματα, εσωτερικά και εξωτερικά, δημιουργεί νέες συνάψεις. Ενώ ο «εγκέφαλος» τού Η/Υ, δέχεται μόνον εξωτερικά σταθερά δεδομένα, πληροφορίες προς επεξεργασία βάσει εντολών και αναγνωρίσιμα δεδομένα.
Η Διάνοια, ο Λόγος, η πράξη είναι το τρίπτυχο της επεξεργασίας ενός νου, τα δεδομένα έως και αταξινόμητα, είναι η ιεραρχία, καθώς το Hard Ware είναι ταυτισμένο με το ζωντανό, φανερώνει τις αντιθέσεις ανάμεσα στις πνευματικές φιλοδοξίες του ανθρώπου και το τόσο «σταθερό» σώμα του, το οποίο υπόκειται στους νόμους της φυσικής και της χημείας. Σε μελέτη του 2017 διαπιστώθηκε, ότι το ανοσοποιητικό σύστημα, δημιουργεί 4 φορές αντισώματα το πρωί (Νόμπελ του 2017 στη Βιοχημεία Parth).
Στις μαθηματικές αναλύσεις «η αντικειμενική αλήθεια» και η λογική επαλήθευση, πόρρω απέχουν απ’ την πραγματικότητα για να είναι απόλυτες. Έτσι για να μαστορέψουμε το ράγισμα ενός ποτηριού και να το κάνουμε δεκτό σ’ αυτήν την ηλεκτρονική εποχή, θα έπρεπε να διαβάσουμε τον εκκλησιαστή όπως έκανε και ο Όργουελ, πρέπει να διορθώσουμε και εμείς τη διατύπωση του μηνύματος μέσα απ’ το Soft Ware (προγράμματα). Συνήθως τα δισεκατομμύρια μόρια του DNA, τα οποία ρυθμίζονται απ’ τον εγκέφαλο ενεργοποιούνται απ’ το φως. Ενώ στα computers από το ρεύμα και τις ρευματοθήσες.
Ολόκληρος ο οργανισμός μας είναι ένας υπολογιστής με σωστά και λάθος προγράμματα, ιδιότητες.
– Η δομή εισόδου παράγει δομές εξόδου στα computers. Στον άνθρωπο η δομή εισόδου δεν παράγει τη δομή της εξόδου, αλλά τροποποιεί μονάχα τις ενδογενείς νευρικές δραστηριότητες…
Το πλάνο της διεθνούς Συμμαχίας Escherichia coli εργάζεται για τη μοντελοποίηση των βακτηρίων E. coli, οι επιστήμονες του έργου Blue Brain, σε συνεργασία με την IBM, ασχολούνται με την ανασυγκρότηση του ανθρώπινου εγκεφαλικού φλοιού, ρομπότ σκοπού (που ονομάζονται nanobots) θα είναι σε θέση να επισκευάσουν τα κύτταρα του σώματος και έτσι να τα θεραπεύσουν μακροπρόθεσμα από όλες τις ασθένειες, συμπεριλαμβανομένης της γήρανσης. Πολλοί επιστήμονες -μεταξύ αυτών και ένας από τους πατέρες της νανοτεχνολογίας, ο Eric Drexler- υποστηρίζουν ότι τα nanobots θα είναι σε θέση ακόμη και να αποκαταστήσουν τα κρυοπαθητικά που αποθηκεύονται για την αναβίωση στη ζωή.
Οι νευρολόγοι αναφέρουν ότι μέσα στον εγκέφαλο ενυπάρχει ένας εννοιολογικός μηχανισμός, μηχανισμός ομιλίας, ξέχωρος δομικά και λειτουργικά διαχωριστέος. Αλλά, συνδέεται από την κατασκευή του φυσικά. Συνδέονται! Το «Συνδέετε, πάντα συνδέετε», έλεγε ο Γκαίτε. Δηλαδή υπάρχουν LINKS,συνδέσεις στον άνθρωπο. Όπως υπάρχουν LINKS και στα αρχεία των Η/Υ. Ο Γκαίτε παρατήρησε ότι το μετείκασμα (η εικόνα παραμένει ορατή μετά τον εξωτερικό ερεθισμό) ενός τετραγώνου -μετασχηματίζεται σιγά σιγά σε κύκλο- με μεγαλύτερη συμμετρία, αρχείου – λογικής.
Τους νόμους της φύσης δεν μπορεί να τους περιγράψει κάποιος, παρά με συμβολισμούς. Η γλώσσα που χρησιμοποιείται έχει τέσσερα κλειδιά: κίνητρο, κώδικας, μήτρα και περιβάλλον. Ένα Ιεραρχικό πλαίσιο, απ’ το δυαδικό σύστημα (αληθές ή ψευδές – True – False). Το ίδιο η ανάλυση γίνεται και σε έναν υπολογιστή. Η σκέψη και στον άνθρωπο και στα computer βασίζεται σε σχήματα γραμματικά της λογικής, των μαθηματικών, των κόσμων της Σκέψης.
Το ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης, ονόματι «Σιν Σιαομένγκ», είχε κοντά μαλλιά και φορούσε ροζ μπλούζα και σκουλαρίκια κατά την παρουσίαση βίντεο ενός λεπτού από το Xinhua. Βασίζεται σε μία πραγματική παρουσιάστρια του Xinhua, την Κου Μενγκ και αναπτύχθηκε από το Xinhua και την Sogou Inc. Οι ειδικοί, που δημιούργησαν την εικονική δημοσιογράφο, μελέτησαν τα λόγια και τις κινήσεις της Κου, σε παρουσιάσεις της άνω των 10.000 λεπτών.
Το κινεζικό πρακτορείο είχε εμφανίσει δύο παρουσιαστές τεχνητής νοημοσύνης ντυμένους με ανδρικά ρούχα τον περασμένο Νοέμβριο, στη World Internet Conference, στην πόλη Γουζέν. Η Κίνα καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, σε ένα μεγάλο εύρος εφαρμογών, από εξοπλισμό παρακολούθησης μέχρι αυτόνομα οχήματα. (Πηγή: Tien-an-men / IBM Πρακτορείο Κίνας).
Ένα μέρος είναι ένα όλον, είναι ένα μέρος. Υποσύνολα: ένα «υπό» και ένα «σύνολο».
– Η ανάλυση και η έκφραση είναι «ο χαμηλότερος κοινός παρονομαστής», στην πληροφορική ανάλυση δεν λέει «τίποτε»… Ο παρονομαστής της γνώσης πρέπει να είναι ο «μεγαλύτερος». Οι υψηλότεροι κοινοί παρανομαστές παραμένουν αρκετά χαμηλοί, σε ένα αριθμητικά τεράστιο και άπειρο πλήθος. Η λάθος έκφραση «φανερώνει και εκφράζει μια αληθινή/σωστή ιδέα. Πολλές φορές μια σωστή έκφραση όταν δεν είναι αξιωματικά δομημένη προκαλεί σύγχυση. Αυτό συμβαίνει και στους ανθρώπους και στα προγραμματισμένα computers -και στις αναλύσεις.
Οι μηχανισμοί της φυσιολογίας και το αιώνιο σύνθημα «Επανδρώστε τις Μηχανές» που ήταν ο τίτλος του Βιβλίου του Ζακ Λεμπ το υιοθέτησε η ψυχολογία της συμπεριφοράς. Αλλά, η αντίληψη της συνειδητότητας, έμοιαζε σαν μια απόκρυφη φαντασίωση στο λεξιλόγιο της Επιστήμης πέρα απ’ τα θεμελιώδη μεγέθη της Χημείας, νερό υδρογόνο, άνθρακα, άζωτο. Η επιστήμη και η τεχνολογία, μιμούνται τη ζωή. Οι κούκλες μανεκέν μέχρι τα ανατολικά μοντέλα της Ιατρικής, τα τεχνητά μέλη – άρχισαν να μιμούνται τις λειτουργίες του νευρικού συστήματος. Στις γκρίζες ζώνες της Επιστήμης, οι φιλόσοφοι ξοδεύουν χρόνο για να συμφιλιώσουν το ανθρώπινο σώμα, με τα σιδερικά ενός προγραμματισμένου ρομπότ! Απ’ τη μία η συνείδηση και το αυτεξούσιο της ανθρώπινης βούλησης με γνώμονα την ηθική και την ευθύνη, στον αντίποδα με τα σκοινιά του ντετερμινισμού θρησκευτικού, επιστημονικού, τεχνολογικού. Η σύγκρουση της ανθρώπινης ευφυΐας, σε σύγκρουση με τις απόψεις κατασκευής της τεχνητής νοημοσύνης εξυφαίνονται. Τα αποτελέσματα της μηχανής όταν πετάγεται το ελατήριο είναι το σύμβολο της επαναληπτικότητας αλλά και της ακαταμάχητης ζωής. Στα πρώτα χρόνια της Κυβερνητικής, οι απλές μηχανικές κατασκευές, είχαν ομοιότητες στη λειτουργία τους, με τις λειτουργίες του νευρικού συστήματος, σε ζωικούς οργανισμούς. Στη συνέχεια οι λειτουργικές απεικονιστικές εξετάσεις του εγκεφάλου (PET, SPECT, functional MRI) βοήθησαν στη πρόοδο της κατανόησης αρκετών παθογενετικών μηχανισμών σε παθήσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος (π.χ. Parkinson, άνοιες, ατροφία πολλαπλών συστημάτων, επιληπτικά σύνδρομα κ.λ.π.) αλλά και σε μείζονες ψυχικές παθήσεις (ψυχώσεις, διπολική διαταραχή) όπως μου έλεγε ο φίλος μου νευρολόγος και συγγραφέας Άγγελος Γέροντας. Αλλά, και ο Αμερικανός μαθηματικός Νόιμαν, στο εμβληματικό έργο του «Γενική και Λογική θεωρία των Αυτομάτων» (1948) αποδείκνυε, όταν έλεγε ότι μπορούν να φτιάχνουν μηχανές που να παρουσιάζουν ζωικές ιδιότητες, όπως η αναπαραγωγή, πως έμπαιναν τα πρώτα φιλοσοφικά ζητήματα της ηθικής.
Στην εποχή της ψηφιακής τεχνολογίας 6ης γενιάς, έχει γίνει σαφές ότι μιλάμε για τον αυτοματισμό του ανθρώπου: Ο μηχανισμός της πέψης, της μάθησης, της γνώσης και αντίληψης.
Αλλά, οι υπολογιστές είναι σαν το θεό της Παλαιάς Διαθήκης, με πολλούς κανόνες, και κανένα έλεος…, σκληροί και απρόσωποι.
Ο ποταμός των πληροφοριών, είναι ίδιος με τον ποταμό των σκέψεων. Δίδει το νόημα της πληροφορίας όταν ο δέκτης άνθρωπος, γνωρίζει τους κανόνες του παιγνιδιού.
Η ανάλυση της σκέψης είναι ούτως ή άλλως μια πολυδιάστατη υπόθεση, είτε πρόκειται για την επεξεργασία στον εγκέφαλο ή στον «εγκέφαλο» ενός Η/Υ. Για την συσχέτιση ενός ηλεκτρονικού υπολογιστού και εγκεφάλου υπήρξε μια αντιπαράθεση μεταξύ των συγγραφέων, μέχρι ότου εξαντλήθηκε το θέμα… αφόρητα μέχρι και τη λογοτεχνία της επιστημονικής φαντασίας.
Αλλά, νόημα είναι η αιτία και ο σκοπός, αλλά ο αυτοματισμός τι; Υπάρχει η ηθελημένη άγνοια όπως έλεγε ο Αριστοτέλης; Κατέγραψαν ότι κάποια μέρα ένας ηλεκτροεγκεφαλογράφος θα είναι διαθέσιμος να καταγράψει όλες τις σκέψεις, τις λογικές τουλάχιστον, όταν στα πεδία της συνείδησης, μεταφέρονται στα ηλεκτρόδια μ’ ένα κρανίο… ξεπερνώντας όλες τις φαντασίες του Τζαίημς Τζόυς. Έτσι εμπλέκονται πολλές μεταβλητές σ’ αυτήν τη θάλασσα της ανθρώπινης οντότητας –με πολλές εκφάνσεις– ρουτίνες και πρωτοτυπίες. Οι ρουτίνες του νου ομοιάζουν σαν λογικά διαγράμματα ενός Computer, ωσάν μια κυριαρχία του εξωτερικού ή και εσωτερικού περιβάλλοντος. Η Χημεία, Βιοχημεία, Βιολογία, Ιατρική, Ψυχολογία, Ανθρωπολογία, Ιστορία, Βιογραφία, Μυθιστόρημα, Έπος, Ποίηση και άλλα μπήκαν σε διαγράμματα «αντικειμενικώς» επαληθεύσιμα μέσα από «υποκειμενικώς» συγκινησιακά δεδομένα. Η Ιεραρχία και η στατιστική μπήκαν στη ζωή της ανθρωπότητας. Ένα Computer είναι ικανό να φτιάξει αφού προγραμματιστεί εξωτερικά δεδομένα, τα οποία είναι χαρακτηριστικό της ερμηνείας κάθε κίνησης, (ρομπότ στην παραγωγή). Σαν σταθερός συντελεστής μέσα στην επαναλαμβανόμενη διαδοχή.
– Το 1982, στον πρόλογο του βιβλίου για τον εγκέφαλο, ο καθηγητής Ντέηβιντ Χάμπελ, του Χάρβαρντ, χρησιμοποιούσαν ακόμα τις ακόλουθες εκφράσεις: «σημεία εξόδου», «ο εγκέφαλος μπορεί ν’ αντιμετωπιστεί όπως μια μηχανή», «διανομή πληροφορίας» κ.λπ. Είχαν παρομοιασθεί με τον καλύτερο τρόπο οι ηλεκτρονικές αντιδράσεις με τις εγκεφαλικές. Αλλά ο καθηγητής Χάμπελ προσέθετε: «εάν θεωρήσουμε ότι τα στοιχεία του νευρικού συστήματος είναι οι συνάψεις, δεν μπορώ να φανταστώ ότι οι υπολογιστές θα μπορέσουν μια μέρα να καλύψουν αυτή τη διαφορά. Κανείς δεν θα ήθελε να ρισκάρει, να μαντέψει τον αριθμό των συνάψεων μέσα σ’ έναν εγκέφαλο. Ο αριθμός των εκατό τρισεκατομμυρίων δεν φαίνεται αδύνατος».
Πραγματικά η όλη δόμηση είναι πολύ σύνθετη για να μοιάζει μ’ έναν υπολογιστή. Σίγουρα δέχεται σήματα με ηλεκτρονική μορφή όπως ένας υπολογιστής γραφείου. Αλλά κάτι τέτοιο δεν είναι αρκετό. Διότι ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί όλες τις πηγές της χημείας. Μέσα στη μελέτη όμως του εγκεφάλου, η χημεία έχει τα όριά της. Είναι μάταιη η αναζήτηση που επιχειρήθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα των «μορίων της μνήμης».
Η πληροφορία δεν αντιστοιχεί σε ό,τι συνήθως θεωρούμε πληροφορία. Είναι ένα μαθηματικό στοιχείο/μέθοδος. Έχει ορισμένες λογικές/μαθηματικές τιμές ανάλογα με τη χρήση της. Ο Wiener, ο οραματιστής φιλόσοφος ανέλυσε πρακτικά προβλήματα της σύγχρονης Τεχνολογίας. Η «Κυβερνητική» το 1948 και ο έλεγχος και επικοινωνία στο ζώντα οργανισμό και στη μηχανή ίσως είναι η καλύτερη προσέγγιση της επιστήμης αυτής. Τα εργαλεία αυτής στο Β’ παγκόσμιο πόλεμο ήταν καθοριστικά. Η τελειοποίηση των Radar και των συστημάτων τηλεκατεύθυνσης και τα αντιαεροπορικά πολυβόλα ήταν έργο και εφαρμογή του Wiener. Η θεωρία αυτή ονομάσθηκε «θεωρία των συστημάτων αυτόματου Ελέγχου». Αλλά, οι πληροφορίες με το περιεχόμενό τους, βοηθούν τη «συναλλαγή μας» όχι μόνον με τον εξωτερικό κόσμο αλλά και το εσωτερικό, και επιδρά στον άνθρωπο και στη φύση του. Έτσι, μπήκε το θέμα της ηθικής. Ο Αυστριακός φιλόσοφος και αρχιτέκτονας Ρούντολφ Ζόσεφ Λόρενς Στάινερ, με το συγγραφικό του έργο στις αρχές του 20ου αιώνα, με τις ανθρωποσοφικές του διδασκαλίες, στις οποίες βασίστηκε και το Μανιφέστο του Douglas Gabriel. Έθεσε τα ερωτήματα για μια βαθειά Σκέψη, πώς πρέπει να είναι κυρίαρχο πάνω στην ορθολογιστική και υπολογιστική μηχανική και ανάπτυξη, το συναίσθημα. Πιστεύω ότι η συνύπαρξη μεταξύ χειρών και τεχνολογικής μηχανής πρέπει να περνάει μέσα απ’ το συναίσθημα και την καρδιά. Τα ερωτήματα είναι και σήμερα μετέωρα αν τα σιδερικά μπορούν να σκεφθούν με στοχασμό, διαλογισμό, έμπνευση, διαίσθηση, ενσυναίσθηση…, να κατανοήσουν το νόημα της ζωής. (Τεχνητή νοημοσύνη). Η Κομπιουτερική Esperado, με τους μαθηματικούς της τύπους και παραμέτρους και τους εσωτερικούς αλγορίθμους, μπορεί να αντικαταστήσει τους βιοϋπολογιστές ενός ανθρώπου με τους αυτοματισμούς του; Μπορούμε να δούμε ένα μεθυσμένο άνθρωπο και ένα μεθυσμένο κομπιούτερ, να έχουν παρεκκλίσεις και τον τρόπο που επανέρχονται; Ο Κομπιούτερ με προγράμματα ανάλυσης αντιπροσωπεύει το κεντρικό «νευρικό» σύστημα ελέγχου ενός εργοστασίου, αλλά δεν το ελέγχει πλήρως, ουδέποτε το ελέγχει! Ο ανθρώπινος “Computer”, ο οργανισμός, με το νευρικό σύστημα, όταν δεν έχει «βλάβες» το ελέγχει μάλλον. Αλλά, αν σε κάθε νευρικό κύτταρο υπάρχει συγκέντρωση ερεθισμάτων, τα οποία δεν μεταβιβάζονται αν η έντασή τους δεν ξεπερνάει ορισμένα όρια, γνωστό, ως κατώφλι. Η ένταση της εντολής η οποία επιτρέπει τη μεταβίβαση των συνδέσεων λέγεται ώσις. Στην πληροφορική ονομάζονται μακροεντολές –εισόδου και εξόδου μιας διαδικασίας– αρκετά πολύπλοκης στην ανάλυσή τους. Όταν γίνεται μία σύγκριση ανάμεσα σ’ ένα ζωντανό κύτταρο με ένα εξάρτημα προγραμματισμένο, τα αποτελέσματα είναι άνισα. Το κύτταρο έχει ιδιότητες φυσικές – χημικές, και πνευματικές λειτουργίες. Οι ιδιότητες της ζωής πολλαπλασιάζονται ανάλογα, με το περιβάλλον. Οι ιδιότητες της μηχανής, παραμένουν ως επί το πλείστον σταθερές. Η μνήμη του ανθρώπου συγκροτεί σύνολα και οργανωμένα υποσύνολα. Η μάθηση ενός ποιήματος έχει σαν σύνδεση, το μέτρο, τη ρίζα – γραμματικές και νόημα. Υπάρχουν πίνακες αληθείας που ελέγχονται αυτόματα, διαιρούνται οι πίνακες, μέχρι να φτάσουμε στην ανίχνευση ή και απαγγελία. Ενώ στην υπολογιστική μηχανή πρέπει για ένα-ένα χαρακτήρα να φτιάξουμε arrays μέχρι να συγκροτήσουμε μια λέξη. Οι λέξεις μένουν «ορφανές» «άγνωστες», όταν σπάζουν την αλυσίδα ανίχνευσης αφήνουν κενά στην πληροφορία. Η ανάλυση και η συγκρότηση μιας υπολογιστικής μηχανής με χαρακτηριστικά ανθρώπινης ζωής, και υψηλής και μεταβλητής νόησης, είναι η προγραμματισμένη υλοποίηση τού γνωρίζω. Το «ειδέναι» και το «οίδα» σημαίνει όρια στο γνωρίζω, όπως έλεγε ο Πλάτωνας. Οι εμφυτευμένες ψηφίδες, τα chips, τα arrays (συστοιχίες) – tables (πίνακες), πειραματικά έχουν αρχίσει και δοκιμάζονται μέσα σε βιολογικούς ιστούς και όργανα. Η δόμηση των βιοϋπολογιστών σε ανθρώπινα σώματα, αρχίζουν εδώ και χρόνια να φαίνονται. Η κωδικοποίηση η ανάλυση και ο προγραμματισμός, είναι αρκετά επίπονη και χρονοβόρα, γιατί απαιτείται προγραμματισμός, όπως η γλώσσα της μηχανής (Ζώνη καταχωρήσης – Ζώνη υπολογισμού – Ζώνη εξόδου κ.ο.κ.). Η εκτέλεση ενός προγράμματος, για κάθε μόριο, κυτταρικό όργανο, αποτελεί και ένα αυτοτελές πρόγραμμα λειτουργικό. Η λειτουργία παρουσιάζει τεράστια κενά. Δύσκολα να το περιγράψεις. Τα μόρια του DNA είναι ένα σύνολο πληροφορικό, της τάξης των 1010. Στα εξειδικευμένα συγκροτήματα των μορίων του σώματος, στα προγράμματα υπάρχει ο αυτοματισμός. Στα Κομπιούτερ τον έλεγχο τον ασκεί ο supervisor,ο κυβερνήτης. Οι αγγελιοφόροι κρατούν τις συνταγές των λειτουργιών, της μεταφοράς RNA,της χημικής δομής. Οι κώδικες και στον άνθρωπο και στα Computer κατά τις αναλύσεις των Ουάτσον και Κρικ, έχουν ιεραρχικές σειρές, συστήματα, όργανα και μέρη οργάνων. Έτσι αποκρυπτογράφησε το γενετικό κώδικα. (Βραβείο Νόμπελ).
– Η νόηση και η «επίγνωση» προϋποθέτουν την επεξεργασία εσωτερικών και εξωτερικών πληροφοριών. Υπάρχουν για κάθε κύτταρο αυτοματοποιημένες λειτουργίες με στρατηγικά πλεονεκτήματα.
Το κάθε βιομόριο, μια πρωτεΐνη, το DNA, έχουν μία ολότητα ως προς την λειτουργία τους. Αυτό το μεγάλο βιολογικό δίκτυο, είναι πολύ δυνατότερο απ’ το INTERNET με ισχυρές ανεξερεύνητες βάσεις δεδομένων. Παρά την Αριστοτελική Εντελέχεια, ένα τέλος έχουν: είναι θνητά, γερνούν, φθείρονται, ασθενούν, τραυματίζονται, όταν είναι εν ζωή υπάρχει η αυτοοργάνωση…, μέχρι να φθάσει στο υψηλότατο βαθμό της ιεραρχίας – για ενημέρωση. Στους Η/Υ υπάρχει το OVERFLOW (υπερχείλιση) η οποία έχει να κάνει με τη «διαταραχή» των πεδίων, το ένα πεδίο καλύπτει άλλο, φθάνοντας κάποτε μέχρι την καταστροφή λογικών αρχείων – καταστροφή κεφαλών κ.ο.κ. Στο νευρικό σύστημα, η «αυτολογοκρισία» παραμονεύει. Αυτή εμποδίζει την υπερφόρτωση των πληροφοριακών αγωγών. Χωρίς την ιεραρχία περιορισμών, ο οργανισμός θα τίναζε σε λίγα λεπτά τις ασφάλειές του, σαν ένα είδος αχαλίνωτης υπερδιέγερσης, ταραχής, και κατόπιν θα κατέρρεε! Για να κάνουμε START-UP να σηκώσουμε ένα σύστημα όταν έχει βλάβη, πρέπει να «θεραπεύσουμε» το hard ware και το soft-ware.
Οι βαθμοί ελευθερίας στον οργανισμό προμηθεύονται από “data” δεδομένα όπως και στον Η/Υ. Όταν οι παράγοντες είναι αμετάβλητοι, τότε η αυτοματοποίηση και τα αποτελέσματα είναι δεδομένα απ’ τις ρουτίνες, χωρίς να απαιτούνται ενισχύσεις από υψηλότερα κέντρα… Οι ρουτίνες ενός Η/Υ, τα sections τα κομμάτια, τα procedures οι υπολογισμοί, τα DIVISIONS τα οργανωμένα τμήματα ενός computer, μπορεί να αντικαταστήσουν τα βιολογικά μόρια; Το υλικό πυρίτιο των Η/Υ, φαίνεται ότι δεν μπορούν να αντικαταστήσει τις ανθρώπινες ενέργειες – ούτε εξελίσσονται. Οι πλακέτες, τα τρανζίστορ, καίγονται, φθείρονται ακόμα και απ’ τη χρήση μιας Central Prossesing UNIT (CPU) κεντρική μονάδα επεξεργασίας – μπορούν να αλλοιωθούν – να χάσουν τα δεδομένα. Τα κύτταρα αναπλάθονται. Το hard ware όχι. Η εμπειρία της ελεύθερης επιλογής και το προνόμιο «σκέφτομαι άρα υπάρχω», το αισθάνομαι ενός κυττάρου, είναι περισσότερο ικανό απ’ τις αυτοματοποιήσεις μιας μηχανής! Μπορεί να συγκριθεί το χέρι μιας νοσοκόμας, με το χέρι ενός μηχανικού ρομπότ; Πού βρίσκονται τα FINDS οι αναζητήσεις των τραυματικών εμπειριών για να διορθωθούν; Τα βάρη που δεν μας ανήκουν πώς θεραπεύονται;
– Ο κάθε οργανισμός ενεργεί πάνω στο περιβάλλον που ζει προτού αντιδράσει το περιβάλλον. Τα χαμηλά και τελειότερα όντα (ο άνθρωπος) απ’ την περίοδο της εκκόλαψης ή της γέννησης – βουτάνε στο περιβάλλον: στο νερό, στο στερεό, κολυμπάνε, γλιστράνε, πάλλονται. Κλωτσάνε, στριγκλίζουν, ανασαίνουν, τρέφονται, βυζαίνουν. Ένα πουλί νεογέννητο, αφού το ταΐσει η μητέρα του, για να πετάξει δέχεται επαναληπτικά τσιμπήματα… Η ισορροπία του ανθρώπου και της φύσης απ’ τη μια και η αλαζονεία απ’ την άλλη.
Η δομή είναι η στατική αντίληψη της σταθερότητας, στο παρόν. Η ανατομία αποσπάται απ’ το χρόνο. Αναλύει, στη στιγμή, και το status. Ένα νεφρό βρίσκει διαδρόμους και αυτοματισμούς στη λειτουργία του. Δεν έχει τον ίδιο χώρο. Η ύλη αλλάζει αδιάκοπα ανάλογα με τις συνθήκες: υπάρχει μορφή και σύνθεση για κάθε ζώντα οργανισμό. Οι οργανωτές και οι διεγέρτες (όπως οι διεγέρτες ολισθήσεως συχνότητας – στους πομπούς επικοινωνίας), στην ανάπτυξη της συμπεριφοράς έχουν αντίστοιχα τον έλεγχο ο γενετικός κώδικας, ο εγκέφαλος και οι νευροδιαβιβαστές, το νευροενδοκρινικό σύστημα.
– Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στην ψυχολογία, την ψυχιατρική, τη νευροφυσιολογία και την βιοχημεία των νευρικών απολήξεων, όπως θα έλεγε ο φίλος μου ποιητής και ψυχίατρος Κώστας Δ. Υφαντής; Τι μπορούν ειδικά να πουν οι ειδικοί στη συμπεριφορά, στον ύπνο, στα όνειρα όταν κάνουν συλλογή από ωραίες φωτογραφίες κάτω από το μικροσκόπιο; Αυτοί οι πολυάριθμοι «εγκέφαλοι» δύσκολα μπορούν να κατανοήσουν τον εγκέφαλο. Ακόμα κι αν όλοι από την πλευρά τους έχουν συμβάλλει αποφασιστικά με τις θεωρίες τους, το άγνωστο παραμένει. Οι επιστήμες του εγκεφάλου βρίσκονται σε αναζήτηση του δικού μας Κοπέρνικου,(1473 – 1543,Κοπερνίκειο θέμα το ηλιοκεντρικό σύστημα : γη και άστρα κινούνται γύρω από τον ήλιο, ήταν και η αρχή του Κέπλερ ) του δικού τους Λαβουαζιέ. (1743 – 1794 με την «αφθαρσία της ύλης¨» και η ανάλυση του νερού σε οξυγόνο και υδρογόνο καθόρισε την σύσταση του ατμοσφαιρικού αέρα ) Ίσως να το έχουν βρει στο πρόσωπο του Ζεράλ Έντελμαν, ο οποίος απέσπασε το βραβείο Νόμπελ ιατρικής το 1972, για έναν άλλο λόγο, σαν καθηγητής του Παν/μίου Ροκφέλλερ της Νέας Υόρκης και δημιουργός της θεωρίας του «νευροναλικού δαρβινισμού».
Ο 19ος αιώνας, ανάμεσα σ’ όλα τ’ άλλα, ασχολήθηκε και με το μυστήριο του εγκεφάλου. Έτσι παρατηρήθηκε κάποια πρόοδος αλλά έγιναν και λάθη που έχουν αντίχτυπο μέχρι και σήμερα. Είναι προς το τέλος του 19ου αιώνα που ο Ιταλός Γκόλζι (βραβείο Νόμπελ το 1906) εφάρμοσε τη συλλογική χρωματοποίηση η οποία θα επέτρεπε τον καθορισμό της ταυτότητας των νευρικών απολήξεων.
Αλλά οι κλινικές παρατηρήσεις της ίδιας εποχής ατελείς και δυσερμήνευτες, έχουν σαν πηγή τα σχήματα του εγκεφάλου που όλοι μας έχουμε δει στα σχολικά εγχειρίδια: οι «γεωγραφικές» κατανομές που είναι περισσότερο γνωστές σαν «ειδικευμένα κέντρα». Κάθε ένα από αυτά αντιπροσωπεύουν το λόγο, τη μνήμη, τη σεξουαλικότητα κ.ά.
Έχοντας υπόψη το λεπτομερή αυτό χάρτη του εγκεφάλου, αρκεί μ’ ένα ηλεκτρόδιο να επιτευχθεί η νέκρωση του συγκεκριμένου σημείου και να εξαφανιστεί ή να επηρεαστεί η ανάλογη λειτουργία.
Έπειτα ανακαλύφθηκε ο υπολογιστής, που είναι η χειρότερη υπηρεσία που πρόσφερε ποτέ ο εγκέφαλος στον εγκέφαλο. Διότι οι μεγάλες του ικανότητες δημιούργησαν στον κόσμο ψευδαισθήσεις: λέχθηκε ότι ο ηλεκτρονικός υπολογιστής ήταν ένας τεχνητός εγκέφαλος, μια καρικατούρα που θα μπορούσε να λειτουργήσει καλύτερα από τον αληθινό. Είναι πολλοί αυτοί που θυμούνται τη δεκαετία του ‘50, τις σονάτες «των Μότσαρτ,Σούμπερτ,Μπετόβεν» και τις μουσικές νότες συντεθειμένες και αλλοιωμένες από τον υπολογιστή. Το μεγαλύτερο πρόβλημα της πληροφορίας είναι η αλλοίωση.
Αντισώματα, μια μηχανή, εγκέφαλος νέος με άσπρα μαλλιά ανέφερε ο Ησίοδος στο όνειρό του, αν η μηχανή δεν θα είναι στην υπηρεσία του ανθρώπου…, και ο Νίκος Καζαντζάκης: «Αλήθεια, τι δυνατή μηχανή που είναι ο άνθρωπος. Τον ταΐζεις, με ψωμί, κρασί και ψάρι, και σου βγάζει νοήματα, γέλια και όνειρα». Ο Computer τι μπορεί να βγάλει; Η ειδωλολατρία της τεχνολογίας μπορεί να μας οδηγήσει στην καταστροφή.
– Η θεωρία του Ζεράλ Έντελμαν – η οποία έχει τύχει σήμερα πλατιάς αποδοχής – αντιπαραθέτει στον εγκέφαλό μας, τις απόψεις του Δαρβίνου. Η θεωρία αυτή συνιστά μια επανάσταση. Είναι ένας καινούργιος τρόπος για να εξηγηθούν τα μυστήρια της σκέψης. Είχε αποδείξει ότι ο οργανισμός μας είναι ικανός να δημιουργήσει ειδικά αντισώματα, απέναντι σε οποιοδήποτε ιό μέσα στον οργανισμό. Για μεγάλο χρονικό διάστημα πλανιόταν το ερώτημα πώς ένα τέτοιο θαύμα προσαρμογής ήταν δυνατό.
Ο Έντελμαν απέδειξε ότι ο οργανισμός μπορεί να προσαρμοστεί και γι’ αυτό το λόγο απέσπασε το βραβείο Νόμπελ.
Μετέφερε πολύ γρήγορα τις απόψεις αυτές απέναντι στη λειτουργία της μνήμης. Μπροστά σε μια συγκίνηση, μια πληροφορία, ένα συναίσθημα, μια εντύπωση, ο εγκέφαλος αντιδρά όπως ακριβώς ο οργανισμός απέναντι στον άγνωστο ιό. Ο εγκέφαλος βέβαια δεν δημιουργεί αντισώματα. Αλλά ένα σύνολο από ιδέες. Σχέσεις ανάμεσα στα πράγματα, στα αντικείμενα στις αντιλήψεις. Οι ιοί των υπολογιστών όταν θέλουμε να τους προστατέψουμε πόσες μακροεντολές χρειάζονται;
Ο εγκέφαλος δημιουργεί την «έννοια» μέσα από τον εξωτερικό κόσμο, κάθε στιγμή. Οι εικόνες δεν αποθηκεύονται στο μυαλό έτσι απλά χωρίς καμιά επεξεργασία. Το μυαλό επεξεργάζεται, εφευρίσκει.
Σύμφωνα με τον Έντελμαν, ο εγκέφαλος δημιουργεί ο ίδιος αυθόρμητα την έννοια και την κατηγορία που έχει ανάγκη για να λειτουργήσει. Γενικοποιεί κατά αναλογία σύμφωνα με τις περιορισμένες εμπειρίες.
Αυτή είναι η επεξήγηση του Έντελμαν και βρίσκεται πιο κοντά σήμερα στη λύση του μυστηρίου. Το μέλλον θα είναι τα Ρομπότ; Περισσότερα κέρδη και μεγαλύτερο ρίσκο.
– Χωρίς γυάλινα μάτια και ατσάλινη καρδιά μπορεί η τεχνολογία να υπερβεί το χρόνο της δημιουργίας; Η γραμμική ισχύς του παρελθόντος, ένας αλγόριθμος όταν αναλύει ποιος και πού θα συλληφθεί, δεν ομοιάζει σαν ένας αόρατος άνθρωπος, όχι γιατί είναι αόρατος, αλλά γιατί δεν θέλει να τον βλέπουμε. Η βιοϋλική, ιστορία του Ανθρώπου, είναι μέχρι τώρα σε μια σχέση αυτοοργάνωσης και, ανάλυσης προγραμματικής. Τα άρρητα τα ερευνά η Επιστήμη. Στο κεφάλι μας βρίσκεται ο εγκέφαλος.
Αυτός προγραμματίζει. Με τα υπερδίκτυα. Οι βιομηχανικοί υπολογιστές με τους μεγάλους δρόμους των προγραμμάτων, τα κυτταρικά αυτόματα του μηχανικού Λάνγκτον ήταν η αρχή της γενιάς των βιοϋπολογιστών. Τα ψηφιακά συστήματα, τα αναλογικά συστήματα, τα κυτταρικά αυτόματα, είναι μορφές υπολογιστικών συστημάτων, μοντέλα με πολυπλοκότητα και τρόπους οργάνωσης θεωρητικά γνωστούς. Στον άνθρωπο υπάρχουν εσωτερικοί αλγόριθμοι με δομημένους σχηματισμούς, αγνώστους. Η λέξη συγκίνηση έχει την καταγωγή στην κίνηση! Ο έρωτας! Ο βιονικός έρωτας σε ένα Computer, πού έχει το ενδιαιτημά του;
Τελειώνω με τα λόγια του Δομινικανού μοναχού, Du Barle, για τους προβληματισμούς του κυρίως απ’ την κακή χρήση της μηχανής – και της τεχνητής νοημοσύνης (1948): «Διατρέχουμε τον κίνδυνο της δημιουργίας ενός παγκόσμιου κράτους όπου η ηθελημένη άδικη και συνειδητή, μπορεί να είναι η μόνη δυνατή συνθήκη για την στατιστική ευτυχία των μαζών. Δηλαδή, ενός κόσμου χειρότερου και απ’ την κόλαση για τον κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο…». (εφημερίδα Le Monde).
Ο Αριστοτέλης για τη φιλοσοφία και τη φυσική αναφέρει: Όποιος προβληματίζεται για κάτι νέο, απορεί, πιστεύει για τον εαυτόν ότι είναι αμαθής. Αλλά ο ερευνητής είναι ο εραστής των μύθων, είναι ένας φιλόσοφος. Γιατί ο μύθος είναι ένας ιστός πλεγμένος με απορίες. Αλλά και ο Αμερικανός ποιητής Walt Whitman (1819 – 1892 ) ύμνησε το «ηλεκτρικό σώμα» του ανθρώπου του μέλλοντος , μέσω της ποίησης της μηχανής.
Η φιλοσοφία διώχνει την άγνοια και διαλύει τους μύθους. Η μόνη επιστήμη του ελεύθερου ανθρώπου είναι η μόνη απ’ όλες τις επιστήμες, ζει για τους δικούς της σκοπούς…
– «Οι καταστροφές» οι πίνακες του Ισπανού ζωγράφου Γκόγια (1746-1828) συνδυάζουν το μέγιστο της οικονομίας και το μέγιστο του τρόμου. «Η νύχτα της λογικής γεννάει τέρατα». Σ’ όλα τα πράγματα υπάρχουν δύο όψεις. Η διαμόρφωση θεωριών γύρω απ’ το νευρικό σύστημα, οι οποίες να βασίζονται σε μη ελεγχόμενες υπολογιστικές μηχανές, μπορεί να παρασύρει τους ανθρώπους και την ψυχολογία τους σε αδιέξοδα…
Ούτε ήττα ούτε υποταγή a priori – ούτε λύκοι ανάσκελα. Η υπογραφή βρίσκεται στο μυαλό μας, τώρα που η ζωή μας είναι γεμάτη εκθέτες και ασύμμετρα σκαλοπάτια. Ας αναστοχαστούμε.
– Όταν ο Φάουστ ρώτησε τον Μεφιστοφελή, τι ήταν ο Μεφιστοφελής απάντησε: ένα μέρος από την δύναμη αυτή που επιθυμεί το κακό και πάντοτε κάνει το καλό. Με άλλα λόγια ο άνθρωπος επιστήμων και η φύση του εναντιώνεται στο κακό, ψάχνει και ερευνά το σύμπαν, εφευρίσκει και αποκρυπτογραφεί το μέλλον. Οι Κοπέρνικος, Κέπλερ, Γαλιλαίος, Φρόυντ, Βίνερ, Νόιμαν, τα μόρια και τα κύτταρα ως μηχανές Τούρινγκ, υπήρξαν νοητικοί καταρράκτες της επιστήμης. Φωτίζουν τις εξελίξεις. Περισσότερο Επιστήμη και λιγότερο φόβος. Για κάθε επιστημονική εξέλιξη και ιεραρχία για να παραφράσουμε το στίχο της Γετρούδης Στάιν για το τριαντάφυλλο: «Ένα μέρος είναι ένα όλο είναι ένα μέρος είναι ένα όλο». Ο άνθρωπος. Θέλουμε μια γραμματική και συντακτικό για την τεχνολογία με ηθική και κανόνες. Άλλως η γραμματική είναι επικίνδυνη. Είναι ανάγκη να κάνουμε μια στάση για να δούμε πού βρισκόμαστε.
Παναγιώτης Καραβασίλης
ποιητής και αναλυτής συστημάτων πληροφορικής