13.9.19 Παρασκευή κι ο μήνας έχει δεκατρείς. «Καταραμένη μέρα», τραγουδάει η Μελίνα, «δεν θέλω να ανταμώσω άνθρωπο ούτε για καλημέρα». To ροτβάιλερ αισθάνθηκε ότι χάνει δικαιώματα, ότι χάνει την προσοχή των ιδιοκτητών και επετέθη στο βρέφος μέσα στην κούνια να το ξεκάνει και το ξέκανε…
Κάποιος άλλος, μαθαίνω πως έχει παραγγείλει να αναθρέψει μικρή τίγρη από χόμπι, αλλά και για αποτροπή επίδοξων ληστών. Προσοχή τίγρις! Να το κάνω κι εγώ για λόγους ασφαλείας. Μη μου κλέψουν το Μικρό Ήρωα, τον Γκιαούρ, το λάβαρο του Παναθηναϊκού και την ασημένια αλατιέρα.
Art Αthina και Έκθεση Βιβλίου. Η ζωγραφική λίγο πολύ αναμενόμενη στο Ζάππειο, γυαλιστερή, εμπορική για τους νεόπλουτους, γνωστά όλα αυτά.
Μπαίνει στην αίθουσα σε μια στιγμή ένα φουριόζικο μπουλούκι κι έσπρωχνε άσχημα, ήταν ο πρόεδρος της Δημοκρατίας που προβάλλει τον φιλότεχνο Εαυτό. Θα μας πατήσει ο Πρόεδρος, λέω, «δεν πατάει ο Πρόεδρος», λέει ένας συνοδός ενώ βλέπουμε τον Πρόεδρο να σπεύδει για αναμνηστική photo με ζευγάρι κινέζων, αλλά η μηχανή βγάζει μισά κεφάλια και οι κινέζοι δείχνουν απογοητευμένοι.
Δυο ημίγυμνες ευτραφείς κοπέλες με σκυλίσια μάσκα περιφέρονται στον εκθεσιακό χώρο κρατώντας μία πινακίδα που γράφει με μεγάλα γράμματα ΠΑΥΛΟΣ ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ και με πολύ μικρότερα «Μια μέρα όταν ήταν μικρός κι ενώ περπατούσε αμέριμνος πάνω σε ένα πεζούλι ο Παύλος Σκλαβενίτης έπεσε στη θάλασσα». Η καλύτερη στιγμή σε μια άκρως βαρετή Έκθεση.
Βγαίνω έξω και κάθομαι να ακούσω το «Δεν άνθησαν ματαίως» μία συζήτηση που διοργανώνουν η Νεφέλη και ο Αιγόκερως με αφορμή τα 40 χρόνια εκδοτικής τους παρουσίας. Τι έγινε το 1979; διερωτάται ο Γιάννης Σολδάτος Ένα εκδοτικό μπουμ. Κυκλοφόρησαν τα λογοτεχνικά περιοδικά Η λέξη και Το δέντρο και πολλοί Οίκοι έκαναν την εμφάνισή τους. Ο Σολδάτος διεκτραγωδεί τις δυσκολίες που αντιμετώπισε ο ίδιος ως «Νεφέλη» αλλά και τις αλχημείες που έκανε στις εκδόσεις βγάζοντας βιβλία που αναγράφανε άλλο εκδοτικό Οίκο στο εξώφυλλο κι άλλο στην πρώτη σελίδα μέσα! Και καμαρώνει ο ομιλητής για την κουτοπονηριά αυτή. Αμέσως το λόγο πήρε ο συγγραφέας Άρης Σφακιανάκης ο οποίος είπε ότι την εποχή εκείνη «οι νέοι συγγραφείς αισθάνονταν σαν μικροί Καίσαρες στη Ρώμη και κάνανε ότι θέλανε δεν ήσαν και πολλοί, τρεις όλοι κι όλοι, στις παρυφές ο Ταμβακάκης και ο Τατσόπουλος και υπήρχαν και περιοδικά που μας υποδέχονταν σαν σταρ όπως το κλικ» κι έτσι καταλαβαίνει κανείς μια χαρά, απ’ τα ίδια του τα λόγια, ότι οι νέοι συγγραφείς ήταν ένα κακέκτυπο της γενιάς Χ χωρίς καμία πνευματικότητα. Το πάνελ νοσταλγεί τις ωραίες μέρες όπου έσφυζε κόσμο το Ζάππειο και σήμερα το ενδιαφέρον έχει μετατοπιστεί (μια κυρία δίπλα τρώει φιστίκια θορυβωδώς κοιτάζοντας το κινητό της), οι εκδοτικοί οίκοι δεν κάνουν φιέστες, δεν βάζουν διαφημίσεις και οι συγγραφείς για να εκδοθούν πληρώνουν τους εκδότες οι οποίοι έτσι επιζούν, όχι από τους αναγνώστες.
Όλη η παρουσίαση αποπνέει μιζέρια, αλλά υπάρχει κι ένας κυνισμός που δεν κατανοώ από ανθρώπους των γραμμάτων κι ίσως θα πρέπει να διαβάσω Το μυστικό της Σεσάτ, το τελευταίο βιβλίο του Φαίδωνα Ταμβακάκη που ξεφυλλίζω -του μόνου διανοούμενου τελικά από τους νέους εκείνους συγγραφείς που κράτησε ένα επίπεδο- για να συμμετέχω κι εγώ στην απομυθοποίηση που επιχειρεί, με το δικό του βιτριολικό τρόπο, της πνευματικής ζωής του τόπου.
Δημήτρης Τζουμάκας