Όλγα Οικονομίδου «Πορεία διαμαρτυρίας είναι η ποίηση»
Δεν είχα ποτέ η ευκαιρία να ταξιδεύσω στην Κύπρο, τα δραματικά γεγονότα όμως στη μεγαλόνησο έχουν επηρεάσει τη ζωή μου από τα εφηβικά μου χρόνια. Το 1957, ως μαθητής του Ανατόλια, είχα γράψει ένα ποίημα για την Κύπρο που το διάβασα σε όλο το σχολείο ενώ κατεβήκαμε μετά στο κέντρο της πόλης με το σύνθημα «Κύπρος – Ένωση» κι εγώ έφαγα άγριο ξύλο από την αστυνομία. Από το 1967 ως το 1971 γνώρισα πολλούς Κύπριους στο Λονδίνο, ενώ το 1974 με την εισβολή των Τούρκων, ήμουν υποδιοικητής του λόχου βαρέων όπλων ενός τάγματος πεζικού στη γενική επιστράτευση.
Με πολλούς Κύπριους ποιητές έχω μια μακρά γνωριμία ενώ ποιήματα μου βρίσκονται στα σχολικά βιβλία της Κύπρου. Το 1982 δύο σημαντικοί πολιτιστικοί φορείς, «Η Λέσχη Γραμμάτων και Τεχνών Β.Ε.» και το Παράρτημα Θεσσαλονίκης της Πανελλήνιας Πολιτιστικής Κίνησης (ΠΑΠΟΚ) οργάνωσαν υπό την αιγίδα του Δήμου μια διήμερη παρουσίαση 14 σημαντικών Κύπριων ποιητών στο κατάμεστο Θέατρο του Κήπου. Εισηγητής ήταν ο πρόσφατα βραβευμένος καθηγητής του Α.Π.Θ. βαθύς γνώστης της Κυπριακής ποίησης Γιώργος Κεχαγιόγλου ενώ οι 14 ποιητές ήταν ο Θεοδόσης Νικολάου, η Ντίνα Κατσούρη, ο Θεοκλής Κουγιάλης, ο Πολύβιος Νικολάου, ο Φοίβος Σταυρίδης, ο Άνθος Λυκαύγης, η Πίτσα Γαλάζη, ο Γιώργος Μολέσκης, η Έλλη Παιονίδου, η Νίκη Μαραγκού, ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης, ο Νίκος Ορφανίδης, ο Μιχάλης Πασιαρδής και ο Λεύκιος Ζαφειρίου. Ο πλήρης αυτός κατάλογος των συμμετεχόντων, τα στοιχεία της εκδήλωσης καθώς και το κλίμα και οι φιλικοί δεσμοί που αναπτύχθηκαν τις μέρες εκείνες υπάρχουν στην ανάρτηση που έκανα χρόνια αργότερα στο ιστολόγιο μου «Μυστικά και Ντοκουμέντα». Διατήρησα μάλιστα αλληλογραφία και ανταλλαγή βιβλίων με τους Γιώργο Μολέσκη, Λεύκιο Ζαφειρίου και Νίκο Ορφανίδη, περισσότερα χρόνια με τον Γιώργο Μολέσκη. Έγιναν προσπάθειες να συνεχιστεί αυτή η συνεργασία με τους Κύπριους ποιητές αλλά δυστυχώς δεν τελεσφόρησαν.
Μια σημαντική επαφή των Θεσσαλονικέων με τους Κύπριους ποιητές είναι τα μαθήματα δημιουργικής γραφής που ταξιδεύει τακτικά για να κάνει στη Λεμεσό η σημαντική ποιήτρια και δοκιμιογράφος Ευτυχία Αλεξάνδρας Λουκίδου. Πρόσφατα έγινε μάλιστα η παρουσίαση δύο ποιητριών του κύκλου της στη Θεσσαλονίκη.
Δεν πρέπει να ξεχάσουμε μια άλλη σημαντική μόνιμη παρουσία στη Θεσσαλονίκη ενός Κύπριου ποιητή από τα κατεχόμενα. Πρόκειται βέβαια για τον φίλο μας Ανδρέα Καρακόκκινο, με έντονη δραστηριότητα στη λογοτεχνία, όπως τα δικά του βιβλία, τη διαρκή ανθολογία του και τη συμμετοχή του στο Δ.Σ. της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης.
Φυσικά τους 14 ποιητές που παρουσιάσαμε το 1982 και είχαν εκδώσει ένα πρώτο βιβλίο μεταξύ 1960 και 1980, ακολούθησαν νέες γενιές Κύπριων ποιητών. Μεταξύ αυτών και η Όλγα Οικονομίδου που τον χρόνο της εκδήλωσης ήταν επτά ετών.
Μου άρεσαν τα Θαμνολίβαδα της Όλγας Οικονομίδου στις εξαιρετικά καλαίσθητες εκδόσεις του Μανδραγόρα. Πρόκειται για ένα βιβλίο με 48 ποιήματα και 10 χαϊκού που διακρίνονται για την ευρεία θεματολογία τους, την απλότητα, τη λιτότητα και τη σαφήνεια τους αλλά για την πρωτοτυπία τους σε σημαντικό βαθμό, με τον αιφνιδιασμό συχνά να ελλοχεύει στους τελευταίους στίχους κάθε ποιήματος.
Στα ποιήματα της Όλγας Οικονομίδου εκτός από την αγάπη, ιδίως για τη μητέρα της που έφυγε, και τη νοσταλγία για τα παιδικά και τα πρώτα νεανικά της χρόνια, κυρίαρχη θα έλεγα είναι μια, όχι σπάνια για την ποιητική ευαισθησία, αίσθηση εγκλωβισμού και ασφυξίας και μια τάση απόδρασης. Σίγουρα συντελεί σ’ αυτό η κρίση της μέσης ηλικίας. «Πορεία διαμαρτυρίας είναι η ποίηση», γράφει επιγραμματικά η ίδια.
Με την πρώτη αυτή συλλογή της, η Όλγα Οικονομίδου υπόσχεται πολλά. Από τη ίδια αποκλειστικά εξαρτάται ο βαθμός της ποιητικής της καταξίωσης τα χρόνια που έρχονται. Κύριος παράγοντας θεωρώ ότι είναι η ισόβια αφοσίωση της στην ποίηση. Της εύχομαι από καρδιάς κάθε επιτυχία.
Τόλης Νικηφόρου
[Όλγα Οικονομίδου, Θαμνολίβαδα] Σύγχρονη Ελληνική Ποίηση, έργο εξωφύλλου: Απόστολος Γιαγιάννος, εκδ. Μανδραγόρας, Αθήνα Ιούνιος 2023, σελ. 64, τιμή 10,60 ευρώ