Δοκίμιο
Λίτσα Λεμπέση | Φυτά, δέντρα και λουλούδια στα δημοτικά τραγούδια
Ο Χάρος εβουλήθηκε μπαξέ να φυτουργήσει,
βάνε τες νιες για λεμονιές, τους νέους κυπαρρίσια,
βάνε και τα μικρά παιδιά γαρίφαλα και βιόλες,
βάνε τους πρωτογέροντας το γύρο-γύρο φράκτες,
Θεέ μου να πέρναγα κι εγώ σ’ εκείνο το περιβόλι,
να κόψω από τες λεμονιές, να κόψω κυπαρρίσια,
να ’παιρνα και στα χέρια μου γαρίφαλα και βιόλες
και να γλυκοκουβέντιαζα το γύρο με τους φράκτες.
(Μεσσηνιακή Μάνη)
Ο δυόσμος, ο βασιλικός και τ’άσπρο καρυοφύλλι,
κείνα τα τρία μαλώνανε, το ποιο μυρίζει κάλλιο.
Πετάχτη το τριαντάφυλλο, το μοσχομυρισμένο:
–Σωπάτε, βρωμολέλουδα, μη με βρωμολογάτε,
τι εγώ είμαι το τριαντάφυλλο, το μοσχομυρισμένο,
το Μάη το μήνα φαίνομαι στου βασιλιά το χέρι,
στων κοριτσιώνε τα προικιά, τα κατακλειδωμένα.
Mια ανθολόγηση στο χώρο των δημοτικών τραγουδιών με θέμα τους φυτά λουλούδια δέντρα που ξεκίνησε πριν τριάντα περίπου χρόνια, όταν, παρότι μουσικός στη Μέση Εκπαίδευση, ανέθεσαν στη Λίτσα Λεμπέση τη διδασκαλία του μαθήματος της Φυτολογίας. Συνεχίζοντας αδιάλειπτα την ερευνητική αλλά και συνδυαστική, μεταξύ των τεχνών και κυρίως της μουσικής, προσπάθειά της η συγγραφέας σκέφτηκε να δώσει στην αποκομμένη από τις ρίζες, βιώματα και μνήμες από ήχους παραδοσιακής μουσικής εποχή μας, ένα δείγμα αυτής της σχέσης μεταξύ φύσης, δημώδους ποίησης και μουσικής. Σημειώνει σχετικά η συγγραφέας: Με τον καιρό έπαψα απλώς να καταγράφω αλλά άρχισα να ερευνώ σε παλιές εκδόσεις και αλλού. Η συλλογή μεγάλωνε μαζί με την ευχαρίστησή μου. Το ίδιο ενδιαφέρον και μεράκι με έκανε να ψάξω αυτό το θέμα και μέσα στην Ελληνική Μυθολογία ξεχωρίζοντας μύθους που αναφέρονται σε φυτά, δέντρα, λουλούδια. Η προσωποποίηση της φύσης και των φαινομένων της (ήλιος, φεγγάρι, νύχτα, μέρα, βουνά, θάλασσα, δέντρα, φυτά, ζώα, πουλιά κ.λπ) όλα μεταφερόντουσαν στα μέτρα των ανθρώπων μέσα από τα ερωτηματικά και τις απορίες τους…
Προχώρησε μάλιστα ένα βήμα πέρα από την απλή ανθολόγηση των δημοτικών μας τραγουδιών και στη συγκέντρωση ενός καταλόγου Ελλήνων και ξένων συνθετών των οποίων τα έργα έχουν ως αφετηρία και αφορμή το φυτικό βασίλειο.
Η ανθολογία είναι χωρισμένη σε δώδεκα ενότητες τραγουδιών: της Αγάπης, της ξενητιάς, ακριτικά, κλέφτικα, νυφιάτικα, σατιρικά, μοιρολόγια, κάλαντα, παροιμίες, Γλωσσοδέτες κλπ.
«Χαρίζει λοιπόν σε μας με την παρούσα ανθολόγησή της η κυρία Λεμπέση κάτι οικείο και αγαπημένο, και γι’ αυτό τόσο ευπρόσδεκτο», καταλήγει το προλογικό του σημείωμα ο καθηγητής Μ.Γ. Μερακλής.
Το βιβλίο κοσμούν έργα ζωγραφικής του πατέρα της καλλιτέχνη Βασίλη Λεμπέση (1909-1997).
«Μ»
Εισαγωγή-επιμέλεια Μανόλης. Γ. Σέργης,
πρόλογος Μιχάλης Γ. Μερακλής,
εκδ. Μανδραγόρας
Αθήνα 2015,
σελ. 272,
ISBN:978-960-592-008-1
Share this Post