Ελεγχόμενα χαμόγελα, Ποίηση, Χρόνος Εκδόσεις, Λαμία, 2021, σελ. 96
Μελίρρυτη χαραυγή, Ποίηση, Χρόνος Εκδόσεις, Λαμία, 2021, σελ. 52
Η «Μελίρρυτη χαραυγή» με πλησίασε με «Ελεγχόμενα χαμόγελα». Θες η μαυρίλα του εγκλεισμού, θες η κατήφεια των χωρίς καμία αισιοδοξία αλλεπάλληλων γεγονότων, στάθηκαν παράμερα και περίμεναν τον ήλιο να «σκάσει» από το απέναντι βουνό όπως η φρέσκια γνώστη στ’ αυτιά των μαθητών. Αισιόδοξα και τα δύο ακόμα και στα δύσκολα λόγια τους. Αφιερωμένα από τον ποιητή, το πρώτο «στην κόρη του και σ’ όλους τους μαθητές» και το δεύτερο μόνο σ’ εκείνη. Από τα ιδιαίτερα προσεγμένα εξώφυλλα προβάλλει αφαιρετικά η χαρμολύπη εικαστικά συναρτημένη με το λογότυπο του «Χρόνος Εκδόσεις».
Ο Κώστας Τσιαλαφούτας είναι δάσκαλος και θα είναι για πάντα, γιατί οι δάσκαλοι δεν χάνουν ποτέ την ικανότητά τους να μεταλαμπαδεύουν τη γνώση σε ανοιχτά αυτιά και καθάρια μάτια. «Τα δύσβατα μονοπάτια της ποίησης οδηγούν σε λεωφόρους αξιών και ζωής» αφιερώνει μαζί με τα ποιήματά του. Τα όνειρα ισορροπούν ταξιδεύοντας μέσα στην ποίησή του, με την αμεσότητα που ξοδεύεται στη διαδρομή της ζωής μέχρι να γίνουν «όλα νωρίς,/ αφετηρία και τέρμα,/ ένα» («Ελεγχόμενα χαμόγελα», σελ. 16). Σκηνές από τη ζωή, την παιδική, τη νεανική ή την ώριμη ηλικία αναλύονται έτσι όπως μόνο η εμπειρία μπορεί να αξιολογήσει. Ποίηση για τον Κώστα Τσιαλαφούτα είναι «η ανησυχία του νου και η ομορφιά της ψυχής». («Ελεγχόμενα χαμόγελα», σελ. 24). Γιατί «η φύση της γραφής είναι αντιφατική./ Ματώνει, γιατί αγαπά./ Γίνεται αιχμηρή και καυστική/ στο άδικο και την υποκρισία». («Ελεγχόμενα χαμόγελα», σελ. 87).
Η αφηγηματική ροή των ποιημάτων είναι ένα παιχνίδι, που εξελίσσεται δημιουργικά μέσα από τον λυρισμό του ποιητή και την τρυφερή διδαχή του δασκάλου. Ο Κώστας Τσιαλαφούτας χρησιμοποιεί την ενσυναίσθηση για να μεταφέρει όσο πιο απλά γίνεται τις γνώσεις του στον αναγνώστη-μαθητή του. Χτίζει ένα καράβι σε σχήμα χαμόγελου, το γεμίζει με αγάπη, χαρά, ευτυχία, γνώση, αλληλεγγύη, ανθρωπιά, δίκιο και ταξιδεύει με αυτό σ’ όλον τον κόσμο. Περνάει το ρήγμα της σιωπής και την αυταπάτη της λήθης, την αδιαφορία και την απαισιοδοξία που απλώνεται γύρω μας και γίνεται ορειβάτης του αγώνα μέχρι την κορυφή, ακροβάτης να κρατήσει τον κόσμο ψηλά, «εκεί που συγκατοικούν όνειρα και πραγματικότητα» («Ελεγχόμενα χαμόγελα», σ.σ. 7-17).
Με στίχο άλλες φορές ομοιοκαταληκτικό και άλλες ελεύθερο, συνδιαλέγεται με τα στοιχειά και τα στοιχεία της ζωής, γυρεύοντας σταγόνα-σταγόνα την αισιοδοξία για να συμπορευτεί με την ελπίδα. Γνώστης της παράδοσης και των συνηθειών του τόπου του αλλά και της ψυχολογίας του κοινωνικού συνόλου, αναγνωρίζει «πρόσωπα και προσωπεία», «ανθρώπους κι ανθρωπάκια», ταχτοποιεί «χαρές και λύπες» και πληρώνοντας διπλά ναύλα επιστρέφει σώος στο γιαλό («Μελίρρυτη χαραυγή», σελ. 43). Δύο βιβλία τρυφερά –με ύμνους «μελίρρυτους» προς τη γυναίκα κι απέραντη αγάπη προς τα παιδιά– αλλά και αυστηρά μαζί, όταν διαπραγματεύονται αξίες βυθισμένες κάτω από τον τρόμο οποιασδήποτε πανδημίας.
Κατερίνα Παναγιωτοπούλου