Η αγάπη ζει χωρίς γραμματική εκεί που η μετοχή είναι απεριόριστη
Ποτέ
Δεν μπορεί να είναι πιο όμορφος
Από σένα
VI
[ ] Για να υποκαταστήσω κάτιΠου δεν ξανάγινε ποτέ
Στην ιστορία της μουσικής:
Τον τρόπο που με κοίταγες
Και γινόταν ξαφνικά Μάρτιος
Ο τίτλος της συλλογής προέρχεται από το ομώνυμο τραγούδι του Λέοναρντ Κόεν αφιερωμένο στην τότε σύντροφό του στην Ύδρα, τη Νορβηγίδα Jensen Ihlen. O υπότιτλος, όπως μας πληροφορεί ο συγγραφέας ήταν ο τίτλος συλλογής που επρόκειτο να κυκλοφορήσει ο Νίκος Καρούζος τα ποιήματα έγραφε στο μπαρ Dada την περίοδο 1984-86 για τη μικρή Μαρία, κόρη του συνιδιοκτήτη του μπαρ και μπάρμαν Σταύρου Καράλογλου. Τελικά εκείνα τα ποιήματα του Καρούζου κυκλοφόρησαν το 1997 με τίτλο Θρίαμβος χρόνου, από τις εκδ. Απόπειρα.
Σαράντα πέντε ποιήματα-ωδές που με τόνο λυρικό εξυμνούν την γυναικεία παρουσία και ταυτοχρόνως εκφράζουν οδύνη για την απώλεια. Υπάρχει η αίσθηση ότι η σπαραξικάρδια γραφή συντελέστηκε απνευστί σχεδόν χωρίς προγραμματισμό με μόνο μέλημα να διατυπωθούν αισθήματα που κατακλύζουν. Δεν είναι παρόλα αυτά η τραγική όσο η ερωτική αίσθηση που εντέλει βαραίνει. Υπάρχουν στίχοι ενδιαφέροντες που μένουν καταγεγραμμένοι στον συμπάσχοντα αναγνώστη. Δεν έχει σημασία η τεχνική τόσο όσο το περιεχόμενο που θέλει να εκφράσει/εξωτερικεύσει ο συγγραφέας: να πλάσει μια φανταστική ιστορία μ’ ένα φανταστικό ίνδαλμα-μούσα που θα γίνει βίωμα υπαρκτό κομμάτι και σαρξ από τη δική του ζωή. Να προβάλει μέσω του φανταστικού ένα δικό του αίτημα-φόβο; Να λυτρωθεί από μια αβάστακτη απώλεια που ποτέ δεν υπήρξε; Ένας μύθος που γίνεται απτή παρουσία στα μάτια του;
Δεν έχει σημασία η απάντηση όσο η διατύπωση της πληγής από ένα αντίο που ποτέ δεν ειπώθηκε, από μια παρουσία-απουσία που είναι ίδια η αγάπη «που μόνο μπορεί να συνεχίζεται» σε έναν επινοημένο κόσμο: «θα συνεχίσεις να υπάρχεις// Όσο ανύπαρκτη κι αν είσαι/ Εσύ θα υπάρχεις». Να ξεχωρίσω το 44ο ποίημα με το πολύ επιτυχημένο «Να θυμηθώ»…. «Να μη σε χάσω». Ίσως το καλύτερο της συλλογής.
Κωνσταντίνος Α. Κρεμμύδας