Βάνια Σύρμου-Βεκρή
Τερματικός Σταθμός και άλλα διηγήματα
εκδόσεις Μπιλιέτο, Παιανία, 2019
Λόγω του μεγέθους του κάποιος θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει «βιβλίο τσέπης» όμως θα του ταίριαζε καλύτερα «εισιτήριο για τη γνώση». Μέσα στις δεκαέξι σελίδες του ξεδιπλώνονται εκτός από την ομότιτλη ακόμα πέντε μικρές ιστορίες: «Ο καζαμίας», «Η υπόσχεση», «Το σημάδι», «Χωρίς απάντηση» και «Στρώμα διπλό».
Η Βάνια Σύρμου-Βεκρή με τον συμπυκνωμένο λόγο της μας ξεναγεί στα σύντομα αφηγηματικά ταξίδια της, τα γεμάτα βιώματα, συναισθήματα, προσδοκίες αλλά και αναθεωρήσεις. Η στέρεα γραφή της, με διάχυτο το λυρικό στοιχείο, υποστηρίζει την αλήθεια των ιστοριών της, οι οποίες χτίζονται με αναδρομές στο παρελθόν αλλά και με σύγχρονες αφηγηματικές εικόνες.
Αν λάβουμε υπόψη ότι η συγγραφέας είναι φιλόλογος, μεταφράστρια, έχει κάνει μεταπτυχιακές σπουδές σχετικές με «Το Φύλλο και τα Νέα Εκπαιδευτικά και Εργασιακά Περιβάλλοντα στην Κοινωνία της Πληροφορίας» καθώς και ότι έχει μεταφράσει έργα πολλών μεγάλων, σε αξία και σε έργο, ξένων λογοτεχνών μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα πως η βοήθεια, που προσφέρει στους μαθητές της για την αξιοποίηση κάθε δυνατότητας, από την εφαρμογή της θεωρίας στην πράξη της λογοτεχνικής γραφής μέχρι την διεύρυνση της δημιουργικότητάς τους, είναι ανυπολόγιστη.
***
Κάθριν Μάνσφηλντ
Εξ αρχής το πρόβλημα, δύο διηγήματα
εκδόσεις Μπιλιέτο, Παιανία, 2019, μετάφραση Βάνια Σύρμου-Βεκρή
Πρόκειται για επιλεγμένη μετάφραση των διηγημάτων «Υπηρέτρια» και «Μία ιδανική οικογένεια», από την πρωτότυπη συλλογή «The Garden Party» της Νεοζηλανδής διηγηματογράφου Κάθριν Μάνσφηλντ.
Η ευαισθησία αντίληψης των πραγμάτων και οι ψυχολογικές συγκρούσεις των χαρακτήρων, που αναπτύσσονται από την συγγραφέα στα διηγήματα, τροφοδοτούνται από μία άλλη εποχή με διαφορετικές πολιτικές, κοινωνικές και εθνικές συνήθειες και συνθήκες. Αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η όλη διαδικασία να μεταφερθούν αυτούσια και άμεσα στο μεταφρασμένο κείμενο θα πρέπει να παρουσίασε δυσκολίες. Παρ’ όλα αυτά το αποτέλεσμα μας ανταμείβει με την αλήθεια του. Η μεταφράστρια των διηγημάτων, Βάνια Σύρμου-Βεκρή, κατόρθωσε να διατηρήσει το ξεχωριστό ύφος γραφής της Μάνσφηλντ, το οποίο παραπέμπει σε ποιητικό, και να αποδώσει θαυμάσια τα κείμενά της.
Επίσης, εκ του αποτελέσματος, ο μεταφρασμένος λόγος της Μάνσφηλντ θα μπορούσε κάλλιστα να χαρακτηριστεί και ως θεατρικός, δηλαδή με δυνατότητες να αποδοθεί ως θεατρικό δρώμενο.
***
Τζαίημς Τζόυς
Οδυνηρή Υπόθεση, διήγημα
εκδόσεις Μπιλιέτο, Παιανία, 2016, μετάφραση Βάνια Σύρμου-Βεκρή
Ο διάσημος Ιρλανδός συγγραφέας θεωρείται από τους πλέον σημαντικούς λογοτέχνες της εποχής και του είδους του τόσο από πλευράς επιλογής των θεμάτων του όσο και από τον τρόπο ανάπτυξης των κειμένων του. Επιπλέον, ο Τζόυς χειρίζεται τη μητρική του γλώσσα ιδιοφυώς διαφορετικά και διαμορφώνει νέες και δυσκολότερες μεθόδους λογοτεχνικής γραφής. Ως εκ τούτου, η ροή της αφήγησής του δεν είναι εύκολα κατανοητή από τον αναγνώστη. Αυτό τον χρήζει αυτόματα ως τον πιο δύσκολο προς μετάφραση συγγραφέα. Πράγμα το οποίο σημαίνει ότι απαιτείται ιδιαίτερη προσπάθεια, δεξιότητες ή μόχθος για την επίτευξη αυτού του σκοπού.
Η «Οδυνηρή Υπόθεση» του Τζόυς είναι ένα διήγημα με τόσες απαιτήσεις ώστε η μετάφρασή του θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «οδυνηρή υπόθεση» για κάθε μεταφραστή. Το αποτέλεσμα όμως που προέκυψε από την προσπάθεια της Βάνιας Σύρμου-Βεκρή αποδεικνύεται επιτυχές.
Κατερίνα Παναγιωτοπούλου