Στο Γενί Τζαμί, στη Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης οι «Διερχόμενοι» του Γιώργου Ξένου

In Εικαστικά, ΤΕΧΝΕΣ by mandragoras

 

Την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2020 ολοκληρώθηκε μια οπτικοακουστική εγκατάσταση του Γιώργου Ξένου στον ιστορικό χώρο του Γενί Τζαμί. Το κτίριο οικοδομήθηκε το 1902, από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Βιταλιάνο Ποζέλι (Vitaliano Poselli), με προτροπή του στρατάρχη του 3ου σώματος του Αυτοκρατορικού στρατού, Χατζή Μεχμέτ Χαϊρί Πασά, υπό την αιγίδα του Αμπντουλχαμίτ Β’.  Με σχέδια του Ποζέλι φτιάχτηκαν το Διοικητήριο, η παλιά Φιλοσοφική, το Γ’ Σώμα Στρατού, η βίλα Αλλατίνι, που βρίσκεται εγκαταλειμμένη και ρημαγμένη αντί να έχει γίνει ένα σύγχρονο Μουσείο της Βιομηχανικής ιστορίας της πόλης. Ένας πλούτος που οι κατά τα άλλα «επιτυχημένοι», «αντισυμβατικοί»  δήμαρχοι, περσόνες των μίντια, εκλεκτοί ταρζάν των πολιτικών κομμάτων έρχονται και παρέρχονται αφήνοντας μια τρύπα πίσω τους.  

Μια πολυπολιτισμική και πολυθρησκευτική/πολυδογματική κοινωνία με Εβραίους, [Ορθόδοξους, Αρμένιους, Εξαρχικούς, Καθολικούς, Προτεστάντες] Χριστιανούς, Μουσουλμάνους. Το τέμενος χρηματοδότησαν εξισλαμισμένοι Εβραίοι ντονμέδες (Dönme/Donmeh). Μετά τη μικρασιατική καταστροφή το Γενί Τζαμί φιλοξένησε πρόσφυγες. Από το 1925 έως το 1963 στέγασε το αρχαιολογικό μουσείο της Θεσσαλονίκης. Στο προαύλιο βρίσκονται σαρκοφάγοι, επιτύμβια, ανάγλυφα, τιμητικές και ταφικές στήλες ρωμαϊκής εποχής πρωτοχριστιανικών χρόνων.

Χώρος ιδιαίτερης βαρύτητας που θα άξιζε κάποιες συντήρησης σοβαρότερης [ακόμη και το μοναδικό ρολόι που βρίσκεται σε αχρησία λόγω κόστους επισκευής(!)], στάθηκε ιδανικός για την έκθεση του Γιώργου Ξένου και τα περιγράμματα των μορφών του. Ο δημιουργός που από ξεκίνημά του διερευνά το ίχνος και τη γραφή [μοναδική η παλιότερη έκθεσή του στο Εθνικό Επιγραφικό Μουσείο], τα περιγράμματα του ανθρώπου, την εξέλιξη της πορείας του, πρόσθεσε μια δική του μουσική σύνθεση ως πλαίσιο των αέρινων μορφών του. «Οι «Διερχόμενοι», μια εγκατάσταση από σίδηρο, είναι ένα έργο με δυνατότητα προσαρμογής στον τόπο, όπως είχε συμβεί και στον Αρχαιολογικό χώρο των Δελφών όπου είχαν για πρώτη φορά εκτεθεί πριν χρόνια. Ένα ρέκβιεμ για την τραγικότητα των σημερινών σκληρών μετακινήσεων των πληθυσμών, όπως σημειώνει ο Ξένος.