20.3.19 Συνάντηση με τον Δ. Καλουδιώτηστην πλ. Βικτωρίας, και μετάαυστραλιανή κωμωδία με τον τίτλο Merger στον κινηματογράφο Τριανόν με όλη την αυστραλιανή αποικία και την πρέσβειρα από την Καμπέρα παρούσα. Ταινία φιλοπροσφυγική, political correct από την αγροτική Αυστραλία με ωραία μηνύματα. Και ο πρωταγωνιστής παρών ώστε να περάσουμε εμείς καλά κι αυτοί καλύτερα. Το πόσο βάρβαρη πολιτική έχει ακολουθήσει η μεγάλη αυτή δημοκρατική χώρα στο θέμα των λεγόμενων «λαθρομεταναστών» δεν αναφέρεται στην κωμωδία, είναι αυτό που λέμε: δεν περιγράφεται.
21.3.19 Παγκόσμια Hμέρα για το ρατσισμό. Επίσης Παγκόσμια Ημέρα για το Σύνδρομο Down. Αλλά και Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης! Όλα τα καλά μαζί δεν χωράνε. «Το πρωί ο ήλιος ανέβαινε με συρματόσχοινα κι η πόλη σαν σπασμένο παιχνίδι». Δημήτρης Πέτρου «Μόρα» εκδόσεις Άρκτος.
Στον Ιανό. Την 21η Μαρτίου μπήκαμε δυνατά στην άνοιξη και βρέθηκα στην καφετέρια του βιβλιοπωλείου Ιανός όπου κοσμοσυρροή για την Παγκόσμιο Ημέρα Ποίησης. Ένας μαραθώνιος απαγγελίας ο καθένας το δικό του ποίημα ή και του Άλλου. Ακούστηκαν τα πάντα, η καφετέρια έκοβε μονέδα, κυρίες πολύ καλοντυμένες κι αστοί του κουτιού όλο το αφάν γκατέ της πόλης στα απάνω του, αν και ηλικιακά η διανόηση βαίνει προς τη δύση. Όταν άρχισε ένας ταλαντούχος να διαβάζει το ποίημα του σιτεμένου ποιητή, έφυγα για την ΑΣΟΕ όπου οι νεολαίοι του περιοδικού Τεφλόν παρουσιάζανε μία έκδοση για το χιπ χοπ. Άλλο κοινό, άλλη ζωντάνια, άλλη ορμή, λιγότερος καθωσπρεπισμός και ΜΗ μου άπτου. Θα παρουσιάσω ένα ποίημα ενός συνεργάτη του Τεφλόν που εξαϋλώνει όλη την “ωραία” φλυαρία και τον ναρκισσισμό των επαϊόντων που υπέστην, στο come il faut καφέ.
Ιδού απόσπασμα από το ποίημα του Jasra Khaleed «Ρέκβιεμ για τη Χόμς» Εκδ. Αμείλιχος Πάτρα (Μάρτης 2019)
Ω κόσμε, δες αυτή την πόλη/ πιο απονήρευτη απ΄την Γκέρνικα,/πιο γενναία απ΄τη Φαλούτζα,/πιο σοφή απ΄την Αλεξάνδρεια,/πιο ισοπεδωμένη απ΄τη Δρέσδη/πόλη ορφανή από μάνα και πατέρα,/από ανατολή και δύση,/πόλη χωρίς φούρνο,/χωρίς μελάνι,/χωρίς ρούχο λευκό./Εδώ το ρύζι πωλείται με το γραμμάριο,/ εδώ οι μανάδες ταΐζουν τα μωρά τους αλατόνερο, /εδώ η ζωή έχει χάσει τη μυϊκή της δύναμη. (…)
Κάθε κάτοικος της Χομς έχει ένα σκυλί, να τον ακολουθεί, οι περισσότεροι το φωνάζουν το σκυλί της πείνας ακολουθεί πάντοτε κατά πόδας τον ιδιοκτήτη του. Όταν εκείνος κάθεται να ξαποστάσει αυτό ξαπλώνει δίπλα του στην πιο κοντινή σκιά /όταν αυτός πέφτει να κοιμηθεί στέκει δίπλα του φύλακας (…)
Όπως τα ψάρια ζουν μέσα στη θάλασσα έτσι και οι κάτοικοι της Χομς ζουν μέσα στην πείνα θα μπορούσαμε να πούμε ότι η πείνα έχει γίνει το φυσικό τους περιβάλλον: κοιμούνται μέσα στην πείνα, ψάχνουν για φαγητό μέσα στην πείνα, κάνουν έρωτα μέσα στην πείνα, θάβουν τους δικούς τους μέσα στην πείνα. Μονάχα να ονειρεύονται δεν μπορούν μέσα στην πείνα, όταν κλείνουν τα μάτια βλέπουν τον εαυτό τους να πεινάει.
Στη Χομς η πείνα είναι η μόνη εξουσία, η μόνη αλήθεια, ο μόνος Θεός. Στη Χομς η πείνα είναι η μόνη γλώσσα κι όπως όλες οι γλώσσες μπορεί να σε εξοντώσει (…)
Ο πεινασμένος μυρίζει παντού φαγητό, απ’ τα χαλάσματα ξεχύνονται μυρωδιές καπνιστού κρέατος, από τις κάννες των τανκς μυρωδιές καραμελωμένου κρεμμυδιού (…)0ι βόμβες όταν εκρήγνυνται σκορπίζουν τριγύρω μυρωδιές μπαχαρικών. Αυτό είναι το λεγόμενο μαρτύριο της πείνας.κλπ.
Στην ΑΣΟΕΕ λοιπόν (Αμφιθέατρο Αντωνιάδου). «Bring the noise». Έκδοση από το περιοδικό Τεφλόν με 15 κείμενα για το χιπ χοπ. Όχι μόνο ρεμπέτικα 15 κείμενα για την τέχνη του πολυεθνικού προλεταριάτου. Οι ντιτζέι, οι εμσί. Τα πικάπ, τα μικρόφωνα. Τα σπρέι. Το τσιμέντο. Το γκέτο. Οι συμμορίες με τα τζάκετ. Tα ραφτά και τα ρόκερ. Τα φαρδιά παντελόνια και τα φουσκωτά μπουφάν. Οι τσαμπουκάδες με την αστυνομία. Οι κλίκες. Το στιλ ως ανυπακοή. Τα πάρτι στη γειτονιά. Τα μπουμ μποξ και ο οργανωμένος θόρυβος. Η λόξα και η δόξα. Οι προφήτες της οργής. Οι νέοι άνθρωποι που ο αμερικανικός καπιταλισμός είχε πετάξει στον πάτο του βαρελιού έφτιαξαν το δικό τους λεξιλόγιο, τους δικούς τους ηθικούς κώδικες. Πήρα τοBring the noise πήρα και το ποιητικό βιβλίο του Jasra Khaleed «Ρέκβιεμ για τη Χόμς», δυο τρία άλλα ακτιβίστικα περιοδικά που δεν τα βρίσκεις εύκολα και τις λατρεμένες μου αφίσες κι έφυγα πολύ χαρούμενος.
23.3.19 Σάββατο. Από τις πέντε το πρωί στο πόδι. Εκδρομούλα. Από τη Ραφήνα περάσαμε τα σαράντα κύματα με εννέα μποφόρ κι έναν κύριο χρυσαυγίτη στο υπερφορτωμένο σκάφος να μας πρήζει λέγοντας ότι οι εβραίοι έψησαν τους εβραίους στους αθρωποφούρνους του Άουσβιτς κι ότι ο Βγενόπουλος ζει και βασιλεύει κι ότι όπως πουλήσαμε τη Μακεδονία μας, θα πουλήσουμε τη Θράκη και το Αιγαίο, οπότε φτάσαμε στην Άνδρο, μετά από δίωρη θαλασσοταραχή, χωρίς Θράκη και χωρίς Αιγαίο.
Το ξενοδοχείο είναι ένα συγκρότημα 120 δωματίων αλλά μόνο εμάς βλέπω και μία Γιαπωνεζούλα που έχει βγάλει τη γάτα της από το κλουβί για να κοινωνικοποιηθεί με τις αδέσποτες της Άνδρου. Ο αέρας είναι δυνατός και φοβάμαι μη σηκώσει τη Γιαπωνεζούλα αλλά και το αυτοκίνητό μας, της προτείνουμε να έλθει μαζί μας αλλά η γκέισα αρνείται, λέει ότι θα πάρει τσάι στο δωμάτιο της. Πρώτη μας δουλειά να πάμε στα Μουσεία πριν κλείσουν για το τριήμερο.
-Φωτογραφήθηκα μπροστά στο όνειρο της Χοντρής, έργο γλυπτό του Μιχάλη Τόμπρου στο Μουσείο μοντέρνας τέχνης Γουλανδρή, επισκέφθηκα και το αρχαιολογικό Μουσείο της χώρας όπου θαύμασα τον Ερμή της Άνδρου αντίγραφο του Πραξιτέλη μαζί με μεταλλικά αντικείμενα αβέβαιης χρήσης και αττικές αρυβαλλοειδείς ληκύθους. Ίσα που προλάβαμε τη Βιβλιοθήκη Καΐρη ανοιχτή, δεν την προλάβαμε, έκλεισε στο τσακ. «Την Τρίτη τώρα», μας λέει μία κοτσανάτη ασπρομάλλα κυρία στην πόρτα. Μα θα έχουμε φύγει μαντάμ. Τι να σας κάνω, έχουμε κι εμείς το ωράριό μας, λέει κι αποχωρεί κουνιστή. Κοιτάζω το ρολόι μου είναι μία και είκοσι. Οι επισκέψεις είναι μέχρι τις μιάμιση. Χτυπάω, γιατί μέσα υπάρχει νεαρή βιβλιοθηκάριος. Δεν φτάνει που παραβιάζετε το ωράριο, παραβιάζετε και κάθε καλή συμπεριφορά και την έννοια της φιλοξενίας που τιμούσε σίγουρα ο ιδιοκτήτης τούτο του κτιρίου. Ορίστε, περάστε αλλά τι να σας κάνω, είμαι από τις οκτώμιση εδώ! Την καημένη, είναι πέντε ώρες κλεισμένη με βιβλία σκέφτομαι πώς αντέχει; Και τι θα κάνει κλεισμένη μέσα μόνη της;
Φάγαμε στους Μέλητες, κατσικάκι στο καφέ Δροσιά, μπροστά σε καταρράκτες, ωραία περιοχή, με κυπαρίσσια, γεράνια, αγριομαργαρίτες και τη γουλιά του κοκόρου. Έκανε κρύο, κι ο αέρας το έκανε χειρότερο. Ακούσαμε τις εξυπνάδες του καφετζή για τους ασταθείς Αλβανούς σερβιτόρους που σε πουλάνε αν βρουν καλύτερο μεροκάματο και μαζευτήκαμε νωρίτερα στο ξενοδοχείο να μελετήσουμε χάρτες και βιβλία.
Διαβάζω και αντιγράφω από τη συλλογή του Νίκου Σφαμένου Οργή και λουλούδια σε μια πόλη νεκρών (2007) Οι φίλοι μου φορέσανε στολή/γίνανε διευθυντές τραπεζών/υπάλληλοι σε υπουργεία/οι φίλοι μου γίνανε εκπαιδευτικοί/εξαίρετου ήθους/θα τους δεις να κορνάρουν τα αμάξια τους/ να ψωνίζουν τις γιορτές/οι φίλοι μου διακοπές με την οικογένεια/τηλεόραση και κανένα ποτό παραπάνω/τα σαββατοκύριακα /οι φίλοι μου/Ο Ντοστογιέφσκι τι θα ’λεγε για όλα αυτά;
24.3.19. Κυριακή. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Παλαιόπολης, το μόνο Μουσείο ίσως στην Ελλάδα που βρίσκεται σε μικρό οικισμό κι ανοίγει μόνο Κυριακές. Σ’ αυτό το σημείο της Άνδρου λατρευόταν η Αιγύπτια θεά Ίσις και στο νεκροταφείο της Αγίας Ελεούσας βρέθηκαν και αγγεία μεταξύ των οποίων και αγγείο πόσεως με διακόσμηση υδρόβιου πουλιού, καθώς και σιδερένια καρφιά με χάλκινη σφηλίδα.
Συναντάμε τη γιαπωνεζούλα που κινείται με το ποδήλατό της αλλά δεν έχει τη γάτα πίσω στο καλαθάκι της.
«Το Πρόγραμμα». Ταινία μ’ αυτό τον τίτλο που τη βλέπω στην κρεμαστή τηλεόραση του δωματίου, ενώ η Μπέμπα ψόφια κοιμάται, διηγείται την ιστορία του αμερικανού ποδηλάτη Λανς Άμστρονγκ που κέρδισε 7 συνεχόμενες φορές τον ποδηλατικό γύρο Γαλλίας (1999-2005) παρά την περιπέτεια με τον καρκίνο από την οποία βγήκε επίσης νικητής. Έτσι έγινε ζωντανός θρύλος και μάλιστα χρηματοδοτούσε τα ιδρύματα κατά του καρκίνου. Αλλά μετά τις καταγγελίες των συναθλητών του αποδείχτηκε ότι ήταν ντοπαρισμένος σε όλες τις κούρσες. Ο ίδιος που αρνιότανε τα πάντα κατηγορηματικά, παραδέχτηκε μετά από χρόνια στην εκπομπή της Όπρα στην τηλεόραση, την ενοχή του. Ο αθλητισμός με αθέμιτα μέσα ως κοινωνική αναρρίχηση, στις Άλπεις. Οι συνένοχοι, η ποδηλατική ομάδα υποστήριξης ως συμμορία, ως εγκληματική οργάνωση.
Ο γερμανός γιατρός Ρόμπερτ Κοχ στις 24 Μαρτίου του 1882 ανακαλύπτει το βάκιλο της φυματίωσης.
25.3.19 Δευτέρα. Πεθαίνει την ημέρα της Παλιγγενεσίας μας το 1833 ο γιατρός Αδαμάντιος Κοραής, ο ελληνικός Διαφωτισμός μαζί του. Παρέλαση στην Άνδρο. Τα παιδιά με πηλίκια. Η μπάντα του δήμου. Οι μικροί μαθητές τσολιάδες και Αμαλίες, ο αέρας, οι αλβανοί ενσωματωμένοι. Κάθονται στην κεντρική καφετέρια με τα καλά τους αλλά υστερούν σε εμφάνιση, σε όγκο και σε μόδα. Βλέπεις την εθνική υπεροχή και την ταξική υπεροχή, ακόμη και στις παραγγελίες προς το γκαρσόνι.
Πάμε μια βόλτα στην πλατεία μπροστά από την εκκλησία όπου οι ερωτευμένοι της Άνδρου αφήνουν τα μηνύματα τους στο μαντράκι ή στο δέντρο.
–Όταν σου ζητούσα να μου σταθείς δεν εννοούσα εμπόδιο.
–Σε θέλω όπως μία μολότοφ τον μπάτσο κλπ. κλπ.
Τρώμε λουκουμάδες περιμένοντας το καράβι. Η επιστροφή είναι μαρτύριο. Από τη Ραφήνα στη λεωφόρο Αλεξάνδρας: τρεις ώρες.
Δημήτρης Τζουμάκας