Στον καινούριο «Mανδραγόρα», τεύχος 44, θα διαβάσετε:
- Αναφορά στον Νίκο Καρούζο
Παρουσιάζεται για πρώτη φορά συνέντευξη που είχε δώσει ο ποιητής το 1979 στους Απόστολο και Αριστείδη Γιαγιάννο και είχε από τότε μείνει αδημοσίευτη στο αρχείο τους.
Στη συνέντευξη ο Ν.Κ. μιλάει για την Ελλάδα, την τέχνη, την κριτική και τους κριτικούς με τρόπο που παραμένει και σήμερα επίκαιρος. Χαρακτηριστικό απόσπασμα:
Όταν λέω ότι η Ελλάδα είναι καθολική και άγρια Πρέβεζα εννοώ ακριβώς ότι είναι μια θανάσιμη υπαρκτική υπόθεση δίχως ελπίδα, παρά τα περί ΕΟΚ, το παιχνίδι της Μόσχας, παρά τους σοσιαλισμούς του Παπανδρέου και ούτω καθ’ εξής. Δεν υπάρχει καμία ελπίδα για την Ελλάδα. Δεν πρόκειται να συμβεί τίποτα απ’ αυτά που λένε οι εφημερίδες. Η Ελλάδα θα στρατοκρατηθεί και πάλι, ίσως όχι αύριο μεθαύριο αλλά θα συμβεί. Άμα εγκαταλείψει [ο Κωνσταντίνος Καραμανλής] την πολιτική, θα έχουμε νομίζω στην καλύτερη περίπτωση τουρκικό μοντέλο: δηλαδή στη βιτρίνα η πολιτική και πίσω το επιτελείο ή και σκληρότερη φάση, όχι βεβαίως απριλιανού χαρακτήρα πια, αλλά εγκεφάλου από μυστικές υπηρεσίες, Αμερικάνους κλπ, που θα τα σχεδιάζει αυτά. Η Ελλάδα είναι μια καθολική και άγρια Πρέβεζα. Δεν πάω πίσω ούτε συλλαβή απ’ αυτό που είπα.
Επίσης δημοσιεύονται ανέκδοτα ποιήματα του Νίκου Καρούζου και κείμενα των Απόστολου Γιαγιάννου, Μαρίας Γιαγιάννου, Μάνου Στεφανίδη, Κώστα Κρεμμύδα.
Τέλος, οι εικαστικοί Απόστολος Γιαγιάννος, Βασιλική Κοσκινιώτου, Γιώργος Ξένος, Γιάννης Σπυρόπουλος Μπαχ, Νίκος Γαβαλλάς, Α. Κυρούδη, Αχιλλέας Χρηστίδης δημιουργούν με «τον τρόπο» του Καρούζου και του αφιερώνουν τα έργα τους.
- Αφιέρωμα στην ποιήτρια Ρένα Χατζιδάκη και στο έργο της «Κατάσταση πολιορκίας». Επιμέλεια-Εισαγωγή: Νίκος Χουρδάκης.
Παρουσιάζονται: Ανθολόγιο ποιημάτων της Ρ.Χ. και μια Εισήγησή της σε διεθνές συνέδριο μεταφρασμένη από τα αγγλικά με τίτλο Αθεϊσμός και ελληνική Ορθόδοξη πίστη: Μια θεμελιακή σύγκρουση στη σύγχρονη Ελλάδα, στο πλαίσιο της Ομαδικής Ψυχοθεραπείας.
Για την Ρ.Χ. και την «Κατάσταση πολιορκίας» γράφουν οι: Νίκος Χουρδάκης, Ντόζης Βεντούρας, Ελένη Μπολιουδάκη και Κατερίνα Θεοδωράτου.
H Ρένα Χατζηδάκη γεννήθηκε το 1943. Μόλις το 1958, με πρωτοβουλία της μητέρας της, γνωστής πεζογράφου Λιλής Ζωγράφου, εκδόθηκε η πρώτη ποιητική της συλλογή. Η Ρ.Χ. σπούδασε Νομικά. Συνεργάστηκε με την εφημ. «Πανσπουδαστική» και το περ. «Επιθεώρηση Τέχνης». Από το 1963 μέχρι το 1966 παρέμεινε παντρεμένη με τον Ιωσήφ-Ευγένιο Βεντούρα με τον οποίο εγκαταστάθηκε για ένα περίπου χρόνο στην πόλη Ρεχόβοτ του Ισραήλ. Στις 10.10.1967 η Ρ.Χ. συνελήφθη ως μέλος της αντιστασιακής οργάνωσης «Πατριωτικό Μέτωπο» (ΠΑΜ). Κατά τη διάρκεια της κράτησής της στις φυλακές έμενε στο ίδιο κελί με τη Σύλβα Ακρίτα, με την οποία ανέπτυξαν μια βαθιά φιλία. Στη φυλακή έγραψε το ποίημα-ποταμό με τον τίτλο «Κατάσταση Πολιορκίας», που μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη. Η πρώτη παρουσίασή του έγινε το 1968 στο «Ρόουντ Χάουζ» στο Λονδίνο και στη συνέχεια, το 1970, ηχογραφήθηκε από την εταιρία Polydor (Paris) με τις φωνές της Μαρίας Φαραντούρη και του Αντώνη Καλογιάννη. Την ενορχήστρωση έκαναν ο Γιάννης Μαρκόπουλος και ο Εύδωρος Δημητρίου. Μετά την αποφυλάκισή της επαγγελματικά δραστηριοποιήθηκε ως μεταφράστρια και επιμελήτρια εκδόσεων και υπήρξε μια από από τις στενότερες συνεργάτιδες του Ασαντούρ Μπαχαριάν στην γκαλερί Ώρα. Από το 1980 παρακολούθησε το θεραπευτικό πρόγραμμα και το πρόγραμμα διδακτικής ανάλυσης του «Ανοικτού Ψυχοθεραπευτικού Κέντρου», στο οποίο έμεινε ως θεραπευόμενη, εκπαιδευόμενη και θεραπεύτρια περί τα επτά έτη. Το 1987 άνοιξε δικό της γραφείο, εργαζόμενη έως το θάνατό της ως ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεύτρια. Το 1998 έπαθε ένα οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο και πέθανε στις 13 Αυγούστου 2003, από πνιγμό στην αγαπημένη της θάλασσα της Τζιας.
- Προτάσεις ποιητικών αναγνώσεων: Ιάσων Ιωαννίδης (1928-2010)
Παρουσίαση-Aνθολόγηση: Κώστας Κρεμμύδας.
Ο Ιάσων Ιωαννίδης γεννήθηκε το 1928 στο Διδυμότειχο του Έβρου, όπου και ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές. Στη διάρκεια της Κατοχής ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δράση, υπήρξε μέλος της ΕΠΟΝ, και συνελήφθη ενώ ήταν ακόμα μαθητής της Ε΄ γυμνασίου. Έμεινε εξόριστος στη Σαμοθράκη, την Ικαρία και τη Μακρόνησο μέχρι το 1950. Τον ίδιο χρόνο τον κάλεσαν φαντάρο και τον ξανάστειλαν στη Μακρόνησο για τρία χρόνια. Μετά την απόλυσή του εργάστηκε ως πλασιέ και από το 1962 ως λογιστής. Στη Μακρόνησο γνωρίστηκε με τον Θανάση Κωσταβάρα, μέσω του οποίου συμμετείχε στις φιλολογικές Τετάρτες, στο οδοντιατρείο του ποιητή, μαζί με τους Μάρκο Mέσκο, Μάριο Mαρκίδη, Βύρωνα Λεοντάρη, Ζέφη Δαράκη, Θωμά Γκόρπα, Μάριο Χάκκα, την Αγγελική, μετέπειτα σύζυγο του Θανάση Κωσταβάρα κ.ά.
Είχε εκδώσει τις ποιητικές συλλογές: «Φωνές από την πέτρα και τον άνεμο», (1954), «Φλέβες ποταμού» (1958), «Απ’ το υπόγειο» (1965), «Αλεξίφωτο» (1974), «Μοίρα και διέξοδος» (Κέδρος 1978), «Γραφή», συγκεντρωτική έκδοση ποιημάτων-διηγημάτων, όπου περιλαμβάνεται και η ανέκδοτη ποιητική συλλογή «Χωμογραφία» (Διογένης 1982), «Πορεία και χρόνος» (Διογένης 1987), «Έλεος και φόβος» (Αστρολάβος/ευθύνη 1992), «Με τα μάτια πετούν οι άνθρωποι» (Γκοβόστης 1994), και «Μετάληψη» (Πάραλος 2004) και δύο συλλογές διηγημάτων με τους τίτλους «Ο μιγάς» (1975) και «Σήματα ζωής» (Σοκόλης 2000). Επίσης είχε γράψει θεατρικά έργα που παραμένουν ανέκδοτα.
- Η Νατάσσα Παπαδοπούλου-Τζαβέλλα μιλά για τον αντάρτη-τραγουδοποιό Γιάνο Τζαβέλλα.
- Οι Aιμίλιος Σολωμού, Φαίδων Πατρικαλάκις και Xρήστος Xαρτοματσίδης δημοσιεύουν διηγήματά τους.
- Η Λίλα Χαμπίπη κάνει Ένα Ταξίδι στην Πετρούπολη με σύντροφό της τον Φίοντορ Ντοστογιέφσκι.
- Η Ελένη Περγιαλιώτη μας ταξιδέυει στη Γαύδο με το αφήγημά της Με δύο Φεγγάρια Φως.
- Ο Xρήστος Xαρτοματσίδης μεταφράζει βουλγαρική ποίηση των Σοφία Νεστόροβα και Έλκα Νιαγκόλοβα.
- H Αλεξάνδρα Λαμπράκη-Παγανού γράφει για τον Εμμανουήλ Κριαρά.
- Ο Ευάγγελος Αυδίκος γράφει για την «Έννοια του σπιτιού στην ποίηση του Θανάση Τζούλη».
- Ο Κώστας Κρεμμύδας και η Τιτίκα-Μαρία Σαράτση γράφουν για τον Ανδρέα Μπελεζίνη.
- Ο Δημήτρης Πετσετίδης παρουσιάζει «Σημειώσεις για τον Ηλία Πετρόπουλο».
- Ο Δημήτρης Ραυτόπουλος γράφει για τους «Χρόνους της ποίησης και της αυτογνωσίας στο έργο του Χρίστου Ρουμελιωτάκη».
- Ο Mάνος Στεφανίδης γράφει για τον Βλάση Κανιάρη του οποίου έργα κοσμούν το τεύχος.
- Παρουσιάζονται ανέκδοτα ποιήματα του Δημήτρη Κατσαγάνη που έφυγε από τη ζωή στις 14 Φεβρουαρίου 2011.
- Ο Θωμάς Tσαλαπάτης γράφει για την Ποίηση στην Περίοδο της Κρίσης.
- Ο ζωγράφος και σκηνογράφος Φαίδων Πατρικαλάκις κάνει κριτική σε τρεις φετεινές παραστάσεις του Eθνικού Θεάτρου.
- Και Ακόμα: Ποίηση, πεζογραφία, δοκίμια, σχόλια και παρουσιάσεις βιβλίων και περιοδικών.
M