Φροσούλα Κολοσιάτου, Κλίμακα χρωμάτων, 180 χαϊκού για τα αγριολούλουδα της Κύπρου, Σχέδια: Φραντζέσκα Μανούσου, Έργο εξωφύλλου: Καλλιόπη Ασαργιωτάκη, Σύγχρονη Ελληνική Ποίηση, εκδ. Μανδραγόρας, 12Χ17, Οκτώβριος 2021, σελ. 192, αριθμ. έκδοσης: 354, ISBN 978-960-592-136-1, τιμή 12,72 ευρώ.
Κίτρινο χάδι
Άλυσσο του Ακάμα
Σε πετρώματα
Την εποχική
Κλίμακα των χρωμάτων
Έχεις άνοιξη
Το σκολαρίτζιν
Χαράς παραπάτημα
Αυτοφύεται
Η Φροσούλα Κολοσιάτου επιτελεί πολλαπλό έργο στην παρούσα συλλογή χαϊκού, στην οποία συνυπάρχουν η ποιητική με τη ζωγραφική τέχνη, καθώς κάθε σελίδα κοσμείται από ένα πρωτότυπο σχέδιο αγριολούλουδου φιλοτεχνημένο από την Φραντζέσκα Μανούσου.
Η Φ.Κ. καταρχάς υπηρετεί το ποιητικό είδος στην παραδοσιακή του μορφή, όχι μόνο στην τεχνική των συλλαβών (5-7-5) αλλά και στη θεματολογία του, καθώς τα ιαπωνικά χαϊκού ιστορικά πραγματεύονται τη σχέση του ανθρώπου με τον φυσικό κόσμο.
Δεύτερον, καταγράφει πάρα πολλά από τα αγριολούλουδα που ενδημούν στην κυπριακή γη με τις κοινές τους ονομασίες στην κυριακή διάλεκτο.
Τρίτον υιοθετεί τη χρήση του υφέν (κούπας) προκειμένου να αποδώσει την προφορά της κυπριακής διαλέκτου στις λέξεις που χρησιμοποιεί .
Και τέλος παραθέτει αλφαβητικό ευρετήριο των αγριολούλουδων που αναφέρονται στα χαϊκού σημειώνοντας τις επιστημονικές τους ονομασίες.
Ως εκ τούτου, η ανάγνωση της συλλογής προσφέρει σύνθετη αισθητική απόλαυση. Τα ποιήματα, που συνοδεύονται από εικόνες, αναδύουν τη φρεσκάδα, τα χρώματα και τα αρώματα της λουλουδιασμένης φύσης, αλλά και την αγωνία της ποιήτριας για τα υπό εξαφάνιση είδη. Ταυτόχρονα οι στίχοι «τραγουδιούνται» στον ρυθμό της κυπριακής προφοράς, που ακόμα κι εμείς οι «καλαμαράδες» (οι Έλληνες κατά τη συνήθη κυπριακή ορολογία) μπορούμε να τον αντιληφθούμε χάρη στις επεξηγήσεις της συγγραφέως για τη χρήση του υφέν.
Η Φροσούλα Κολοσιάτου γεννήθηκε στη Λάρνακα της Κύπρου τo 1954. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και εργάστηκε στη Μέση Εκπαίδευση. Έχει κυκλοφορήσει δέκα ποιητικές συλλογές τα τελευταία σαράντα χρόνια. Για την ποιητική συλλογή Διαγωγή τιμήθηκε με κρατικό βραβείο Νέου Λογοτέχνη, και για τη συλλογή Όταν φεύγουν τα φλαμίγκος, τιμήθηκε με κρατικό βραβείο ποίησης από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε αρκετές γλώσσες και δημοσιεύτηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά και ποιητικές ανθολογίες. Η ποιητική συλλογή Φοράει τα μάτια του νερού, μεταφράστηκε στα γαλλικά από τις εκδόσεις Le miel des anges, 2020.
***
Βασιλεία Γεωργίου, Ο έρωτας με τη γυναίκα του, Τρεις Νουβέλες, 15Χ21, εκδ. Μανδραγόρας, Οκτώβριος 2021, σελ., 176, αριθμ. έκδοσης: 355, ISBN 978-960-592-137-8, τιμή 12,72 ευρώ.
Βρισκόταν ξαπλωμένος και σε φαινομενικά απόλυτη ηρεμία, αλλά αναπνευστικά ήταν ήδη πολύ επιβαρυμένος και η καρδιά μου σφίχτηκε με πόνο καθώς ξαφνικά ερμήνευσα την ήρεμη αποδοχή που διάβαζα στο βλέμμα του: παρά τη διέγερση της στιγμής και την παθιασμένη του θέληση, δεν μαρτυρούσε καμία ουσιαστική πρόθεση, αφού είχε αποδεχτεί εκ των προτέρων τον εγκλωβισμό του σε ένα σώμα μη λειτουργικό, ένα σώμα καταδικασμένο να τον προδίδει, που στις χειρότερες εξάρσεις της ασθένειάς του αδυνατούσε να του προσφέρει και την πιο στοιχειώδη ικανοποίηση. Ακόμα και το σπέρμα του μπορεί να είχε καταστραφεί από τις θεραπείες και αυτή ήταν η πιο θλιβερή σκέψη που είχα κάνει γι’ αυτόν μέχρι τότε.
Ξαφνικά μου άρεσε πολύ, σαν άντρας. Είχε μια ιδιαίτερη γοητεία που μέχρι τότε δεν είχα υποψιαστεί, ένα ανεξάντλητο πάθος για ζωή και μια σεξουαλική ένταση που δεν είχα διαισθανθεί ποτέ ξανά σε κάποιον άλλον. Θα ήταν υπέροχο και συγκλονιστικό αν εκείνη την τόσο έντονη στιγμή φιλιόμασταν στο στόμα.
Μετά την πρώτη νουβέλα της με τίτλο H έκτη μέρα, για την οποία η Βασιλεία Γεωργίου βραβεύτηκε με Κρατικό Βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα, επανέρχεται με τρεις νέες νουβέλες υπό τον γενικό τίτλο Ο έρωτας με τη γυναίκα του.
Οι τρεις ερωτικές ιστορίες του βιβλίου –«Σκιές», «Μια παράξενη ερωτική ιστορία», «Ο έρωτας με τη γυναίκα του»– ενώ είναι εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους, κινούνται σε έναν κοινό άξονα: Έχει η κάθε μία τρεις πρωταγωνιστές, ο ένας από τους οποίους υποφέρει από συμπτώματα μιας ασθένειας, η πρώτη σε αποδρομή, η δεύτερη τερματική, η τρίτη εν εξελίξει. Οι τρεις πρωταγωνιστές συνδέονται μεταξύ τους με ερωτική έλξη που άλλοτε εκδηλώνεται προς το ίδιο φύλο άλλοτε προς το έτερο.
Η συγγραφέας με αριστοτεχνικό τρόπο και με στέρεα γλώσσα, προφανώς ευαισθητοποιημένη και από την επιστήμη της ως γιατρός, χειρίζεται ένα δύσκολο θέμα, αναδεικνύοντας μια πραγματικότητα· ότι η ερωτική διάθεση των ανθρώπων μπορεί να εμφανιστεί απρόσμενα και απροειδοποίητα κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Στις νουβέλες, οι ασθένειες των πρωταγωνιστών, χωρίς να προσδιορίζονται, διαμορφώνουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούνται, σκέπτονται και αισθάνονται οι ήρωες.
Και στο δεύτερο βιβλίο της η Βασιλεία Γεωργίου εντυπωσιάζει με την ωριμότητά της και τη δυνατότητά της να γεννά προβληματισμό και σκέψεις πάνω σε δύσκολα ανθρώπινα θέματα.
Η Βασιλεία Γεωργίου είναι γιατρός. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1991 και τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στη Γερμανία. Η νουβέλα της H έκτη μέρα τιμήθηκε το 2016 με Κρατικό Βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα
***
Κλεοπάτρα Μακρίδου, Η ηχώ της μνήμης, Σύγχρονη Ελληνική Ποίηση, εκδ. Μανδραγόρας Ιούνιος 2021, σελ. 80, αριθμ. έκδοσης: 351, ISBN 978-960-592-133-0, τιμή 10,60 ευρώ.
Λέξεις αφηνιασμένες στο μέτωπο της μνήμης
Κι εγώ γράφω στίχους ίσως μπορέσω
κι αναστείλω την ποινή σου
μα δεν την έβλεπες τη θέα
Μέσα από το κλειστό κελί σου
κοίταζες της οικουμένης τα έγκατα
αντί τη γειτονιά σου
αντί το σπίτι σου
για να γεννήσεις το δικό σου ποίημα
Δεν το επινόησες σωστά το ποίημα
ύστερα μάλιστα το παραμέλησες
δεν το ανάθρεψες σωστά
μετάλλαξες τις λέξεις
απέσταξες την ουσία
και έφυγε η λάμψη του
κι ο αναστεναγμός σου μαζί
(Γράμμα στον σύντροφο)
Δέκατη τέταρτη ποιητική συλλογή της Κυπρίας Κλεοπάτρας Μακρίδου που με έναν εσωτερικό λυρικό τόνο εξακολουθεί να στριφογυρίζει «στα ερείπια των αφινιασμένων λέξεων» επιχειρώντας «να σώσει την τελευταία ρήξη με το αύριο/ και τα ποιήματα των συμπληγάδων χρόνων» μας: [ ] Είχε ενδώσει πια στα ματωμένα χέρια του χρόνου/ και στις παραπλάνησεις του ονείρου/ στους κόλακες του φόβου/ και στ’ ασημένια αστεράκια της γραφής/ Δεν αγαπούσε τη ζωή του/ όχι γιατί δεν ήταν ωραία/ αλλά γιατί δεν είχε κατανοήσει ποτέ το νόημα της/ Ερασιτέχνης της ζωής ήτανε// Απ’ εκεί που βρισκόταν/ δεν φαινόταν ποτέ ουρανός.
«Αρχαιοπρεπής και εκ πατρίδος λόγος», με εμφανείς αναφορές στον Καβάφη, συνομιλεί συχνά με τον μύθο και της ιστορία προσπαθώντας να αποτιμήσει γεγονότα, να αξιοποιήσει σφάλματα και να εξάγει συμπεράσματα από όσα βάρυναν μέσα στον χρόνο και τους ανθρώπους: «Όσα απ’ τα όνειρα κατάφεραν να επιζήσουν/ κάνουν τόπο στην μνήμη/ ίδιοι ραψωδοί του αύριο».
Ποιήματα ποιητικής, αλλά και ποίηση πικρής μνήμης όπως διαμόρφωσε το βάρος της ιστορίας στην Κύπρο αλλά κι έτσι όπως συνεχίζεται να θάλλει η φρίκη στις ακτές και τα βράχια της Μεσογείου. Ποίηση κοινωνικής ευαισθησίας και πολιτικής σκέψης, αλλά και ποίηση-απολογισμός: Με προδομένα τα όνειρά μου/ και την μελαγχολία της νοσταλγίας μου/ κατοικώ το πεπρωμένο μου/ που σκάλωσε αδιάφορο/ στο κύμα των χειλιών σου.
Αυτή η «μνήμη των κυμάτων», μια μνήμη-μαχαίρι είναι που πλημμυρίζει μέσα στους στίχους και στα συχνά αναπάντητα ερωτήματα της Κλεοπάτρας Μακρίδου. Ένας ολοζώντανος διάλογος κι ένα πλούσιο υλικό από εικόνες, συναισθήματα και σχήματα ποιητικά αλληλοδιαχέονται στις σελίδες του βιβλίου: Δεν βλέπεις που χωράς μόνο στην άβυσσο;
Παραθέτουμε ενδεικτικά στίχους: «Μα η ιστορία τους πήγαινε ενάντια στο ρεύμα/ Διήρκεσε όσο διαρκεί το τσούγκρισμα δυο ποτηριών/ Κανένα φωτογράφο δεν είχε κοντά/ ν’ αποθεώσει τη στιγμή». «Η νύχτα έκρυψε το σκοτάδι από τα μάτια της/ Πώς να νικήσει και τους δύο». «Ακόμη εκκρεμεί η σωτηρία σου/ στα σκαλοπάτια της οδύνης μου».
Δίχως δάκρυα δεν διανοείται έρωτας
δίχως ηφαίστεια δεν διανοείται γη
δίχως το πρόσωπό της δεν διανοείται Νησί
Κι αν το δικό μου πρόσωπο
συντρίμια γίνει στην εξορία
γιατί η Άρτεμις το κινηγούσε μια ζωή
πέτρα θα ξεφυτρώσει πλάι στο δικό σου
και τάφος
και μέσα μου Πατρίδα
θα σε κλείσω
Απόσπασμα απο το «Καταφύγιο θανάτου» με την Πατρίδα παρούσα στο είναι της ποίησης και της ζωής της Κλεοπάτρας Μακρίδου. Ελπίδα άνυδρη μα υπαρκτή όπως τουλάχιστον υποδηλωνεται στις σελίδες του βιβλίου της.
Η Κλεπάτρα Μακρίδου-Robinet γεννήθηκε στη Λευκωσία, τελείωσε το Παγκύπριο Γυμνάσιο, σπούδασε χημικός στη Grenoble και τη Lyon, Διδάκτωρ Χημικός στην Ανόργανο Χημεία διετέλεσε χρόνια στέλεχος του Γαλλικού Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων και του Υπουργείου Οικολογίας και Αειφόρου Ανάπτυξης όπου εργάστηκε ως Διευθύντρια του τμήματος «Υδάτινοι Πόροι» στην Ορλεάνη. Παντρεμένη με τον Γάλλο ακαδημαϊκό Jean Claude Robinet και μητέρα δυο παιδιών. Πρόεδρος και ενεργό μέλος συλλόγων «Οι Φίλοι της Κύπρου» στη Γαλλία απ’ όπου συμβάλλει στο ν’ ακουστεί η φωνή της Κύπρου. Μοιράζει τον χρόνο της ανάμεσα στη Γαλλία και την Κύπρο. Έργα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και συνεργασίες της έχουν φιλοξενηθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά και ανθολογίες ποίησης στην Κύπρο την Ελλάδα και Γαλλία. Το ποιητικό της έργο έχει βραβευθεί με το Αργυρό μετάλλειο, τον Ιουνιο του 2017, από την Διεθνή Ακαδημία Arts-Sciences-Lettres που εδρεύει στο Παρίσι [[email protected]]
***
Βασίλης Λαδάς, Το πλοίο του Κ.Π. Καβάφη, Έργο εξωφύλλου: Σωτήρης Σόρογκας, Σύγχρονη Ελληνική Πεζογραφία, εκδ. Μανδραγόρας, 15Χ21, Οκτώβριος 2021, σελ. 80, αριθμ. έκδοσης: 353, ISBN 978-960-592-135-4, τιμή 10,60 ευρώ.
…Όπως θυμάμαι, το πρώτο δωμάτιο στη σειρά προς τα δεξιά ήταν το υπνοδωμάτιο του Καβάφη, όπου είχε και το γραφείο που έγραφε. Είχαν τοποθετήσει ένα σιδερένιο κρεβάτι με κιγκλιδώματα στο κεφάλι και στα πόδια, κολλημένο σε δύο τοίχους. Δεν ήταν το πραγματικό κρεβάτι του ποιητή που είχε ουρανό. Στον τοίχο πάνω από το κιγκλίδωμα της κεφαλής του ένα εικονοστάσι. Στον τοίχο που ήταν κολλημένο το ένα πλευρό είχαν κρεμάσει ένα χαλί, πλάι από το κρεβάτι ένα κομοδίνο με μια λάμπα πάνω του. Όπως έμπαινε ο ήλιος του μεσημεριού, έμοιαζε με δωμάτιο πανσιόν τουριστικού θερέτρου. Δίπλα του ήταν το δωμάτιο των ομιλιών. Τι ήταν επί Καβάφη, δεν έμαθα. Το δωμάτιο είχε καρέκλες για τριάντα άτομα περίπου. Με τους όρθιους χωρούσαν σαράντα. Το τραπέζι και η παράταιρη καρέκλα του ομιλητή, δωρεά του Πατριαρχείου της Αλεξάνδρειας. Η ψηλή πλάτη της μαύρης καρέκλας χωριζόταν σε δύο τμήματα. Το πρώτο, που έφτανε λίγο παραπάνω από τη μέση της, παρέπεμπε σε θρόνο Μητροπολίτη. Στο τέλος του τμήματος αυτού δεξιά κι αριστερά χαμογελούσαν τα σκαλισμένα προσωπάκια δύο αγγέλων -πάνω ακριβώς από δύο ελικοειδείς στήλες που άφηναν ένα μικρό κενό ανάμεσα σε αυτές και το κύριο σώμα της πλάτης. Το δεύτερο τμήμα ήταν ένας θυρεός που προστατευόταν από δύο λέοντες όρθιους ακουμπισμένους πάνω του με τα μπροστινά τους πόδια. Ο ομιλητής καθήμενος είχε πάνω από το κεφάλι του θυρεό Αυτοκρατορίας.
Η απόκτηση ενός μονόφυλλου του Καβάφη με το ποίημα «Του πλοίου» –εμπνευσμένο από τη μνήμη ενός ηδονικού βλέμματος κατά το ταξίδι του ποιητή στο Ιόνιο πέλαγος, από Πάτρα προς Πρίντεζι, το καλοκαίρι του 1901– αποτελεί την αφετηρία του αφηγήματος του Βασίλη Λαδά. Στη διάρκεια του εγκλεισμού λόγω της πανδημίας, ο συγγραφέας, ολοκληρώνει μια πρωτοπρόσωπη αφήγηση, στην οποία συνυπάρχουν βιωματικά και δοκιμιακά στοιχεία χωρίς να αλλοιώνεται στο ελάχιστο η αβίαστη ροή του λόγου. Με δεξιοτεχνία συνδέει μια πλούσια επιλογή ποιημάτων του Καβάφη με πληροφορίες και στοιχεία για την ποίηση και τη ζωή του, για την Αλεξάνδρεια και την ελληνική παροικία, για το σπίτι του που έχει μετατραπεί σε μουσείο και πολιτιστικό χώρο, παρεμβάλλοντας εύστοχες κριτικές παρατηρήσεις σαρκάζοντας και αυτοσαρκαζόμενος. Ταυτόχρονα στην αφήγηση «συγκατοικούν» με τον Καβάφη και φαινομενικά άσχετα θέματα· τα επιμέρους κεφάλαια («Το μονόφυλλο», «Θάλασσα», «Ατμόπλοιο Scilla di Rubatino», «Πρίγκιψ Νικόλαος», «Οικογένεια Ανάργυρου Σιμόπουλου», «Άμφισσα», «Σεγδίτσα», «Αλεξάνδρεια», «Οδός Καβάφη», «Με αφορμή ένα ηδονικό βλέμμα», «Δότε να πίω», «Περιμένοντας…», «Κατάπλους») κατά κάποιον τρόπο «δίνουν πάσα» το ένα στο επόμενο, ώστε εν τέλει συνδέονται με ευφυή τρόπο ετερόκλητες πληροφορίες στον κορμό του αφηγήματος, προκαλώντας κάθε φορά μια ευχάριστη έκπληξη στον αναγνώστη.
Ο Βασίλης Λαδάς (Πάτρα, 1946) σπούδασε νομικά στη Θεσσαλονίκη, εργάστηκε ως δικηγόρος Πατρών και ασχολείται με την πεζογραφία και την ποίηση υπογράφοντας συχνά τα βιβλία του και ως Βασίλης Αρφάνης. Έχει στο ενεργητικό του επτά βιβλία πεζογραφίας, εννέα ποιητικές συλλογές και μια Ανθολογία ποιημάτων και πεζών για την πορνεία υπό τον τίτλο Ανήθικη ποίηση που παρουσιάστηκε από το Ιόνιο Θέατρο το 2006 στα πλαίσια των εκδηλώσεων «Πάτρα: Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης». Τον Μάρτιο του 2014 του απονεμήθηκε το Ειδικό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας, που προάγει το διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, για το έργο του Παιχνίδια Κρίκετ. Το έργο του Ρίον – Αντίρριον παρουσιάστηκε σε διασκευή από το ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου το 2005.
***
Χάρης Μελιτάς, τέσσερις ενοχές, έργο εξωφύλλου Θόδωρος Παπαγιάννης, Σύγχρονη Ελληνική Ποίηση, εκδ. Μανδραγόρας Ιούνιος 2021, σελ. 64, αριθμ. έκδοσης: 350, ISBN 978-960-592-132-3, τιμή 8,48 ευρώ.
ΙΧΘΥΟΛΟΓΟΣ
Ένας ζητιάνος/ σκυφτός στην αποβάθρα/ μαζεύει γόπες.
ΑΤΕΡΜΩΝ ΚΟΧΛΙΑΣ
Στα μαγαζιά που κλείνουν/ υποκλίνομαι/ στις άστεγες ελπίδες / που παγώνουν.// Στα φλύαρα συνθήματα της ήττας/ στο ξέφρενο ξεπούλημα της μνήμης/ στις σκοτεινές επιγραφές/ στα ράθυμα ρολόγια.
Ο Χάρης Μελιτάς, ο οποίος το 2020 τιμήθηκε από την Aκαδημία Aθηνών με το βραβείο Tάξης των Γραμμάτων και των Kαλών Tεχνών, με τη δέκατη έκτη ποιητική συλλογή του συνεχίζει να εντυπωσιάζει με την πρωτοτυπία, την ευστοχία, τον αυτσαρκασμό αλλά και τον σεβασμό στην αξία του κάθε ανθρώπου, που αποπνέει η ποιητική του σύνθεση. Ο X.M. ασκεί την ποιητική με άψογη τεχνική και δομεί τη συλλογή με ευρηματικό τρόπο, αντλώντας τη θεματολογία του από τη δύσκολη και σκληρή σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα.
Οι τέσσερις ενοχές του τίτλου, είναι οι προσωπικές του ενοχές: η προβολή του εγώ, η ανοχή στην ανισότητα, το ερωτικό ανεκπλήρωτο και το ανικανοποίητο στη δημιουργία.
Με βάση, λοιπόν, τις 4 ενοχές, το βιβλίο δομείται σε 4 ενότητες. Κάθε ενότητα έχει ως τίτλο τον τίτλο ενός κλασικού μυθιστορήματος (Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι, Άνθρωποι και ποντίκια, Ανεμοδαρμένα ύψη, Αξόδευτα πάθη) που αντιστοιχίζεται με την κάθε ενοχή. Στην ίδια σελίδα παρατίθεται ένα απόσπασμα από το έργο του τίτλου με την υπογραφή του συγγραφέα του (Όσκαρ Ουάιλντ, Τζον Στάινμπεκ, Έμιλι Μπροντέ, Τζορτζ Στάινερ) ενώ η αντίστοιχη αντικριστή σελίδα κοσμείται από ένα σχέδιο του γνωστού Έλληνα γλύπτη, Θόδωρου Παπαγιάννη, έργο του οποίου επίσης κοσμεί το εξώφυλλο. Κάθε ενότητα ξεκινά με ένα χαϊκού με τίτλο, είδος στο οποίο έχει εντρυφήσει ο ποιητής, και ακολουθούν τα υπόλοιπα ποιήματα της ενότητας, στα οποία με την ποιητική δεινότητα που τον διακρίνει, διατυπώνει τις προσωπικές του αγωνίες, που όμως αφορούν όλους μας καθώς θίγουν τον πυρήνα του υπαρξιακού προβλήματος.
Ο Χάρης Μελιτάς γεννήθηκε στην Aθήνα και σπούδασε Aρχιτεκτονική στο E.M.Π. Έχει ήδη εκδώσει δεκαπέντε ποιητικές συλλογές και μια συλλογή διηγημάτων. Πεζογραφήματα και ποιήματά του δημοσιεύονται σε περιοδικά και περιλαμβάνονται σε ανθολογίες. Eίναι μέλος του Δ.Σ. του «Kύκλου ποιητών». Για την ποιητική συλλογή του Eξαιρέσεις (εκδ. «Mανδραγόρας, 2018) τιμήθηκε από την Aκαδημία Aθηνών με το βραβείο Tάξης των Γραμμάτων και των Kαλών Tεχνών.
***
Παρασκευή Μακρίδου, Όψεις αμφίσημου λόγου στην ποίηση του Αντώνη Φωστιέρη, Δοκίμιο, Έργο εξωφύλλου: Σωτήρης Σόρογκας, εκδ. Μανδραγόρας, Οκτώβριος 2021, 17Χ24, σελ. 224, αριθμ. έκδοσης: 352, ISBN 978-960-592-134-7, τιμή 15,90 ευρώ.
Ο ποιητικός λόγος του Αντώνη Φωστιέρη, φιλοσοφικά στοχαστικός και ταυτόχρονα παιγνιώδης, αντιστέκεται σθεναρά στις αναγνωστικές βεβαιότητες, αγαπά την «αμφιβολία πού συναρπάζει», την «άλλη όψη των πραγμάτων», και ιδιαίτερα την πολλαπλή σημασία των λέξεων. Η τεχνική της αμφισημίας, της ιδιότητας δηλαδή των λέξεων να παράγουν διπλά νοήματα, ανάγεται από τον ποιητή σε διακριτό στοιχείο ύφους, που σταθερά αυξάνει τη διαδραστική σχέση κειμένου-αναγνώστη συμβάλλοντας σε μια ηθελημένη πρόκληση αβεβαιότητας. Αβεβαιότητας που εν πολλοίς οδηγεί στην ώσμωση του αντικειμενικά ορατού με το αθέατο, στο γαλβάνισμα της αναγνωστικής έξαψης, στον «έρωτα του ενδεχομένου», που δεν είναι άλλος από τον έρωτα της Ποίησης.
Το βιβλίο της Παρασκευής Μακρίδου διερευνά σε βάθος τη χρήση του αμφίσημου λόγου στην ποίηση του Αντώνη Φωστιέρη, από τη νεανική συλλογή του Το Μεγάλο Ταξίδι (1971) έως τα ώριμα Τοπία του Τίποτα (2013). Προχωρώντας κάθετα στο εσωτερικό της ποίησής του η συγγραφέας εντοπίζει με οξυδέρκεια και αναλύει εξονυχιστικά τα σημεία εκείνα (τίτλους συλλογών και ποιημάτων, στίχους ή ολόκληρα ποιήματα) που οδηγούν σε δύο ή περισσότερα νοήματα, διερευνά τις ποικίλες όψεις της αμφισημίας στα επιμέρους σημεία και οργανώνει τη θεματική κατηγοριοποίησή της σε δέκα κεφάλαια («Αμφισημία και Φύση», «Αμφισημία και Σώμα», «Αμφισημία και Έρωτας» κ.o.κ.), κατάταξη που προσφέρει στον αναγνώστη ή στον μελετητή τη δυνατότητα να γνωρίσει εκ των έσω αθέατα στοιχεία της ποίησης του Αντώνη Φωστιέρη.
Πρόσθετο ενδιαφέρον και πρωτοτυπία προσδίδει το γεγονός ότι η έρευνα της Παρασκευής Μακρίδου είναι ίσως η πρώτη που στοχευμένα ασχολείται αποκλειστικά με το φαινόμενο της αμφισημίας όπως αυτό εμφανίζεται στο σώμα ενός συγκεκριμένου ποιητικού έργου, δίνοντας τη δυνατότητα να λειτουργήσει πιλοτικά για ανάλογες εργασίες πάνω στο έργο παλαιότερων ή σύγχρονων ποιητών.
Η διαδικασία ανεύρεσης και αποκρυπτογράφησης της αμφισημίας, με όλη τη σοβαρότητα και την τεταμένη προσοχή που προϋποθέτει, λειτουργεί ταυτόχρονα σαν ένα παιχνίδι χαμένου θησαυρού, που παράγει την πιο υψηλή ενέργεια: «Να αποκαλύπτεις το κρυμμένο, να ξυπνάς τη λέξη τη θαμμένη στη γη, να προκαλείς την εμφάνιση του άλλου που είμαστε, και που ποτέ δεν παύομε ολότελα να είμαστε» (Οctavio Paz).
H Παρασκευή Μακρίδου κατάγεται από το Ροδολίβος Σερρών. Σπούδασε Ιστορία–Αρχαιολογία και Επιστήμες της Αγωγής, είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος του τμήματος «Ρητορική: Επιστήμες του Ανθρώπου και Εκπαίδευση» του Πανεπιστημίου Αθηνών και υποψήφια διδάκτορας της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Π.Τ.Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Εργάζεται στη δημόσια εκπαίδευση. Έχει δημοσιεύσει έρευνες και μελέτες σε επιστημονικά περιοδικά, ενώ άρθρα και βιβλιοκριτικές της δημοσιεύονται σε έγκυρα λογοτεχνικά περιοδικά (ΜusEd, Poeticanet, Το Koράλλι, Μανδραγόρας κ.ά). Σε ερευνητικό επίπεδο ασχολείται με τη μορφολεξική μελέτη του ποιητικού λόγου, τις αναγνωστικές θεωρίες του 20ού αιώνα και τη Δημιουργική Γραφή. Το βιβλίο Όψεις αμφίσημου λόγου στην ποίηση του Αντώνη Φωστιέρη είναι το πρώτο της στην κατηγορία του δοκιμίου.