Μουσική
Χρυσούλα Αγκυρανοπούλου | Θεόδωρος Κουρεντζής ή Όταν αναβλύζει η Πειρήνη
Ο Μύλλερ δονείται ως προανάκρουσμα του Σαχτούρη, o Πέρσελ του Τσέλαν, o Χαίντελ της Ζάκς. Οι αρετές του Θεόδωρου Κουρεντζή ανατείνουν διαρκώς το περιβάλλον του κειμένου: τα πάντα ανθίζουν ως επιτάφιος, η διαύγεια της σκέψης του επανέρχεται στους στύλους της απαρχής της ιδέας του συνθέτη, μέσω της μύησης των αποδεκτών του:
Το νιώθεις, είμαστε εδώ
λευκοί από χίλια
χρώματα, χίλια
στόματα από
άνεμο-καιρό, πνοή-χρονιά, καρδιά-ποτέ (1)
Στην συναυλία που δόθηκε στις 14/7 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το Χειμωνιάτικο Ταξίδι του Φραντς Σούμπερτ, μια συντεθειμένη ερμηνεία για τενόρο και ορχήστρα του Hans Zender, σε συνεργασία με το σύνολο Kyklos Ensemble, ήρθε στο φως όλη η σπαρακτική ποίηση ενός ρομαντικού, ξαναγραμμένη από τον δικό μας ποιητή, τον Θεόδωρο Κουρεντζή, ο οποίος διαθέτει το τάλαντο σπάνιο της αρχαίας γραφής, σφραγίζοντας στην καρδιά μας ένα ακόμη στίγμα της, ανά τους αιώνες. O τενόρος Keith
Stonum περιπλανήθηκε -φερέοικος οδοιπόρος της αγάπης-(2) αναδεικνύοντας την τεράστια κλίμακα των συναισθημάτων, στους απόηχους του πόνου και της μεταφυσικής μελαγχολίας που διέκρινε όλον τον 19ο αιώνα. Στο πλάι του, οι μουσικοί του Kyklos Ensemble στεφάνωσαν με την καταπληκτική τους ερμηνεία το ιδεώδες του. Και εδώ έγκειται η πρωτοπορία του μαέστρου: το γεγονός ότι ακούμε την μουσική του, τις λέξεις του, τα χρώματα, σαν νεογέννητοι που αντικρύζουν ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ τη ζωή. Εκπλήξεις αναδύονται σαν θαύματα, από το πέραν τερετίζουν φράσεις αλησμόνητες, οι ακροατές γοητεύονται από το άρρητο που επιτέλους παίρνει τον Λόγο και τον οδηγεί στην Λύρα, διότι αλλιώς προσλαμβάνουν τους ήχους, σαν το Hausspieler της Νέλλυ Ζάκς: «τον ακούς, μα διαφορετικά».(3)
Η σύλληψη, καλλιέργεια και απόδοση της σύνθεσης, εγγράφεται, κατά συνέπεια, από τον ίδιον τον μαέστρο, έτσι όπως διατυπώνεται από τον Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ στην αλληλογραφία του: «…Σε τούτο, να εκτελείς το κομμάτι στον σωστό χρόνο, όπως θα έπρεπε να πηγαίνει, με την κατάλληλη εκφραστικότητα και το κατάλληλο ύφος στην κάθε νότα, στην κάθε φράση κλπ., έτσι ώστε να φαντάζεται ο άλλος πως ο ίδιος ο πιανίστας είναι ο συνθέτης.»(4) Ιδού γιατί ο χαρισματικός αυτός μαέστρος θα διαγράψει στην ιστορία της μουσικής τη δική του, αέναη πορεία, όχι ως εκθαμβωτικός διάττων, αλλά ως ο βόρειος και σταθερός αστερισμός της κορωνίδας των ήχων. Αν μπορούσαμε να του δώσουμε ένα όνομα, σίγουρα θα ήταν αυτό του μύθου της Πειρήνης. Ως άλλος Πήγασος, χτύπησε με την οπλή του –προς έκπληξη των Μουσών- και ανάβλυσε η πηγή στον Ελικώνα.
Απ΄ αυτήν την πηγή πίνουμε όλοι μας.
Χρυσούλα Αγκυρανοπούλου
Ιούλιος 2014
—————————————————————————
1. Paul Celan, Του κανενός το ρόδο, Die Niemandsrose, μτφρ. Χ. Γ. Λάζος, εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 1995, σ. 177.
2. ΣΤΟΝ ΠΑΛΙΟ ΔΡΟΜΟ
Ένα θηρίο έφαγε την αγαπημένη μου. Είχαμε βγει περίπατο όπως πάντα, είχαμε δει και το σπίτι με τους μαίανδρους κι άρχισε να ψιλοβρέχει. Τότε βγήκε ένα ς σαλτιμπάγκος ντυμένος χρώματα παρδαλά να κάνει τούμπες και να γελάει μέσα στο δρόμο κι ούτε που ζητούσε χρήματα καθόλου. Πιο πέρα ένας άνθρωπος έπαιζε βιολί κοιτώντας κάτι παράξενα κόκκινα σύννεφα στον ουρανό.
Κι όταν δυνάμωσε η βροχή γίναν πολλά αυλάκια με νερό και παρασέρναν το αίμα.
ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ, Ο Περίπατος
3. Nelly Sachs, TeiledichNacht, DieletztenGedichte, Surkamp Verlag Frankurt am Main, 1971.
4. Γράμματα του Β.Α. Μότσαρτ, μτφρ. Αλέξανδρος Πανούσης, εκδ. Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Αθήνα 1991, σ. 117.
Share this Post