Περνώντας από τα ποιήματα στους ποιητές, στο πως δηλαδή οι ίδιοι οι δημιουργοί «βλέπουν» / σχολιάζουν / κρίνουν το ρόλο και την τέχνη τους [Mandragoras-magazine 13/2/21], προβαίνουμε σε διάκριση/επιλογή έξι κατηγοριών, πάντοτε με την υποσημείωση ότι αρκετοί ποιητές μπορεί να ενταχθούν σε περισσότερες της μίας, σύμφωνα με τη δική μας αξιολόγηση / αποκωδικο-ποίηση.
[1] Οι ποιητές ως ματαιοπονούντες και περιττοί
Προκαλώ τη φθορά μου κι εγώ
…καίγοντας πολλά φύλλα παλιών ποιητών
Αντώνης Φωστιέρης
«Εμπρηστικό ποίημα»
***
Οι ποιητές δεν χαράζουν δάκρυα ή αμυχές
Οι ποιητές αυτό που ξέρουν
…είναι να περιμένουν
Γιώργος Βέης
«Τι έχει η Κατερίνα»
***
Ελάχιστοι μας διαβάζουν
Ελάχιστοι ξέρουν τη γλώσσα μας
Μένουμε αδικαίωτοι κι αχειροκρότητοι
σ’ αυτή τη μακρυνή γωνιά
Όμως αντισταθμίζει
που γράφουμε ελληνικά
Κώστας Μόντης
«Έλληνες ποιητές»
***
…στριφογυρίζει ο ποιητής
πάνω στον τροχό του
Στριφογυρίζει ο ποιητής δαιμονισμένα
Μίλτος Σαχτούρης
«Το ανέβασμα»
***
Στις αίθουσες που οι ρήτορες
εκπολιτίζουν το κοινό
με τα φαντάσματά μας
τι γυρεύω
Πάνος Θασίτης
«Ο νεκρός ποιητής»
***
Και κάποτε οι μελλούμενοι καιροί:
«ποιος άδοξος ποιητής» θέλω να πούνε
«την έγραψε μίαν έτσι πενιχρή
μπαλάντα στους ποιητές άδοξοι που ’ναι;»
Κ.Γ. Καρυωτάκης
«Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων»
***
Στην εποχή μας όπως και σε περασμένες εποχές
άλλοι είναι στη φωτιά κι άλλοι χειροκροτούνε
Ο ποιητής μοιράζεται στα δύο
[θα μπορούσε να ενταχθεί στους Νάρκισσους4η κατηγορία]
Τάκης Σινόπουλος
«Οι καιόμενοι»
[2] Οι ποιητές ως πεσιμιστές και αρνητές
…χωρίσαμε δεν ξανασμίγουμε άλλα
Μας έκαψαν οι ποιητές
Μάριος Μαρκίδης
«Ιθάκη»
***
…όπου σε κάθε βήμα
καταπώς λέει ο ποιητής
πέφτει η σκιά
Νίκος Σπάνιας
«Αινίγματα ατυχημάτων»
***
…και μου ’λεγε ο ποιητής
«δεν ζούμε σε καιρούς
που θρέφουν ποιητές»
Ηλίας Γκρης
«Προς την Έφεσο»
***
…και προπαντός μη δώσεις
βάση στους ποιητές
σ’ αυτά που λένε ότι δήθεν
θα σε μπάσουνε λαθραία
στη γαλέρα του Ιπτάμενου Ολλανδού
[θα μπορούσε να ενταχθεί και στους Ματαιοπονούντες, 1η κατηγορία]
Θανάσης Ντόκος
«Παραινέσεις προς μνηστήν»
***
…να δω τους ποιητές
πρόλαβα εγώ
στο υπόγειο νησί τους..
[θα μπορούσε να ενταχθεί στους Ρομαντικούς, 5η κατηγορία]
Διονύσης Σαββόπουλος
«Γεννήθηκα στη Σαλονίκη»
***
…κάτι αν δεν πω για σένα
Ω! Παρθενώνα
σπουδαίος ποιητής πώς θα γίνω
[θα μπορούσε να ενταχθεί και στους Ματαιοπονούντες, 1η κατηγορία]
Ασημάκης Πανσέληνος
«Ύμνος στον Παρθενώνα»
***
Δεν είμαστε ποιητές
σημαίνει φεύγουμε
σημαίνει εγκαταλείπουμε τον αγώνα
παρατάμε τη χαρά στους ανίδεους
…
Σημαίνει πως φοβόμαστε 1
Γιώργος Σαραντάρης
«Δεν είμαστε ποιητές»
***
..αύριο θα ’χουμε πάλι ποιήματα
Τα ποιήματα –σκέφτουμαι– είναι
σαν τα δυστυχήματα
Γράφονται πάντα μ’ αίμα [–ψέμμα;]
Γιάννης Πατίλης
«Σκέψεις διάφοροι ποιητού ανερχόμενου»
***
…Δεν θυμάσαι
Δεν βλέπεις
και πέφτεις
από τον όγδοο στίχο
στο φωταγωγό του ποιήματος
Γιάννης Κοντός
«Ο υδράργυρος χρόνος»
***
Αδελφή μου δεν είμαι πια ποιητής
Δεν καταδέχομαι να ’μαι ποιητής
[θα μπορούσε να ενταχθεί στους Ιδεαλιστές, 6η κατηγορία]
Γιάννης Ρίτσος
«Το τραγούδι της αδελφής μου»
[3] Οι ποιητές ως αισιόδοξοι και θετικοί
Κούτελο θείο
Λίγο πλατύ
Τρανό σημείο
Του ποιητή
Γεώργιος Σουρής
«Η ζωγραφιά μου»
***
Ω! Ποιητή,
Παρόμοια στο διάβα σου
οι κοινοί οι άνθρωποι
χασκαρίζονται
«Άσε τους να γελάνε
οι Δον Κιχώτες
παν μπροστά
κ’ οι Σάντσοι
ακολουθάνε!»
Κώστας Ουράνης
«Δον Κιχώτης»
***
…ο ποιητής, ο πανταχού παρών
και τα πάνθ’ ορών
…με την ποίηση έφτιαξε
ένα σώμα υγιεινό…
Γιώργος Γιάνναρης
«Από τους τρόπους»
[4] Οι ποιητές ως νάρκισσοι
Ω! Ποιητή!
Κράτα το πάθος σου!
Άφησε και μία μέρα να περάσει
χωρίς να γράψεις
Πάρις Τακόπουλος
«Poet…hold your passion»
***
Λαϊκοί ποιητές
…Στα μοναχικά ξενυχτάδικα
Κώστας Σοφιανός
«Στα ποιητικά σκυλάδικα»
[5] Ο ποιητής ως ρομαντικός
…ενώ βροντάει ο Δωδωναίος Δίας
κι οι κάργες του ποιητή
φτεροκοπώντας πάνω από αγάλματα
παλιών και νέων ηρώων…
Κώστας Στεργιόπουλος
«Η λίμνη της λησμονιάς»
***
..άγγλοι ποιητές με ουαλδική μορφή
και σκάνδαλα βυρωνικά
Νικόλαος Κάλας
«Αθήνα 1933»
***
Μερικοί παρασυρμένοι
απ’ την πίκρα τους
γράφουν-υπολογίζοντας μόνο το πάθος
της τρυφερής καρδιάς
Βερονίκη Δαλακούρα
«Δεκέμβρης»
***
Ω! ποιητές
Όσοι ουρανούς κατοικείτε
και θλίψεις αναίτιες σας δυναστεύουν
μελαγχολίες της πέννας και του χαρτιού…
Μηνάς Δημάκης
«Ζωή»
[6]Ο ποιητής ως οραματιστής και ιδεαλιστής
Όχι
Δεν είναι το “art pour l’ art”
Η ανωτέρα εκδήλωσις των ποιητών και των ανθρώπων
….
Δεν είναι αυτά ο προορισμός των ποιητών
Ανδρέας Εμπειρίκος
«Μία ριξιά των ζαριών
δεν καταργεί ποτέ την τύχη»
***
Σκόνταψα στα βήματά μου
κοιτώντας τους αδελφούς που πελεκούσαν εποχές
παραδομένες σε εργασίες ποιητών
Ντίνος Σιώτης
«Περιγραφή ενός δρασκελισμού»
Δεν γνωρίζω αν ο ποιητής πρέπει να έχει «ροκάνα»2,ούτε αν οφείλει η ψυχή του να επιλέγει ανάμεσα «στον επίτροπο και στον κατηγορούμενο»3,αλλά είμαι βέβαιος ότι το σχετλιαστικό «ο κύριος είναι ποιητής»4 δεν ταυτίζεται σε καμμία περίπτωση με το«φοβού τους ποιητάς και ποίησιν φέροντας»5.
Καθώς δεν πρέπει να τους θεωρούμε ως «[μωρο;]φιλόδοξους»6 ή «σαν άρχοντες που εξέπεσαν πικροί»7, οφείλουμε ν’ αφήσουμε πίσω μας την εικόνα [στερεότυπο;] των [εγγενώς;] δυστυχισμένων και καταφρονημένων ποιητών8.
Ο ποιητής εκφράζει μιαν εποχή κι όσο να επιχειρεί να την υπερβεί με την τέχνη του, δεν παύει να νοιώθει εγκλωβισμένος στις λεγόμενες «αντικειμενικές συνθήκες». Αναζητώντας Μεγάλους Ποιητές σε περίοδο Μικρών Εποχών [και ανθρώπων;] μάλλον μοιάζει να αρεσκόμαστε κι εμείς σε Σισύφειες ψυχολειτουργίες.
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
1 βλ. απάντηση[;] Ντίνου Χριστιανόπουλου στο ποίημα «Εγκαταλείπω την ποίηση» [Ποιήματα 1949-1960, 1962]2 Νίκος Εγγονόπουλος, «Πρωινό τραγούδι»
Διότι πρέπει να έχει
ο στρατιώτης την πλεκτάνη του
το μικρό παιδί τον τάφο του
ο ποιητής τη ροκάνα του
3 Βύρων Λεοντάρης, «Ψυχοστασία»
Ξανά τούτο το δίλημμα που μπλέκει την ψυχή
«με τον επίτροπο ή με τον κατηγορούμενο
με τον ιατροδικαστή ή με το θύμα;»
4 Κώστας Ταχτσής, «Η συμφωνία του Μπραζίλιαν»
5 οπ.π.
6 Κώστας Σοφιανός, «Τοποθέτηση»
Αν τους προτείνεις στήλη κριτικής
…….
Θα δεχτούν
γιατί είναι φιλόδοξοι οι ποιητές
7 Κ.Γ. Καρυωτάκης, «Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων»
8 οπ.π.