‘Ολα ή σχεδόν όλα έγιναν λίγο πριν από το χρόνο. Όλα συνέβησαν λίγο πριν από τα πράγματα, λ.χ. τα βιβλία για τα οποία γράφονται τούτα τα κείμενα της εντροπίας συμπληρώματα των στίχων μου

Σεφέρης, Εγγονόπουλος, Ρίτσος, Βρεττάκος, Εμπειρίκος, Ελύτης άφησαν κι αυτοί την κληρονομιά τους. Έναν πολιτισμό λέξεων, να τον κάνεις τι; Δε φτάνει, οπωσδήποτε. Στον διαστημικό τούτο αιώνα η χώρα μεταπράτης ξεπουλάει ζώντας όπως ζει την άναρχη ζωή της, τι; Έγιναν τα πελάγη και οι θάλασσες τσιμέντο. Ποίηση να καταργείς την ποίηση.

Όσο η τάξη ενισχύει το χάος υπάρχει η πολυπλοκότητα. Όσο ο στροβιλισμός μπαίνει στους στίχους αλλάζει η γραφή. Είναι η Systema Naturae σαν Εργαστήρι της Φύσης. Κύκλος μέσα σε κύκλους. Ανάταξη. Αλληλεγγύη. Ανάπτυξη. Απασχόληση πάθους σε άρδευση του λόγου. Με τα μαθηματικά κανείς διαχωρισμός ή μετατόπιση της διαχωριστικής γραμμής μου. Ομοούσιος εγώ του στίχου, δεν επεμβαίνω σε στατιστικές επιτυχίας ή ένταξης στον κανόνα. Ενεργώ με ανυπόθετες τάσεις δημιουργίας του. Συμβαίνει στίχος· επιμένοντας: το παλιό είναι η ανάμνηση· το καλύτερο ποίηση ΤΩΡΑ και τόσο πολύ ώστε να είναι – θέλει δε θέλει ο ποιητής – λιγότερο άτομο απ’ ότι συνεργός της λέξης, συμμέτοχος σε καταστάσεις τάξης και αναλογίας, χάους και πολυπλοκότητας της ιδεολογίας της διαύγειας.

Συν το πρωταρχικό αξίωμα: ο ποιητής είναι και πολίτης. Η επιστήμη του μέλλοντος είναι η ποίηση. Κάτι υπάρχει ΣΗΜΕΡΑ στο διαστημικό γονίδιό της, ώστε ν’ αναγνωρίζεται ακόμα.

Ιάσων Δεπούντης

Η Systema Naturae που κυκλοφόρησε εν μέσω δικτατορίας το 1969 λίγο πριν αναχωρήσει ο ποιητής για την Ελβετία αποτελεί ένα κορυφαίο έργο στην πορεία του Ιάσονα Δεπούντη. Είναι η Συμπάντια απάντησή του στην καταστροφή που γνώρισε ο τόπος του –η Κέρκυρα στη διάρκεια της Κατοχής. Μια γραφή πρωτοποριακή, δυναμική αλλά και σπαρακτική: έμαθε/ τους αδιάκοπους/ να κάνει/ στίχους/ και τι;

Τι μένει στον ποιητή; Ο λόγος για να μεταπλάσει την Αλήθεια του μέσα από αλλεπάλληλες γλωσσικές/μορφολογικές εκφάνσεις που ως τελικό προορισμό θα φέρει την απελευθέρωση του ανθρώπου μέσω της τέχνης και της επιστήμης που, στην αντίληψη (και στο έργο του) συγγενεύουν. Κι αυτό που δεν μπορεί να γίνει στη γη της καταστροφής επιχείρησε να το κατακτήσει στο Σύμπαν: Με το που κόλλησε για τα καλά η σκέψη ότι υπάρχει δυνατότητα να φτιάχνεις κάτι στο ανεξάντλητο διηνεκές, βγήκε από πάνω η άλλη της ανατροπής πως τα πολλά, αν όχι όλα συμβαίνουν σε αχρονική συνέχεια και σε ανόρατο και καθόλου μυστικό, σε έναν επίσης ανυπόθετο και όχι μεταφυσικό πολυμορφισμό.

Κι επειδή καμία άλλη ανθρώπινη δράση και ενέργεια δεν έχει μεγαλύτερη σχέση και δεν διαλέγεται τόσο άμεσα με τη φύση, όσο τα μαθηματικά και η ποίηση, για τούτο και βασίζει όλο του το έργο σε συμπληρώματα, εξισώσεις, στην ερμηνεία/εξοικείωση με το χάος, σε νεφελώματα και αστεροειδείς πλανήτες που δεν κάνουν άλλο παρά να προκαλούν (δημιουργούν) ποίηση.

Πάντως τελικός στόχος του παραμένει η ενεργοποίηση, η πρόκληση/πρόσκληση προς τον αναγνώστη που διαρκώς έχει απέναντί του και με τον οποίο διαλέγεται ακαταπαύστως.

Kεφαλλονίτικης καταγωγής (από την Πύλαρο), ο Ιάσων Δεπούντης γεννήθηκε στην Κέρκυρα στις 7.8.1919. Oι σπουδές του εκτείνονται σ’ ένα ευρύτατο χρονικό φάσμα (1941-1972) καθώς και σε ποικίλα επιστημονικά πεδία (Δίκαιο, Πολιτική Oικονομία, Παιδαγωγικά, Kοινωνιολογία, Ψυχολογία, Mαθηματικά), που μελέτησε σε Κέρκυρα, Αθήνα, Παρίσι και Ζυρίχη. Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1944, με μικρά ποιητικά φυλλάδια που διακινούσε ο ίδιος. Με τους Μιχάλη Κατσαρό, Νίκο Σπάνια, Tάσο Λειβαδίτη, Αλέξανδρο Αργυρίου εξέδωσαν το 1947 δύο τεύχη του περιοδικού «Θεμέλιο», που έκλεισε η Ασφάλεια τον ίδιο χρόνο (1947). Συμμετείχε στην έκδοση του κερκυραϊκού «Πρόσπερου». Στην Eλβετία εγκαταστάθηκε το 1969 λόγω της δικτατορίας. Ανέλαβε τη διεύθυνση του «ελληνικού σπιτιού» στο χωριό Trogen της Ελβετίας. Στην Ελλάδα επέστρεψε το 1984. Έφυγε από τη ζωή στις 21 Ιουνίου 2008 στη Ζυρίχη. Συνεργάστηκε με πολλά περιοδικά σε Ελλάδα και Ελβετία. Μετέφρασε Edgar Lee Masters και Benjamin Fondane.Υπήρξε στενός συνεργάτης του Mανδραγόρα, όπου εν ζωή δημοσίευσε οκτώ βιβλία του. Το αρχείο του βρίσκεται στο Μουσείο Μπενάκη.

«Μ»

Iάσων Δεπούντης, Systema naturae,
Δάσος από την ημερήσια Πυθία, Ποίηση,
Ε’ έκδοση
(Τελική θεώρηση με επίμετρο της Κατερίνας Θεοδωράτου και του Κώστα Κρεμμύδα),
φωτογραφία εξωφύλλου Κώστας Ορδόλης,
Μανδραγόρας 2016, σελ. 72,
ISBN: 978-960-592-021-0