Ποίηση
Δέσποινα Δεμερτζή | Ασκήσεις ΑπωλείαςΕπίμονες μεγάλες ιστορίες για τα σπίτια που μας σύλησαν
Τα παραπλέω τα νησιά, όλο τα παραπλέω
–παράξενο̇ θαρρείς και δεν τ’ αγάπησα όσο θα ’πρεπε
Μα τι τα θες, είν’ οι καιροί θολοί και τα λυχνάρια λίγα
κορμιά ποτάμια να σου στέκονται […]
Καταραμένο κι ανελέητο ταξίδι από παρακαμπτήριες
στην άλλη όχθη του καθρέφτη, στην περιπέτεια της λησμονιάς
στο άμα και στο θάμα, στα ωριμότερα τοπία μας
στο πότε και στο χτες, στις φλύαρες πτυχές της σιωπής σου
στα καθημερινά, μικρά, χαριτωμένα εγκλήματά τους…
(«Εντολή», σ. 11)
Tρίτη ποιητική συλλογή της Δέσποινας Δεμερτζή, που μέσα από προσωπικές διαδρομές συνθέτει την ποιητική της φόρμα στον απόηχο της έννοιας αλλά και της ουσίας ειδικών και γενικευμένων απωλειών.
[…] τύπος άγνωστος στη μνήμη.
Δεν ανασύρεται με τίποτα.
Όλη η εντρύφηση στα λεξικά πήγε χαμένη τότε
Απώλετο
Ίσως επειδή τρομοκρατούμαι Όλλυμι
Σβήνω και χάνομαι πού πάω Όλλυμι;
Η απειλή παρούσα μη χαθώ
Να μη χαθώ φοβάμαι, την απώλεια…
(“Πώς κλίνεται το ρήμα Όλλυμι”, σ. 13).
Η συλλογή χωρίζεται σε δύο ενότητες, από επτά (7) ποιήματα η καθεμία. Η δεύτερη ενότητα περιλαμβάνει επίσης τρεις καρτ ποστάλ (σ.σ. ποιητικά ενσταντανέ) και ένα Υστερόγραφο (3+1=4). Να θυμηθούμε τους άπειρους συμβολισμούς του τέλειου, κατά τους Πυθαγορείους, αριθμού 7 (το άθροισμα του 3 και του 4 που αντιστοιχούν στα τέλεια σχήματα, τρίγωνο και τετράγωνο). Όπως επίσης τον χωρισμό, κατά τους Αρχαίους Έλληνες, των ωκεανών του κόσμου σε 7 θάλασσες… Το υγρό στοιχείο αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα και των ποιημάτων της Δέσποινας Δεμερτζή, ιδίως της δεύτερης, μετά τις Ασκήσεις απωλείας, ενότητας: Το νερό και τρεις καρτ ποστάλ, όπου οι καρτ ποστάλ εμφιλοχωρούν ανάμεσα στους τίτλους των επτά ποιημάτων της –ένα για κάθε μέρα της βδομάδας. Το νερό, ως στοιχείο ροής, παρασύρει στο διάβα του εξαγνιστικά μνήμες, όνειρα και εφιάλτες, για να επέλθει η κάθαρση. Το νερό, που τελικά γίνεται η θάλασσα των ταξιδιών,
Αχ, πώς πεθύμησα ένα ταξιδάκι, είπε η θάλασσα
Να βάδιζα επάνω σε γραμμές
λησμονημένων τρένων
της απόλυτης ελευθερίας, του ανοιχτού ορίζοντα των ωκεανών.
“Ανήκω στη θάλασσα” θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε σε έναν τίτλο τον ποιητικό αισθαντικό τόνο της Δέσποινας Δεμερτζή που μετεωρίζεται και αδημονεί να μεταπλάσει το αδιέξοδο σε λύτρωση γνωρίζοντας πως η σκοτεινή ακινησία του μαύρου γιαλού δεν είναι παρά η πίσω όψη του φωτός.
Σαν από χρόνια ν’ ανήκω στη θάλασσα
και λαχταρώ με τη ματιά μου το κύμα.
Σαν πόσα δέχεται το κύμα χρώματα
τ’ ουρανού το χρώμα το χρώμα του βράχου χρώμα
κόκκινο κίτρινο πορτοκαλί του βράχου στο νερό
άσπρο του βράχου στο νερό
διαύγεια που επιπλέει απροσδόκητη
αεικίνητο του ήλιου δίχτυ στο νερό
άσπιλο φως μέσα στο φως
φως στο νερό με κύμα χωρίς κύμα
φως στο νερό να παίζεις με το κύμα
να είσαι εκεί έτσι απλά και το νερό να σε δέχεται
για να τα βλέπω όλ’ αυτά ανασαίνω
για να τα ξέρω όλ’ αυτά ανασαίνω
για να τα είμαι όλ’ αυτά ανασαίνω…
(«Δευτέρα, Η όψη του νερού», σ. 22-23).
Ποίηση σταθερών διαδοχικών σταδίων, καλά οργανωμένων διαλογισμών, επαγωγικής ανασυγκρότησης, ποίηση διάφανη και εικονοποιητική. Ένας ύμνος στη θάλασσα, μία ωδή στη ζωή. Μια συλλογή που παρακολουθεί τη συνέχεια των περιπετειών της ανθρώπινης ύπαρξης, αναδεικνύοντας τη συνείδηση ως πυξίδα πλεύσης μπροστά στο διαρκές άγνωστο που μας περιβάλλει…
Η Δέσποινα Δεμερτζή γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε Νεοελληνική Φιλολογία, ξένες γλώσσες και Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων. Έζησε στο Λουξεμβούργο και στις Βρυξέλλες, όπου ασχολήθηκε επαγγελματικά με τη μετάφραση. Σήμερα ζει και εργάζεται στην Αθήνα ως εκπαιδευτικός δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Έχει ασχοληθεί με τη διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων και υπήρξε συνεργάτης του περιοδικού «Μανδραγόρας». Ποιήματά της έχουν διαβαστεί με την αφορμή εκδηλώσεων στις Βρυξέλλες και στην Αθήνα και έχουν μεταφραστεί στα ιταλικά, αγγλικά και γερμανικά. Οι «Ασκήσεις απωλείας» είναι η τρίτη ποιητική της συλλογή.
«Μ»
εκδόσεις Μανδραγόρας,
Αθήνα Δεκέμβριος 2014
σελ. 40
ISBN: 978-960-9476-88-1
Share this Post