13.5. Κυριακή συνέχεια. Φτάνω (στην εγκατάσταση της Στέγης Ωνάση επί της Δεριγνύ) ακριβώς στην ώρα μου, αλλά «έχουν κλείσει οι θέσεις δεν μπορείτε να μπείτε» μου λέει η ταμίας, «μόνο μέχρι 10 άτομα παίρνουμε».

–Μα τι λέτε δεσποινίς, σας είχα ειδοποιήσει, μου είπατε μία παρά τέταρτο και ακόμη είναι μία παρά δεκαέξι.

–Αφήστε τον να μπει, λέει η ξεναγός, μία γλυκιά και πολύ ενθουσιώδης κοπέλα.

Είναι σαν να μπαίνεις στο σπίτι φάντασμα όπου «κρύβονται» τα μυστήρια μιας Αθήνας, γκραν γκινιόλ, πίσω από διπλομανταρωμένα παντζούρια.

Η επιμελήτρια καλλιτέχνις Κατερίνα Ζαβάκου που είναι και η ξεναγός μας, μας παρουσιάζει τη συλλογή του Αθηναίου συλλέκτη και λάτρη της φύσης Γιώργου Χαρωνίδη, ο οποίος αφιέρωσε μισό αιώνα ζωής καταγράφοντας τον φυσικό πλούτο της Αθήνας. Η προσωπική συλλογή του συγκροτεί αυτό το κλειστοφοβικό Μουσείο της οδού Δεριγνύ (ως εγκατάσταση θα είναι ανοικτό μέχρι την Τετάρτη και μετά καπούτ).

Εικόνες μίας εποχής που ήταν στη μόδα να ταριχεύεις πουλάκια και ζώα, ασπρόμαυρες φωτογραφίες, έργα τέχνης, αλλά και ακτινογραφίες τραυματισμένων πτηνών εκτίθενται εδώ, σε επιμέλεια της Κατερίνας Ζαβάκου και σε συνεργασία με το Ζωολογικό Μουσείο, όπως ήδη είπαμε, της Σιγκαπούρης. Πώς κόλλησε τώρα αυτό, δεν έχει σημασία. Τα εκθέματα, λέει το πρόγραμμα, «συνυφαίνουν την ελάχιστα γνωστή ιστορία της βιοποικιλότητας της Αθήνας μαζί με την ανεξέλεγκτη αστικοποίησή της».

Το σπίτι που τόσο μου αρέσει απ’ έξω δεν με ενθουσιάζει στο εσωτερικό. Ψηλοτάβανο μεν, με μικρά δωμάτια δε, ο Χαρωνίδης ζούσε εδώ σαν καλόγερος με ταριχευμένα ζώα, με κάμφορες, με γυάλινα μπουκαλάκια κι ένα μικροσκόπιο. Δεν ήταν επιστήμονας, ήταν μανιώδης chercheur εργάστηκε από το 1950 έως το 2004 στο Ζωολογικό Κήπο του Εθνικού Κήπου και κυρίως ήταν trouveur. Το πρώτο πράγμα που πέφτει στα μάτια σου είναι ένα αφρικανικό λιοντάρι που ανήκε στη συλλογή της βασίλισσας Αμαλίας, η οποία ενθάρρυνε τον εξωτισμό στους κήπους. Έφερε πέντε της έμεινε ένα, το βρήκε ο Χαρωνίδης ταριχευμένο και το μάζεψε. Διότι «μετά την εκθρόνιση της βασίλισσας και του συζύγου βασιλέως Όθωνος η πολιτική διαμάχη είχε ως αποτέλεσμα να πεθάνει το ζωάκι λόγω παραμέλησής του», λέει η Ζαβάκου. Πείνα των λιονταριών δηλαδή. «Το κουφάρι του ταριχεύτηκε μαζί με ένα ελάφι με σκοπό μάλλον την πώλησή τους, η οποία ματαιώθηκε λόγω της έκρυθμης πολιτικής κατάστασης», μας λέει η Ζαβάκου και αντί να τύχει προσκυνήματος όπως ο σύντροφος Λένιν, κατέληξε σε μία αποθήκη, όπου εμφανίζεται ο trouveur Χ.

Αλλά ο Χαρωνίδης που απεβίωσε πέρυσι – όπως φαίνεται μετά το τηλεφώνημά μου (!) σχετικά για την αξία του κτιρίου – είχε καταφέρει να εντάξει στη συλλογή του και δώρα βασιλικά. Το 1850 ο βασιλιάς ΚΌθωνας (κατά τον Κάλας) έλαβε ως δώρο –μας πληροφορεί πάντα η φοβερή Ζαβάκου– ένα κουτί με 200 βαλσαμωμένα έντομα, όλα γηγενή του ελλαδικού χώρου. Το δώρο δόθηκε από το τμήμα εντομολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, «ως ένας τρόπος υπενθύμισης στον βασιλιά της παρουσίας των μικρότερων υπηκόων του. Για άγνωστους λόγους, πιθανώς επειδή ο βασιλιάς θεώρησε το δώρο αηδιαστικό, το έκθεμα αποστάλθηκε στον ζωολογικό κήπο του Εθνικού Κήπου». Αυτά τα έντομα πετάχτηκαν σε μια αποθήκη του κήπου μέχρι να πέσουν στην αντίληψη το δαιμόνιου Χαρωνίδη. Προξενεί εντύπωση πόσο δύσκολο είναι να δεις τα περισσότερα από τα λιλιπούτια αυτά έντομα μέσα στη βασιλική κορνίζα τους και πόσο εύκολα συμμάζευε τα παρατημένα βασιλικά δώρα ο υπομονετικός Χαρωνίδης.

Αλλού εκτίθεται ένα μικρό φιαλίδιο με 137 είδη (αποτεφρωμένων) εντόμων που συγκέντρωσε ο Χαρωνίδης από ένα μόνο φωτιστικό οροφής, καθώς με το χρόνο αντιμετώπιζε κινητικά προβλήματα κι έκανε research στο δωμάτιό του! «Τα έντομα ελκύονται από τα ηλεκτρικά φώτα, ίσως επειδή μπερδεύονται με το φεγγάρι και πετούν γύρω από τη λάμπα μέχρι να πέσουν εξαντλημένα πάνω της και να καούν από την υψηλή θερμοκρασία» Και φυσικά άπειρες φωλιές πουλιών με αυγά (κάτι που δεν επιτρέπεται) μέσα στην οικία Δεριγνύ, που συγκεντρώθηκαν από ένα μόνο δάσος, κάηκε το 1994 και τώρα υπάρχει εκεί συνοικισμός με συνανθρώπους μας σε τσιμεντένιες φωλιές.

Νερό από χαμένα ή εγκιβωτισμένα ποτάμια της Αθήνας μάζευε επίσης ο ακάματος κύριος Χαρωνίδης σε μικρά μπουκαλάκια που βρέθηκαν στο υπόγειο. Η Ζαβάκου είναι χαρισματική ξεναγός. Είχε συνεργαστεί επί πολύ με τον μακαρίτη είχε ενθουσιαστεί από αυτή τη συνεργασία μαζί του και έκανε ένα καλλιτεχνικό-επιστημονικό θρίλερ όπου εμπλέκονται Σιγκαπουριανοί εικαστικοί και ο υδρολόγος Ηλιόπουλος. Το λόγο παίρνει ο Σιγκαπουριανός συνεργάτης Ρόμπερτ Ζάο Ρενχούι ένας καλλιτέχνης που κι αυτός εμπνέεται από το Χαρωνίδη και προσθέτει το δικό του στίγμα στη συλλογή Χ. Θλίβεται που η άναρχη οικοδόμηση στο λεκανοπέδιο αφάνισε ποτάμια και ρέματα. Όσο μιλάει και κουνάει τα χέρια του μία πιτσιρίκα, που την κρατάει από το χέρι η μαμά της, παρακολουθεί με ανοιχτό στόμα τα νύχια του καλλιτέχνη, που είναι βαμμένα με κόκκινο μανόν.

Κίτρινοι δικέφαλοι εναντίον μαύρων. Ο τελικός του Κυπέλλου Ελλάδας στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας έληξε με νίκη των μαύρων της Θεσσαλονίκης. Οι Παοκτζήδες πανηγύρισαν έξαλλα «Βγάλε το πιστόλι Πρόεδρε», φώναζαν οι μεθυσμένοι από τη νίκη οπαδοί, σύμφωνα με το ρεπορτάζ και κατέληξαν στα μπουζούκια. Στον αθλητισμό του καπιταλισμού ή καλύτερα στον καπιταλισμό του αθλητισμού εκείνο που μετράει είναι τα όπλα και το χρήμα. Τα άλλα όλα είναι οδοντόπαστες.

Το μουσικό σχήμα κταπόδι θα ερμηνεύσει στο συνεταιριστικό Καφενείο της Ακαδημίας Πλάτωνος πρωτότυπες συνθέσεις επηρεασμένες από τη μουσική παράδοση της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς και άσματα από τα παράλια της Μικράς Ασίας, Θράκης και Αιγαίου. Να πάμε, πώς να πάμε;

Στις 13 Μαΐου 1968 υπήρξε στο Παρίσι μία διαδήλωση 800.000 ανθρώπων που ξεκίνησε από το σταθμό της Ανατολής για να γιορτάσει την απεργία των εργατών και τη χωρίς προηγούμενο νίκη με την κατάληψη εργοστασίων. Στις 15 Μαΐου κατελήφθη από τους εργάτες το εργοστάσιο της Ρενώ στην Κλεόν και μέσα στα εργοστάσιο βρίσκονταν τα στελέχη της Ρενώ που οι καταληψίες δεν θα άφηναν αν δεν ικανοποιούσαν πρώτα τα αιτήματά τους: Την ενίσχυση των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων την προοδευτική επιστροφή στην 40ωρη εργασία χωρίς περικοπή του μισθού, ενός μισθού που δεν θα είναι χαμηλότερος από 1000 φράγκα. Όπερ και εγένετο.

Η «επανάσταση» –που ξεκίνησαν οι φοιτητές- κατέληξε ένα καλύτερο μεροκάματο για τους εργάτες και όχι η ανατροπή του κόσμου όλου. Να πάρουν και οι φτωχοί μία έγχρωμη τηλεόραση, όπως έλεγε το Κ. Κ Γαλλίας, αλλά κάποιοι άλλοι να συνεχίσουν «να σκέφτονται» γι αυτούς.

14.5.18 Γεννήθηκε στο Ροσάριο Αργεντινής ο Τσε Γκεβάρα (1928) κι ο Βέης παρουσιάζει το ποιητικό του έργο και τη ζωή του μέσα από φωτογραφίες και βιβλία στο σπίτι της Κύπρου.

Σχετικά με τη γέννηση του μεγάλου Νοτιαμερικάνου επαναστάτη η Wikipedia δίνει τις εξής ακόλουθες πληροφορίες που κάτι δείχνουν και για τα αυστηρά ήθη της εποχής στη Λατινική Αμερική: «Το πιστοποιητικό γέννησης του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα φέρει ως ημερομηνία γέννησης τη 14η Ιουνίου 1928. Ωστόσο, μια τριτογενής πηγή, η Julia Constenla στο βιογραφικό βιβλίο του Τζον Λι Άντερσον για τον Τσε, ισχυρίζεται ότι στην πραγματικότητα ο Τσε γεννήθηκε στις 14 Μαΐου του ίδιου έτους. Η Constenla ισχυρίζεται ότι η μητέρα του Τσε, Σέλια ντε λα Σέρνα, της ομολόγησε ότι ήταν ήδη έγκυος όταν παντρεύτηκε τον πατέρα του Τσε, Ερνέστο Γκεβάρα Λιντς και ότι η ημερομηνία γέννησης στο πιστοποιητικό πλαστογραφήθηκε εσκεμμένα ώστε να φαίνεται ότι ο γιος της γεννήθηκε ένα μήνα αργότερα, ειδάλλως θα αποδεικνυόταν ότι ήταν ήδη έγκυος πριν το γάμο της και θα προέκυπτε σκάνδαλο. Ο βιογράφος Τζον Λι Άντερσον δέχεται ως έγκυρη αυτή την πηγή».

Μαθαίνουμε για τη σφαγή στη Γάζα. Η ισραηλινή αστυνομία άνοιξε πυρ σε αμάχους. Σκότωσε περισσότερα από 50 άτομα μεταξύ των οποίων και παιδιά και τραυμάτισε χιλιάδες. Αφορμή η διαδήλωση διαμαρτυρίας για την προκλητική αναγνώριση από τις ΗΠΑ της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ. Αν ζούσε, ενενηντάρης πια ο Λατινοαμερικάνος επαναστάτης, δεν θα γινόντουσαν αυτά. Θα είχε κάνει και δύο και τρία Βιετνάμ στη Μέση Ανατολή.

15.5.18 Τρίτη. Πορεία στις Πρεσβείες. Η Οργάνωση Μαχητικού Αντιφασισμού συμμετέχει και καλεί στην πορεία αλληλεγγύης στον αγωνιζόμενο Παλαιστινιακό λαό στις 18:00, με αφετηρία το πάρκο Ελευθερίας και πορεία προς τις πρεσβείες ΗΠΑ και Ισραήλ.

Τη στιγμή που χιλιάδες διαδηλωτές στους δρόμους της Παλαιστίνης αγωνίζονται για την ελευθερία, ενάντια στην εγκληματική βία και κατοχή του Ισραήλ, ο στρατός του Ισραήλ σε αγαστή συνεργασία με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ εξαπολύει νέο αιματοκύλισμα. Να πάμε προτάσσοντας τη διεθνιστική ταξική αλληλεγγύη.

Θα πάω. Έχει κι άλλα πράγματα σήμερα θέλω να κάνω tai chi με την Νατάσα Αρέθα στο Εμπρός και μετά στις εννιά το βράδυ στον ίδιο χώρο έχει θεατρικό του Tριαρίδη. Αλλά πρώτ’ απ όλα η πορεία. Φτάνω στο σταθμό και οι οπαδοί του «Δεν πληρώνω», νέα άτομα ως επί το πλείστον, μοιράζουν έντυπα που προπαγανδίζουν τις δωρεάν μετακινήσεις. Αυτό είναι πολύ ωραίο μέσα σε μία λαϊκή δημοκρατία. Αρχίζω όμως «να τα παίρνω», εδώ καράβια χάνονται βαρκούλες αρμενίζουν. Θέλουμε να απολαμβάνουμε τα καταναλωτικά ραδίκια του καπιταλισμού και μάλιστα ει δυνατόν δωρεάν. Θέλουμε κάποιοι να μας τρέφουν, να μας επιδοτούν και να μας επιτρέπουν να μετακινούμαστε τζάμπα και φυσικά οι δυνάμεις ασφαλείας του Ισραήλ ας σκοτώνουν τζάμπα παιδιά. Αλλά όπως λέει κι ο Νετανιάχου «οι Παλαιστίνιοι φταίνε γιατί προκάλεσαν βάζοντας γυναίκες και παιδιά μπροστά»! Αχ οι σατανικοί Παλαιστίνιοι πως θυσιάζουν τα παιδάκια! Τι να κάνουν και οι καϋμένοι Εβραίοι στρατιώτες. Βαράνε στο ψαχνό. Δεν έχουν «έξυπνα» όπλα να βαράνε ψηλοκρεμαστά.

Δεν υπάρχει προσέλευση για το τόσο κακό που έγινε στην Παλαιστίνη. Βλέπεις κάτω στο μετρό οι νεολαίοι μοιράζουν ακόμη συγχωροχάρτια. Αφήστε Παίδες το μπαλέτο κι ανεβείτε απάνω στη συγκέντρωση. Και οι αναρχικοί; Πού είναι οι αναρχικοί; Κι εγώ αναρχική είμαι, μου λέει μία κυρία που έχει έξω τον αφαλό της, αλλά ξέρετε, οι αναρχικοί δεν έχουν πάντα καλά αντανακλαστικά. Μέχρι να συνεδριάσουν!

Το σκάνδαλο δεν είναι ότι κάποιοι σκοτώνονται. Το σκάνδαλο είναι ότι κάποιοι ζουν όπως ζουν.

Να αγοράσω αμέσως το βιβλίο του Βατόπουλου για την Αθήνα. Ζηλεύω, έχω διαβάσει στην Καθημερινή τα περισσότερα άρθρα του για την πόλη. Είναι μέγας φλανέρ ο άνθρωπος.

Μ’ αρέσει ο τίτλος της τελευταίας ποιητικής συλλογής της Λυμπέρη. Το μηδέν στη φωλιά. 

Ούτε tai chi στο Εμπρός που δεν πρόλαβα, ούτε Τριαρίδης που αναβλήθηκε. Βόλτα νύχτα στο Μοναστηράκι. Τουρίστες. Άστεγοι δυο τρεις. Πρόσφυγες που καπνίζουν επί ώρες όρθιοι μπροστά στα κινητά τους. Οι Αθηναίοι τρέχουν σαν ποντίκια να προλάβουν χωρίς να βλέπουν το φεγγάρι. Πιτσιρικαρία χαχανίζει. Δεν πήγε στην πορεία, δεν πήρε είδηση τι γίνεται. Κι εγώ που πήγα; Γιάννης πήγα, Γιάνκης-τζάνκι γύρισα.

Δημήτρης Τζουμάκας