4  Νοέμβρη, Σάββατο {συνέχεια} Αναρχικοί και μαχητικός αντιφασισμός. Πηγαίνοντας λίγο μετά το μεσημέρι στη Λαϊκή Αγορά στη Μιχαήλ Βόδα πέφτω πάνω στην Κοινωνική-Λαϊκή Κουζίνα των Αναρχικών στον Άγιο Παντελεήμονα που εξοστράκισαν τη χρυσή ορδή.

«Σαν Στέκι Δίστομο, έχουμε επιλέξει να βρισκόμαστε σταθερά στην κατεύθυνση του εδαφικοποιημένου, πολύμορφου, μετωπικού, μαχητικού αντιφασισμού. Αυτό και μόνο μας απαγορεύει οποιαδήποτε σκέψη ανυπομονησίας ή πολιτικής βιασύνης. Βήμα-βήμα, εκτιμούμε πως η σύνδεση του μαχητικού αντιφασισμού σε μια απελευθερωμένη ζώνη με την υλική ανάγκη της τροφής είναι μονόδρομος για την κοινωνική οχύρωση του αγώνα μας.

Για εμάς, το πρώτο Σάββατο αντιφασιστικής-λαϊκής αλληλεγγύης στον Άγιο Παντελεήμονα ολοκληρώθηκε με επιτυχία. Πάνω από 80 μερίδες φαγητού μοιράστηκαν στην Αντιφασιστική πλατεία του Αγίου Παντελεήμονα. Η σύνδεση και η επικοινωνία τόσο με το πολυεθνικό προλεταριάτο του Αγίου Παντελεήμονα όσο και με τον κόσμο που ενημερώθηκε και ήρθε σήμερα αποτιμάται θετικά από το Στέκι. Ο μαχητικός αντιφασισμός έχει την δυνατότητα και την προοπτική να απλωθεί σε κάθε γειτονιά, να γίνει το αντίπαλο δέος στους φασίστες και στους κρατικούς προστάτες τους».

Ικανοποιημένος από το κείμενο προσφέρω στο κουτί ενίσχυσης της συλλογικότητας δεκάρες και επιθεωρώ το προσφερόμενο πιάτο. Το κοφτό μακαρονάκι έχει την τιμητική του.

 

Σκέφτομαι όμως τώρα, πόσο ρυθμιστικός είναι ο ρόλος της Πολιτείας: Όσο αυτή επέτρεπε επί Κυβερνήσεως Σαμαρά να τραμπουκίζουν οι φασίστες ενάντια στους υπαίθριους μικροπωλητές και στους μαγαζάτορες, τόσο αποθρασυνότανε η χρυσή ορδή. Έκαιγαν κτίρια καταλήψεων (δες Βίλα Αμαλία) κι ερχόντουσαν μετά τα ΜΑΤ για να εκδιώξουν τους αναρχικούς, οι οποίοι, μπορεί να επαίρονται σήμερα για την υπεροχή τους στην περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα αλλά τότε, είχαν ηττηθεί κατά κράτος, από το κράτος. Οφείλουμε σχεδόν τα πάντα στη γενναιότητα και στη θυσία του Παύλου Φύσσα καθώς η Πολιτεία αναγκάστηκε να παραπέμψει σε δίκη το φασισταριό. Μια δίκη που εξελίσσεται βέβαια σε παρωδία, αλλά μάζεψε τη χρυσή ορδή. Δεν μπορώ να φανταστώ πώς θα ήταν η κατάσταση σήμερα χωρίς αυτή την ανθρώπινη απώλεια! Θα οδηγούμαστε με τόσα μνημόνια σε κατάσταση ζούγκλας, όπως έγινε άλλωστε και με την εν ψυχρώ δολοφονία των δύο νεαρών μελών της Χρυσής Αυγής στο Νέο Ηράκλειο.

 

5.11 Κυριακή στο γυφτοπάζαρο. Συνάντησα τη δόκτορα Κυριακή που πηγαίνει με φακό από τις τέσσερις το πρωί. Μετά κι από παντού, από χίλιες μεριές βγαίνουν χίλια τροχοφόρα και τρίκυκλα τσιγγάνων αλά Γκοτζαμάνη. Τηλέφωνο στην Αυστραλία. Προβλήματα πάλι με τη θυγατέρα Μαρία. Το στομάχι της τώρα. To ραντεβού της με τον σπεσιαλίστα γαστρεντερολόγο σε ένα μήνα κι είναι και ιδιωτικός! Τι διάβολο, δεν υπάρχουν γιατροί στην Αυστραλία; Το παιδί είναι χάλια.

 

Μαύρη Κυριακή και για το τριφύλλι. Έχασε σε ποδόσφαιρο και μπάσκετ.

 

6.11 Δευτέρα. Γενέθλια Μπουμπούς. Της πάω μπουμπούκια από λευκά τριαντάφυλλα. Η μαμά μια χαρά, κυκλοφορεί με το ΠΙ σαν να οδηγεί λιμουζίνα.

 

Στο βιβλιοπωλείο Βιβλιοφιλία γνωριμία με τον Στέλιο Μουζάκη. Ξεφυλλίζω βιβλία του. Λαογράφος, εθνογράφος, ο ίδιος προβάλλεται ως Ερευνητής Ιστορίας Πολιτισμών. Γράφει για τους νερόμυλους της Αγγλικής Εταιρίας στη Λίμνη Κωπαΐδας για το Μοναστήρι και τις γύρω Εκκλησίες. Γράφει για τα χωριά της Αττικής για τις Κουκουβάουνες, τη σημερινή Μεταμόρφωση, όπου έμενε ο θείος Λάμπρος, μακρινός συγγενής του πατέρα μου, έμπορος στο επάγγελμα, που μας πούλαγε τα πάντα με δόσεις, από εσώρουχα μέχρι χαλιά και μια φορά μας είχε κάνει τραπέζι σε ψησταριά στην περιοχή που είχε ελάχιστα σπίτια, δυο τρεις αυλές, αλλά το ψημένο κρέας πάνω σε λαδόκολλα είχε γεύση που ακόμη επιμένει στην όντως ασθενική μνήμη μου. Εκείνο που θυμάμαι καλά είναι πόση πολύ ώρα έκανε το λεωφορείο να έλθει στη στάση, φάνηκε αιώνας και μέσα είμαστε όρθιοι.

Στο Δελτίο Σαμιακών Σπουδών, τόμος τέταρτος 2017-2018 βρίσκω λοιπόν ένα άρθρο του Μουζάκη με τίτλο Η διαθήκη του «Κυρ Νικολάου Αναγνώστη υιού του μακαρίτου κυρ Διακόνου της Κρητικής». Μία άλλη ανάγνωση. Ανθολογώ ένα απόσπασμα που το βρίσκω πολύ ενδιαφέρον:

Συνεχίζοντας ο Νικόλαος την απαρίθμηση λέγει «…τὰ παιδία ὁπού ἔχω σκλάβους, νὰ ἔναι παντελεύθερα καὶ νὰ τῶν δώσουσιν καὶ πάσα ἑνὸς δύο χιλιάδες ἄσπρα·…». Εδώ τίθεται ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα αυτό των σκλάβων τους οποίους όλοι οι καραβοκύρηδες χρησιμοποιούσαν, κυρίως ως ερέτες στα πλοία. Όσον αφορά τη θρησκευτική πτυχή του προβλήματος, χριστιανοί ή μουσουλμάνοι, όλοι σκλάβοι ήσαν καλοί για την κωπηλασία ή ακόμα και για τα μαγειρεία, και όλοι παρέμεναν πάνω στα καράβια χωρίς βελτίωση, κυριολεκτικά στη μοίρα τους. Χαρακτηριστική είναι η περιγραφή σκλάβου Νάξιου καθολικού σε γράμμα του προς τη σύζυγό του περί τα μέσα του 17ου αι.

«..Καθημερινῶς ξυλιές, κλωτσιές, πεινασμένοι καὶ δὲν μᾶς ἤδωνε παρὰ ἕνα κομμάτι παξιμάδι τὸ ταχὺ μουχλιασμένο, ποὺ δὲν τὸ ἔτρωγε ὁ χοῖρος, καὶ μία τάσα νερὸ βρωμισμένο καὶ ἄλλο τόσο τὸ βράδυ καὶ νύχτα μέρα κουβαριασμένοι ἀπὸ κάτω στὴ φιργάδα ποὺ μάγκου δὲν μπορούσαμε νὰ ξαπλώσωμε τὸ ποδάρι μία πιθαμὴ ἀπὸ κάτω μας λάμες τὰ σίδερα καὶ κουπιά, ὄχι ἄλλο τίβοτες οἱ ψεῖρες ποὺ τσ’ ἐξούσαμε μ’ ἕνα κομμάτι ξύλο ὅταν ἤθελε μᾶς βγάλει στὴ γῆ, ποὺ μὲ ἐφάγασι ζωντανό..»

Μοναδική διέξοδος, εκτός από το θάνατο, η εξαγορά τους από την οικογένειά τους, την κοινότητα ή διαμέσου της Εκκλησίας

 

Έχουμε λοιπόν αυτή την περίεργη διαστρωμάτωση με σκλάβους και αφεντικά, μία ευρεία ομάδα από καραβοκύρηδες, προύχοντες και τοκογλύφους που δανείζουν αφειδώς, για να μπορέσουν μερικοί να αποκτήσουν σκλάβους «πρώτους στο κουπί». Όλη αυτή η αγοροπωλησία γίνεται για το κέρδος και βλέπουμε ότι ακόμη κι επί τουρκοκρατίας εκείνοι που επωφελούνται είναι οι επιτήδειοι Ρωμιοί που συνεργάζονται αγαστά με τους Τούρκους αγάδες. Ο Νικόλαος εδώ, όχι μόνο απελευθερώνει τους σκλάβους (μεταθανατίως βέβαια), αλλά δια της διαθήκης του τους αφήνει και λεφτά, κάτι «πρωτοφανές» για τα τότε ήθη, λέει ο Μουζάκης! Έτσι αποκτούμε σκλάβους ελεύθερους, ωραίους και φραγκάτους.

 

Μια ψυχή άγια δεν βγαίνει από τον παράδεισο από την κόλαση βγαίνει. Πόντσια.

 

7.11.17 Τρίτη. Δύο ταινίες του 2016 με τρία ευρώ εκάστη στο υπόγειο ΑΣΤΟΡ στη στοά Κοραή, δίπλα στο χώρο που βασάνιζε η Γκεστάπο. Τουλάχιστον αν γίνουν βομβαρδισμοί θα γλυτώσουμε, αλλά εμένα δεν μ’ αρέσει να είμαι παγιδευμένος. Οι ταινίες όμως είναι καλές, πολύ καλές. Η οργή ενός υπομονετικού ανθρώπου (Ισπανική, σκηνοθέτης ο Ραούλ Αρεβάλο),είναι μία εκδίκηση μέχρι την τελευταία σταγόνα αίματος σ’ ένα φινάλε, όπου «ο οργισμένος και υπομονετικός άνθρωπος» τους εξοντώνει όλους σαν τις μύγες. Και μετά μία σινεφίλ ταινία εποχής λίγο μετά το 1821 στη Ρουμανία με τίτλο Αφερίμ (Ρουμάνικη, Ράντου Ζούντε) πολύ ρεαλιστική αλλά και με στοιχεία Μπονιουέλ (Ένα τεράστιο παγώνι μέσα στο σπίτι του αφέντη σαν αρκούδα). Η γυναίκα στα Βαλκάνια είναι μία σκλάβα, αλλά υπάρχουν και πραγματικοί σκλάβοι, οι τσιγγάνοι και τα τσιγγανόπουλα όπως επί Τουρκοκρατίας άλλωστε, το είδαμε παραπάνω και στον ελλαδικό χώρο με τον «ελευθερωτή», στη διαθήκη βεβαίως, Νικόλαο. «Μη με πουλήσεις αφέντη θα σου κάνω ότι θέλεις», λέει το γυφτάκι κι ο υποψήφιος αγοραστής εξετάζει το μικρό στα δόντια. «Αυτό δεν έχει δόντια». Κι ο πωλητής χωροφύλαξ «μικρός είναι ακόμη, θα βγάλει»! Φυσικά ας μην ξεχνάμε ότι και στις μέρες μας υπάρχουν σκλάβοι, ιδίως παιδιά, δεν το λέμε μεταφορικά αυτό κι όχι μόνο στις ασιατικές χώρες, αλλά και στην πολιτισμένη Ευρώπη.

 

8.11 Τετάρτη. Μισός αιώνας 1967-2017. Διημερίδα οργανωμένη από μία ομάδα «παιδιών» της Γεν. Γραμματείας Ενημέρωσης Επικοινωνίας πρώην υπουργείο Τύπου, νυν Ψηφιακής Πολιτικής. Ομιλητές, καλεσμένοι της «πεφωτισμένης δεξιάς». Έπρεπε να πάω, το θεώρησα υποχρέωσή μου απέναντι στους φίλους οργανωτές. Αλλά τι μπορούν να μας πουν οι κ.κ. Μάρκαρης και Παπαβασιλείου;

Μέχρι να έλθουν στο βιβλιοπωλείο, που θα λάβαινε χώρα η εκδήλωση, διάβαζα λαθραία Les femmes de karantina.

Η άποψη του κ. Μάρκαρη δεν θα έπρεπε πολύ να μας ενδιαφέρει. Στα αστυνομικά του μυθιστορήματα με ήρωα τον γίγαντα μικροαστό αστυνόμο Χαρίτο καταγγέλλεται η «διεφθαρμένη» γενιά του Πολυτεχνείου ήτις πταίει δια πάσαν νόσο και μαλακία που βασανίζει τη χώρα μας. Ο Μάρκαρης είπε ότι η πρώτη του σκέψη όταν έγινε δικτατορία ήταν να φύγει, αλλά ευθαρσώς ομολόγησε ότι είχε καλή δουλειά κι επικράτησαν ψυχραιμότερες (σκέψεις). Ο αστυνόμος Χαρίτος αυτοπροσώπως. Επίσης «δεν συμφωνούσε τότε», ο ομιλητής, ότι έπρεπε να σιωπήσουν οι διανοούμενοι. Έπρεπε κατά τη γνώμη του να υποβάλουν τα διαπιστευτήριά τους στη χουντική λογοκρισία, να υποστούν δηλαδή όλο τον εξευτελισμό για να λένε οι δικτάτορες μετά ότι υπάρχει ελευθερία έκφρασης. Άποψή του. Καθόλου σεβαστή βέβαια.

 

Ο Παπαβασιλείου στο δικό του σώου λέει ότι υπάρχει μία «συγκροτησιακή» (;!) βία από τους θεσμούς, ότι μπήκαμε με βία στην ΕΕ και στην ΟΝΕ -κι είναι αλήθεια αυτό, δεν έγινε κανένα σχετικό δημοψήφισμα, άσχετα αν το αποτέλεσμα τότε θα ήταν πανηγυρικά υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής και μετά αντιφάσκοντας επανέλαβε, δις και τρις, ότι για όλα τα σημερινά δεινά «φταίει η άκρατη υπερπολιτικοποίηση των Ελλήνων», «φταίει η άποψη που κυριάρχησε ότι όλα είναι πολιτική».

Μα φυσικά όλα είναι πολιτική ! Ο κ. Παπαβασιλείου μπερδεύει την πολιτικοποίηση με την κομματικοποίηση. Ασκώ πολιτική τη στιγμή που έρχομαι σε αυτή εδώ την εκδήλωση κι όχι στην άλλη , που αγοράζω αυτή την εφημερίδα και την ανοίγω φαρδιά πλατιά στην καφετέρια της πλατείας, που αγοράζω από το φασίστα της γειτονιάς κι όχι από τον αφγανό, από τον εβραίο κι όχι από το μουσουλμάνο. Ο φοιτητής που πηδάει στο κενό απ’ την ταράτσα κρατώντας ένα χαρτονόμισμα πέντε ευρώ στο χέρι κάνει μία πολιτική πράξη απελπισίας. Αρχίζουν να μου τη δίνουν οι διανοούμενοι των αστυνομικών μυθιστορημάτων, του θεάτρου και των σφυγμομετρήσεων. Αν ήταν στ’ αλήθεια «υπερπολιτικοποιημένοι» οι Έλληνες δεν θα συζητούσαν επί ώρες στα καφενεία, αλλά αντιθέτως θα υπήρχαν δράσεις που θα απέκλειαν ακόμη και τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, για τους οποίους τόσο πολύ υπερηφανευτήκαμε, ώσπου στο τέλος ήλθε ο λογαριασμός επιβαρυμένος, όπως γίνεται στις μεγάλε πίστες. Κατακέφαλα, χωρίς γαρδένιες.

 

9.11 Πέμπτη. Ο Ηλίας Νικολακόπουλος τη δεύτερη μέρα ήταν «αποκαλυπτικός»: είπε ότι αυτό που του έκανε εντύπωση την περίοδο της αυτοεξορίας του ήταν η αντιπαλότητα και οι συγκρούσεις των ελληνικών αριστερίστικων ομάδων εν Παρισίοις. Τόσο εντυπωσιάστηκε από τις «συγκρούσεις» ο εκλογολόγος της μικρής οθόνης, που το φύλαγε να το πει σε δημόσια συζήτηση μετά από πενήντα χρόνια! Mα τι περίμενε; νέοι άνθρωποι που βράζει το αίμα τους ήτανε στο Παρίσι τότε, με στρατιωτική χούντα στην Αθήνα έν έτει 1967, με διαφορετικές ιδεολογικές καταβολές, τι ήθελε; να κάθονται και να κάνουν διαλογισμό ή να παίζουν πεντόβολα; «Τρωγόντουσαν» για έναν καλύτερο κόσμο. Αυτό λοιπόν διάλεξε να μας ανακοινώσει ο κ. Νικολόπουλος στην άχρωμη πεντάλεπτη ομιλία του για το μισό αιώνα, τον οποίο αισίως διανύσαμε και αναλύσαμε !

Στη διάρκεια της εκδήλωσης ανακοινώθηκε ότι πέθανε στο Παρίσι ο Κώστας Βεργόπουλος. Αυτός μάλιστα, ήταν ένας ευπατρίδης διανοούμενος της Αριστεράς.

 

10.11.17 -Από την Άννα Μαρία Παπίρη editorial στο ηλεκτρονικό περ. Life Guide: “Ως beauty addict χθες είχα χρόνο ανάμεσα σε δύο ραντεβού μου και… που πήγα να περάσω το χρόνο μου; Στο πρώτο κατάστημα καλλυντικών που συνάντησα και άρχισα να βολτάρω, να χαϊδεύω, να δοκιμάζω, να μυρίζω αλλά και να θαυμάζω αυτόν τον υπέροχο όμορφο κόσμο.

Όταν μπαίνω σε ένα χώρο με καλλυντικά θέλω να ανοίξω την αγκαλιά μου να τα πάρω όλα. Έχω γίνει σκληρός spender όπως θα έλεγε κάποιος marketer; Όχι….είμαι συλλέκτης ομορφιάς. Σ αυτό το κυνήγι θησαυρού που λέγεται ζωή, εγώ επέλεξα να κυνηγώ στιγμές που έχουν σχέση με μυρωδιές, χρώματα και υφές. Στιγμές γεμάτες αγάπη και φροντίδα “από χέρι” που λέμε. Μέσα από αυτό το χώρο έμαθα να μ’ αγαπάω”.

 

Είναι ωραίο να αγαπάς τον εαυτό σου, είναι ωραίο να αποφεύγεις τις συγκρούσεις, γιατί έτσι μπορείς να ξεκινήσεις να αγαπήσεις και τους άλλους. Οπότε ξεκινάς γεμάτη αρώματα και «υφές» κυρία Άννα Μαρία Παπίρη. Θα συμφωνήσουμε μαζί σας: η σωστή απάντηση της γυναίκας στην κρίση είναι μία καλή promenade μέσα στα καταστήματα καλλυντικών.

 

Ενώ άμα ζεις στο λασπόπορδο υπάρχει πρόβλημα, όχι μόνο από τις μυρουδιές των σκουπιδιών και τα περιττώματα των περιστεριών που έχουν κάνει πίστα στην πλατεία του Αγίου Παντελεήμονα αλλά και από τη συμπεριφορά ιθαγενών και αλλοδαπών: Ένας ηλικιωμένος κατουράει στον τοίχο της εκκλησίας θα μπορούσε να είμαι εγώ τώρα που αρχίζουν οι συχνοουρίες. Φυτά δεμένα με χοντρές αλυσίδες έξω από το μπαρ του Αγίου, ενώ περνάει με κόκκινο το ζώο με το τζιπ τρομάζοντας τη νεαρή μάνα με το καροτσάκι. Στο σταθμό Αττικής μία ανήλικη κοπέλα με χοντρά γυαλιά μοιράζει προσπέκτους. Είναι το ξενοδοχείον Πρίαμος (που παραπέμπει στο Πρίαπος βέβαια) με κρεβάτι Κινγκ σάιζ βουτηγμένο στο κόκκινο για ώρες μεγάλης ηδονής. Το κοριτσάκι μάλλον δεν καταλαβαίνει τι μοιράζει.

Μπροστά στα εκδοτήρια ξαπλωμένος ένας άντρας κι από πάνω του ένας αστυνομικός και περίεργοι. Από τα μεγάφωνα αναζητείται γιατρός. Ο άντρας είναι μάλλον νεκρός.

 

Δημήτρης Τζουμάκας

 

ΥΓ Η εικόνα που κοσμεί το κείμενο είναι της Άννας Παλιεράκη (1948-2014), Σκιά γυναίκας, χαρτί γκουάς, (2003)