Σχετικά με την κριτική της κυρίας Κρις Λιβανίου για το βιβλίο “Ασέμνου, ερωτικές ιστορίες για ενήλικες“, στο μπλογκ “στίγμαΛόγου“.

Αξιότιμη κυρία Λιβανίου,
είναι κρίμα που δεν απολαύσατε αυτό το βιβλίο. Από τη μεριά μου, μπορώ να μεταφέρω στοιχεία από τη συζήτηση στην ομάδα ανάγνωσης που συμμετέχω.
Εκείνο που έκανε εντύπωση στους περισσότερους αναγνώστες ήταν ότι στις καλύτερες ιστορίες το ίδιο το κείμενο υπέβαλλε την απόλαυση. Για μια/έναν βιβλιόφιλο τούτο το χαρακτηριστικό είναι καθοριστικό, αφού παρακινεί στην ίδια δραστηριότητα από τότε που έγινε η πρώτη επαφή με τους μεγάλους μάστορες της γραφής, Έλληνες και ξένους.
Παρατηρούμε ότι το κριτικό σας μοντάζ περικόπτει το επεξηγηματικό μέρος του τίτλου, «ερωτικές ιστορίες για ενήλικες». Ως προς το ζήτημα της έλλειψης συνοχής που αναφέρετε, επομένως, θα είχατε δίκιο, αν, αφενός, δεν επιτυγχανόταν η σχετική αυτοτέλεια των ιστοριών, οι οποίες μπορούν να διαβαστούν ανεξάρτητα, κι αφετέρου αν δεν ενσωματωνόταν η καλοεπεξεργασμένη διηγηματική υφή. Η χαλαρή συνοχή, λοιπόν, αποτελεί ευκρινέστατο στοιχείο δομής. Ας σημειωθεί πάντως ότι η χρονική διαδοχή που προϋποτίθεται ή υπονοείται, κατά την εξέλιξη των κειμένων, δεν ξεφεύγει από μια εύλογη συνέχεια. Φανταστείτε, όμως, αν ολόκληρη η πεζογραφία ακολουθούσε τους κανόνες της γραμμικής συνοχής και της αρχής-μέσης-τέλους από ποια καλλιτεχνήματα θα στερούμαστε. Ήδη, τα όνειρα μιας τέτοιας λογικής παράγουν αρκετά τέρατα της παραλογοτεχνίας που κατακλύζουν την αγορά του βιβλίου.
Εκεί όμως που φαίνεται πραγματικά ότι διαβάζαμε άλλο βιβλίο είναι οι παρατήρηση σχετικά με την δορυφοροποίηση των χαρακτήρων γύρω από τη σεξουαλική ελευθερία. Πέρα από το ότι αντιφάσκει με τα όσα αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο της κριτικής σας, η πλειοψηφία των αναγνωστών της ομάδας εκτίμησε -εδώ, με δικά μου λόγια:- ότι το βάθος πεδίου των ιστορίων αποτυπώνεται ανάγλυφα τόσο στο υπαρξιακό όσο και στο κοινωνικό πλάνο. Μαζί με τους δυο βασικούς πρωταγωνιστές, οι υπόλοιποι χαρακτήρες, αντιμέτωποι με μια οικεία καθημερινότητα, επιχειρούν να αντικρύσουν τον εαυτό τους γυμνό, σ’ έναν κόσμο ιδιοτέλειας, ιδιωτικών οραμάτων κι αμφίβολων αισθημάτων. Εκτός και αν θεωρούμε πως για την οικοδόμηση της ανθρώπινης ταυτότητας, πάλι με την έννοια ενός κανόνα, χρειάζεται να επικροτούμε τον κυριολεκτικά ανεκδιήγητο αφηγηματικό “σανό” που εμφανίζεται σε μεγάλο μέρος της πεζογραφίας των ημερών μας.
Ορισμένοι αναγνώστες, όντως, ενοχλήθηκαν από τις σεξουαλικές περιγραφές. Οι εντυπώσεις αυτές υποχώρησαν, όταν συνεκτιμήθηκε το στοιχείο του ερωτικού ρεαλισμού, ειδοποιός διαφορά του οποίου από την πορνογραφία είναι η εναργής ερμηνεία και αποτύπωση των συναισθημάτων. Και δεν είναι μόνο αυτά τα στοιχεία του βιβλίου που προκαλούν τη συγκίνηση.
Ανεκδοτικώς, μια αναγνώστρια παραδέχτηκε πως με αφορμή το βιβλίο καλυτέρευσε η σεξουαλική σχέση με το σύζυγό της. Στα πειράγματα της ομάδας, που ακολούθησαν, η ίδια απάντησε ότι αν, γενικώς, δεν υπάρχουν εύσχημοι τρόποι να ερεθιστείς με τον σύντροφο που συζείς για 25 χρόνια, σίγουρα η λογοτεχνία αποτελεί έναν από τους πιο αξιόλογους. (Αν το επιδιώκει κάποια ή κάποιος, δηλαδή.)
Είναι, τελικά, απόριας άξιο πώς μια συγγραφέας με τη δική σας κατάρτιση, αξιοποιεί τούτη την τελευταία για να διαβάσει και να κρίνει ένα βιβλίο που θα προτιμούσε, κατά το γούστο της, να είναι μια νουβέλα ή μυθιστόρημα με αρχή-μέση-τέλος και όχι τις συγκεκριμένες ερωτικές ιστορίες που μένουν ανοιχτές μπροστά της.

Με εκτίμηση
πάντα φιλικά, αφού κρίνουμε για να κριθούμε,

Κατερίνα Βαγιανού

Υ.Γ. : Μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν έχω λάβει απάντηση γιατί το παραπάνω κείμενο δεν δημοσιεύτηκε στο blog “στίγμαΛόγου”, όπου το υπέβαλλα ως σχόλιο στη συγκεκριμένη κριτική.