Ποίηση
Χαρά Χρηστάρα | Ποιήματα (1981-2015)Ρήμα το ρήμα,
ταιριάζοντας τη λέξη με τη λέξη
ξαναγεννιέται θαρρετή η φωνή μου
κι ας κόβει ο λυγμός
τις συλλαβές μου
Ένας αξιοπρόσεκτος όγκος της μέχρι σήμερα δουλειάς της περιλαμβάνεται στο νέο βιβλίο της Χαράς Χρηστάρα όπου συγκεντρώνονται σε διάστημα 35 χρόνων οι δεκαέξι ποιητικές της συλλογές, από την πρώτη της εμφάνιση στα γράμματα το 1981 μέχρι σήμερα. Ο αναγνώστης μπορεί εναργέστατα να παρακολουθήσει την ωριμότητα της γραφής απ’ το ξεκίνημα, την ποιητικότητα και την αισθαντικότητα των στίχων, την αυστηρή διάταξη των λέξεων με τέτοια οικονομία και ακρίβεια ώστε από το πρώτο μέχρι και το τελευταίο ποίημα, ανάμεσα στην κάθε στροφή της Συγκεντρωτικής έκδοσης να αναδεικνύεται η ουσία της ποίησης.
Ο ξεκάθαρα προσωπικός τόνος, η αγωνία της ατομικής παρουσίας/πορείας (Δεν μένει πια παρά να/ πετάξω/ στην τελική ευθεία του κινδύνου) ή: (Κάθομαι και αναρωτιέμαι/ πού να κοιτάξω για να ζήσω), δίνουν σταδιακά τη θέση τους σε μια οικουμενικότερη γραφή από το ατομικό περνά και εντάσσεται –δίχως να απεπμολεί την ατομικότητά του– στη θέαση του όλου: (Κίνδυνος διαμελισμού από διερχόμενα καράβια,/ καταιγίδες προετοιμάζονται μέσα στη νηνεμία/ τα χέρια ερωτηματικά/ γαντζώνονται στο πουθενά για την επιβίωση// Αδιαίρετος ο ορίζοντας/ παίζει με την απουσία λύσης).
Οι λέξεις, το υλικό της διάσωσης και της ελπίδας, είναι ταυτοχρόνως το πολύτιμο μέταλλο της γραφής-διαφυγής αλλά και του σμιλεύματος της τέχνης της. Γιατί στην Χρηστάρα δεν αρκεί η προσωπική λύτρωση αφού ισότιμη αξία μέσα της εμπεριέχει και το τελικό αποτέλεσμα –το ποίημα ως καλλιτεχνική πρόταση και υπόσταση. Πλήθος οι μεταφορές, οι παρομοιώσεις, τα σχήματα λόγου, οι εικόνες, οι απλές και ταυτοχρόνως άκρως ποιητικές φράσεις: θ’ αναδυθώ απ’ τον πυθμένα/ όπου φωλιάζει η ζούγκλα της θάλασσας, ή ο νηφάλιος αυτοσχεδιασμός του ονείρου, ή οι αναστολές κλυδωνίζονται και τρίζουν, ή Πόσες φορές πρέπει ο ήλιος να μεσουρανήσει/ το φως να εισχωρήσει στα οστά μας/ για να ψηλώσουν πάλι τα δέντρα στην αυλή μας;
Ο χρόνος και ο κόσμος παραμένουν οι σταθερές στη διαχείριση του ποιητικού της σύμπαντος, εκεί όπου τα ερωτηματικά συνομιλούν άλλοτε με την απελπισία και άλλοτε με την προσδοκία τής έστω κι επώδυνης λύτρωσης. Και πάντα μέσω της ποίησης: Το μεροκάματό μας/ απλήρωτες επιταγές/ Το πιάσιμο στη σκάλα γλιστερό/ Γυαλιστερό το πάτωμα/ και παγωμένο// Ο κλοιός των έξω γεγονότων/ πολιορκεί τη σκέψη μας/ Στο μέτωπο των ποιητών/ σκυφτές ρυτίδες.
Από τις σημαντικότερες ποιητικές παρουσίες της γενιάς της η Χαρά Χρηστάρα πλάθει στίχο το στίχο τη ζωή και τις αγωνίες του κόσμου της –όλου του σύμπαντος κόσμου– με τη βεβαιότητα της τέχνης και τη γενναιότητα της ζωής που μια τέτοια απόφαση προϋποθέτει:
Η εσωστρέφεια κλείνει το γόνυ στην αναμονή
Κυκλικά περάσματα από
το λόφο της σύνεσης δεν ωφελούν
Με καινούργιες λέξεις
θέλω να κεντήσω τον καμβά μου,
να πορευτεί ο μέσα κόσμος
χέρι-χέρι με τον έξω
Κρυφές οι διεργασίες
Η θράκα της ελπίδας
δεν μ’ εγκαταλείπει, κάνει υπομονή
(«Εσωστρέφεια»)
H Xαρά Xρηστάρα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1957. Σπούδασε στο Παρίσι κοινωνιολογία, γλωσσολογία, εθνολογία και εθνομουσικολογία και είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος κοινωνικής ανθρωπολογίας από την E.H.E.S.S. Ποιήματά της δημοσιεύτηκαν σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά και ανθολογίες. Έχει εκδώσει δεκαέξι ποιητικές συλλογές και τρεις συγκεντρωτικές εκδόσεις. Από τον Μανδραγόρα κυκλοφορούν τα βιβλία της Υπόγεια ρεύματα (2008), Ποιήματα 1981-2008 (2009), Δωρικά (2010), Αυτοανθολόγηση 1981-2010, Δίγλωσση έκδοση (2014) και Παρουσίες-Απουσίες (2014).
«Μ»
Συγκεντρωτική έκδοση,
Μανδραγόρας,
Φθινόπωρο 2015,
σελ. 448,
ΙSBN: 978-592-019-7
Share this Post