Χρονογράφημα
Δημήτρης Τζουμάκας | Το βράδυ «Η χορωδία των αντρών που ουρλιάζουν», στο «Ίδρυμα Νιάρχος». Οι φωνές τους είναι πάνω από τα ασυμμάζευτα σκουπίδια του Λεκανοπεδίου.- Πέμπτη. Βάρκιζα στα βραχάκια. Δυσκολεύομαι να μπω στο νερό. Ένας κωλόγερος κοιτάζει επίμονα τι θα κάνω. Και τα ρωσιδάκια με το πιρούνι πάλι είναι εδώ, να βγάλουν τα μάτια από το καβούρι.
Πρέπει να έχουν τα μάτια τους κλειστά; ρωτάω την επιβλέπουσα στην performance που βρίσκετaι σε εξέλιξη στην οδό Ελπίδος 13 στην πλατεία Βικτωρίας. Σσσσs μου λέει, ναι ναι. Είναι μια δωδεκαριά γυναίκες «σε εργαστήριο πηλού» που ακούνε μία χαλαρωτική μουσική και πλάθουν με τα δυο χεράκια και μάτια ερμητικά κλειστά σε μία από τις αμέτρητες περφόρμανς της documenta. Οι δέκα είναι μεσοανατολίτισσες με ωραία μεταξωτά μαντήλια, μία είναι αφρικάνα και η άλλη έντονα βόρεια Ευρώπη που τo ’χει πάρει πιο ζεστά απ’ όλες τις άλλες και παλεύει με τον πηλό. Μάλλον περί πλαστελίνης πρόκειται.
-«Ο απαγορευμένος μου καρπός» (Mon fruit Defendu) ζητάει επειγόντως συνάντηση. On m’a dit que tu cherches toujours une fille pour une rencontre sans prise de tête. Ca te dis qu’on se voit ? Αλάνι πού με βρήκες; Τι παροχές προσφέρεις;
Είμαι τιγρέσσα στο κρεβάτι. Εύγε! Κι εγώ χαμαί Λέων.
- Παρασκευή. Συμφωνία με τους δανειστές, αλλά όπως λένε πιο εύκολα θα πάρουμε την Πόλη παρά το χρέος! Μπορούμε αν ακολουθήσουμε το σφιχτό πρόγραμμα να βγούμε συντόμως στις αγορές. Είμαι μέσα στις αγορές, είμαι για αγορές τώρα, θα πεθάνω μέσα στις αγορές και στα σκουπίδια. Τι το καλύτερο!
Περνάω από την πλατεία Κοτζιά με τα βρωμερά περιστέρια της, όπου απτόητο συνεχίζεται το χάπενιν με το φαγητό τις Documenta. Ο κάθε περαστικός μπορεί να σταματήσει και να πάρει κουπόνι και να κάτσει να φάει μαζί με άλλους «τα απορρίμματα ενός φρικτού σκυλοφαγιού» για να δει πώς συμπεριφέρονται οι συνδαιτυμόνες. Και πέφτουν λεφούσι οι άστεγοι, οι λούμπεν και οι εκλεκτικιστές της art povera. Η περφόρμανς της φτώχειας και η φτώχεια της περφόρμανς. Ο θρίαμβος της θρασύτατης Documenta.
Έχετε να μου δώσετε κάτι να μαγειρέψω; με ρωτάει μία θλιβερή ύπαρξη
Άλατα, έχω άλατα μαζέψει στον αυχένα. Σηκώνω το κεφάλι μου και τρίζει και κάνει κρακ κρακ το σβέρκο μου όπως κάνουν μερικοί νευρικοί με τις κλειδώσεις των δαχτύλων, ένας θόρυβος από αναμοχλεύσεις αρθρώσεων και μαύρα βότσαλα στη Νίσυρο. Δεν μπορώ να σηκώσω το κεφάλι μου να ατενίσω το μπαλκόνι μου φορτωμενο ανθισμένες πικροδάφνες. Κρακ κροκ κροκάνθρωπος για περφόρμανς των γερμανών εικαστικών.
Δεν τηλεφωνώ στο Σύδνεϋ, δεν τηλεφωνώ. Δεν έχω αντοχές.
- Χαράς Ευαγγέλια. Σάββατο, πάντα Ιούνιος. Είναι πολύ καλύτερα η Μαρία-Ναυσικά. Βρήκε την άκρη! Ισορρόπησε! Είδε χτες, μου λέει η Αρετή, τον ψυχίατρο, ο οποίος παραδέχτηκε ότι ο «αποσυντονισμός» της οφείλεται στην έλλειψη Β12. Κάτι που οι Αυστραλοί γιατροί το αμφισβητούσαν και η Μαρία είχε σκάσει. Αυτός είναι Βρετανός.
Η ζέστη ανεβαίνει, τα σκουπίδια συσσωρεύονται στους δρόμους καθώς οι οδοκαθαριστές ζητούν μόνιμη θέση εργασίας. Πάλι σκίστηκε το παντελόνι μου και πήγα στο ράφτη απέναντι να μιλήσω και λίγο με το Ναίμ που βγήκε από το Νοσοκομείο αλλά δεν ήταν εκεί, στο πόδι του ήταν ο Ρόκο που δεν μιλάει ελληνικά. Του δείχνω το σκίσιμο κουνάει το κεφάλι του. Γίνεται ουρά στο μαγαζί, όλο γυναίκες, γιατί ο Ναίμ κάνει μπαλώματα και διορθώσεις με μία δραχμή. Είναι ξένες, αλλά και Έλληνίδες, μου θυμίζει το ραφείο του Κουλούρη μόνο που εκεί υπερίσχυε το αντρικό φύλο και οι αριστεροί. Μία υψηλόσωμη Ελληνίς μπαίνει και ζητάει τις κουρτίνες της. Ψάχνει, τις βρίσκει ο Μπαγκλαντές, –τι σου δίνω; ρωτάει αυτή. Δύο, λέει αυτός! Τόσα πολλάααα! ενίσταται η πελάτις. Είναι φίλος μου ο Ναίμ επιμένει, ένα ευρώ μου παίρνει. Λοιπόν ένα θα σου δώσω.
Ζέστη και συννεφιά. Μπάνιο στο Λαύριο. Μετά με τα πόδια μέχρι το Σούνιο. Ολομόναχος στα βράχια. Γυμνός και αχινοί από κάτω. Μετά αστραπές και βροχές και οι πέρδικες, που είχαν μαζευτεί να μου κάνουν παρέα και τα λέγαμε, χώθηκαν σε απόγκρεμο βαθούλωμα. Νερό πολύ, γίναμε Αυστραλία. Γυρίζω από το Σούνιο πάλι στο Λαύριο με τα πόδια για να πάρω το λεωφορείο. Το λεωφορείο αργά το απόγευμα τσαλαβουτάει στα νερά, κολλάει και ξεκολλάει.
- Κυριακή. Γίναμε Αυστραλία. Όλη τη μέρα μέσα, ούτε παζάρι ούτε τίποτα, καθώς βρέχει καταρρακτωδώς. Έχω βάλει και την Αμνησία στον άλλο υπολογιστή, αλλά δεν βρίσκω χρόνο να τη δουλέψω! Παίζω λίγο σκάκι και ενημερώνω το Ημερολόγιο. Κάνω λάθη και βλέπω ότι οι φίλοι μου που κάποτε με διορθώνανε δεν αντιδρούν πια. Μάλλον βαρέθηκαν.
Κάθε βράδυ κοιμάμαι μόνος. Το πρωί μόνος, με συντροφιά αυτό το άθλιο θρηνώδες χωρίς θρήνο, γουργούρισμα των περιστεριών, σαν τον ήχο της κουκουβάγιας. Κοιτάζω έξω τη βροχή που τόσο μου λείπει από το Σύδνεϋ. Εκεί οι βροχές είναι μέρος του όλου κλίματος, εδώ πράγμα λασπώδες, περνάνε που και που κάτω από το μπαλκόνι μαυριδερά πλάσματα, με ομπρέλα ή χωρίς, μπροστά από τα νέα απορρυπαντικά που κατσικώθηκαν κάτω από το διαμέρισμα. Κάτι κινείται στο απέναντι παράθυρο της πολυκατοικίας. Ένας ίσκιος, μια ιδέα, ο θάνατος που περνάει και κλαδεύει τέτοια ώρα, ό,τι ακόμη αναπνέει.
- Δευτέρα. Τα ασήμαντα που γράφω ΔΕΝ είναι επιλογή. Δεν υπάρχουν σημαντικά γι’ αυτό τα γράφω. Αλλά δεν υπάρχουν κι ασήμαντα. Σήμερα βγήκα πήρα ψωμί, ξινόγαλο και να δω τι παίζει πολιτιστικά στα πέριξ. Έφτασα μέχρι το παλιό Χρηματιστήριο όπου γίνεται μια μοντέρνα εικαστική έκθεση με αφορμή τα 175 χρόνια εθνικής Τράπεζας. Τι ωραία να ζούσαμε 175 χρόνια! Η τράπεζα εδώ ζωντανή μέσα στα σκουπίδια που συσσωρεύονται με 32 βαθμούς σε ένα χώρο που έχουν αυτοκτονήσει ουκ ολίγοι. Η Έκθεση είναι, όπως είναι πια λίγο πολύ, όλες οι εκθέσεις. Ποια πάπια; Ούτε νόημα, ούτε ενότητα, ούτε αισθητική συγκίνηση, ούτε πολιτική κατεύθυνση, μηδέν σκέψη. Γιατί έρχομαι; Τουλάχιστον ο χώρος έχει ενδιαφέρον και καθώς είμαι μόνος πέφτει ένα τηλεφώνημα από τον Στέφανο που το παίζει ο μεγάλος αδελφός, ενώ εγώ είμαι μεγαλύτερος και μου λέει ότι δεν πρέπει να τρώω αλάτια, ζάχαρη και δημητριακά, ούτε μπανάνες, πορτοκάλια, ντομάτες να φτιάξω τη διατροφή μου ανάλογα με την ομάδα αίματος και να πάω εξάπαντος να δω την ομοιοπαθητικό του, ο μόνος τρόπος να αντιμετωπίσω αρθριτικά και ψωρίαση κι όχι με τους βιομηχανικούς γιατρούς,.
Ο Κώστας Κυριακάκης φιλοξενεί στην Ηώς μια έκθεση με θέμα «την κόλαση εντός και εκτός», λίγα έργα. Πάντα με συγκλονίζει η δουλειά των ψυχικά ασθενών. Θυμάμαι τη συγκλονιστική Έκθεση που είδαμε με την Ευρυδίκη στο Μπενάκη επί της Πειραιώς με έργα καλλιτεχνών ψυχικά ασθενών που υπήρξαν θύματα του προγράμματος ευθανασίας των ναζί την περίοδο 1939-44.
- Σήμερα η Πλάτωνος άδει στο Ίδρυμα Νιάρχου. Είδα γιατρό Κυριακούλα. Μου έγραψε εξετάσεις, μιλούσαμε επί πολύ για το παζάρι, τη «μόνη μας διασκέδαση». Αυτή πάει από τις πέντε το πρωί και τα Σάββατα με ταξί και φακό στο χέρι. Συμφωνήσαμε ότι μπορεί να έχουμε ψυχολογικό τραύμα αφού συνδεόμαστε τόσο πολύ με τα πράγματα. Πρέπει να αρχίσουμε να πετάμε Αλλά δεν μπορούμε να τα αποχωριστούμε. Ίσως να βρούμε ένα τρόπο να πουλάμε. Μέσω του Ιντερνέτ; Δεν λέει!
Πάλι τηλέφωνο από το Στέφανο. Με ρωτάει αν έχω κοντά Βασιλόπουλο. Είναι ψηλά στην Πατησίων! Τι ψηλά; Να πάς να πάρεις ανανά. Χυμό ανανά σε χάρτινη συσκευασία. Καλά θα πάω. Να τον πάρεις και να τον κουνήσεις καλά. Δεν διατηρείται πολύ, στο ψυγείο ανοιχτός τρεις μέρες το πολύ. Θα δεις βελτίωση. Και μετά με ρωτάει: –Τι βλέπεις; –Τίποτα. –Εσύ θα μου πεις «τι βλέπεις», τον ρωτάω. –Τίποτα μου λέει κι αυτός. –Αυτοί είναι δεξιοί. Τους ενδιαφέρουν τα δημοσιονομικά κι όχι η αληθινή Οικονομία. Πιπιλίζουν συνέχεια το χρέος και αφήνουν την οικονομία να διαλύεται. Ναι αλλά δεν τους αφήνουν κι οι απέξω, λέω. Ανοησίες, αυτό είναι ρεπορτάζ. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να έχουν να πληρώσουν τους μισθούς. Να ανακυκλώνεται το χρήμα με δανεικά. Αντί να φροντίσουν οι ίδιοι να παραγάγουν ιδέες, αντί να ενισχύσουν τους νέους ανθρώπους με τις καινοτόμες ιδέες, τους αφήνουν να φεύγουν στο εξωτερικό και η χώρα στερεύει. Έτσι ήταν όλες οι κυβερνήσεις. Το είδα όταν ήμουν (υπουργός) στο Εργασίας. Τα δημοσιονομικά είναι δικά σας, η Οικονομία είναι δική μας μου είπε ένας μεγαλοσχήμων, επιχειρηματίας της αρπαχτής. Κι έχουν τα παπαγαλάκια τους στα μίντια. Για να παίρνουν τα θαλασσοδάνεια να μας βάζουν 98 δις μέσα που θα τα πληρώσω εγώ κι εσύ να αγοράζουν αυτοί τις επαύλεις και τα άλογα. Το μαύρο χρήμα διακινείται από ανθρώπους που με δολιότητα προβαίνουν σε κακουργήματα και εμφανίζονται ως ..επενδυτές ή ακόμα και ως ευεργέτες που ξεπλένουν σε πάσης φύσεως «ιδρύματα» και δυστυχώς και σε δημοκρατικούς θεσμούς αγοράζοντας κανάλια και εφημερίδες. Το ερώτημα ετέθη Δημήτρη : Με τη δημοκρατία ή με τη διαπλοκή και τη Μαφία. Και να πας να δεις την Ελένη, θα την πάρω τώρα τηλέφωνο, ωραίος τύπος και εναλλακτική γιατρός. Χρειάζεσαι άλλη προσέγγιση και αλλαγή διατροφής.
Λούζομαι στο μπάνιο με ανοιχτή την πόρτα και ανοιχτά τα μάτια κι απέναντι είναι ένα έργο της Ντίνας Τουρβά που θα με σκοτώσει άμα το δει έτσι όπως το άλλαξα. Ήταν μισοτελειωμένο εδώ που τα λέμε και πρόσθεσα φωτογραφίες από ζητιάνους και το πτώμα ενός αυτόχειρα από φωτογραφία που τράβηξε η Γούλη Σούμπαση στο Παγκράτι. Ο αυτόχειρ φοιτητής πήδηξε από το πέμπτο όροφο κρατάει στο χέρι του ένα πεντάευρω για την Αχερουσία, από πάνω του ένα σεντόνι σάβανο σαν του Ιησού.
- Τετάρτη. Σήμερα ο κοριός του Μαγιακόφσκι από το Πολιτιστικό Στέκι ΚΕΘΕΑ στη Στέγη. Θα πάω, πολιτιστικός συντάκτης θα γίνω, αλλά αξίζει να παρακολουθήσω όλες τις εκδηλώσεις για τα παιδιά της απεξάρτησης, γι αυτούς που επικράτησαν των τοξικών και του θανάτου και κερδίζουν καθημερινά τον αγώνα της ζωής.
Έκανα εξετάσεις αίματος στο κέντρο Παπανδρέου. Κόσμος, γερόντια, εκνευρισμός. Ζέστη. Ανέβηκε πολύ η θερμοκρασία, είναι για θάλασσα. Δεν πολυκυκλοφορούσα το πρωί και με εντυπωσιάζει ο αριθμός των ατόμων που με σταματάει για να μου ζητήσει χρήματα.
Μπάνιο Νο 8. Τι ωραία η θάλασσα από τα βραχάκια τη Βάρκιζας!
Πολύ κόσμος στη Στέγη μετά. Είναι δωρεάν η είσοδος, γι αυτό δεν βρήκα θέσεις. Αλλά υπάρχουν κι άλλες εκδηλώσεις «ενάντια στο στίγμα και στον αποκλεισμό». Παρακολούθησα προβολές για τη δράση του ΚΕΘΕΑ και περίμενα υπομονετικά για τη συναυλία των Encardia και Terra Voce. Εξαιρετική. Οι Encardia είναι το συγκρότημα που μας γνώρισε τη μουσική της Κάτω Σικελίας (Το αλάτι της Γης, kalinifta, Pizicarella, tarantela κλπ. και οι Terra Voce γυναικείο πολυφωνικό συγκρότημα με μουσικές απ’ όλο τον κόσμο. Συγκινητική και η παρουσία των παιδιών με τα κρουστά την Κroustodia: «Άμα θέλεις μάνα σχώρνα με, πάντα εγώ θα βγαίνω στη ζωή».
- Πέμπτη. Μπάνιο Nο 9, στη Βάρκιζα. Μετά στην Ελένη την ομοιοπαθητικό. Δύο ώρες ανάκριση, Τα γνωστά εναλλακτικά: κρύο ή ζέστη; αλατισμένα φαγητά ή γλυκά; Περισσότερο ψυχολόγος, «στρεσολόγος», συμπαθέστατη, ερωτεύσιμη και το ξέρει. Αλλά επαγγελματίας.
Στην Αλκυονίδα «Τι κι αν έπεσε ο Γράμμος, εμείς θα νικήσουμε». Σίγουρα. Κανένα σχόλιο για τα γκολ που τρώμε. Τρέχω να προλάβω συνάντηση με Καλουδιώτη και Δ. Φύσσα στη Φωκίωνος Νέγρη. Ο Δημήτρης μας εγχειρίζει το τελευταίο του βιβλίο Μουσείο Λαογραφίας.
Δημήτρης Τζουμάκας
Share this Post